Czy rozpoznajemy oprogramowanie szpiegujące?

Przeczytaj także: Polski Internet i internauci 2011

Witryna McAfee SiteAdvisor, prowadząca badania nad bezpieczeństwem sieci WWW poprzez testowanie i ocenę niemal każdego miejsca odwiedzanego w Internecie, ma złe wieści dla użytkowników Internetu, sądzących, że witryny ładnie zaprojektowane, ciekawe graficznie i pełne reklam znanych podmiotów są zawsze bezpieczne: "Nie warto być łatwowiernym". Według badania Spyware Quiz aż 97% użytkowników Internetu dzieli dosłownie jeden krok od zarażenia swojego komputera oprogramowaniem szpiegującym, reklamowym lub innymi niepożądanymi typami oprogramowania. Pomimo faktu, że zagrożenie ze strony oprogramowania szpiegującego jest szeroko omawiane w mediach, maksymalne noty otrzymało jedynie 3% spośród ponad 14 tys. objętych badaniem SiteAdvisor użytkowników Internetu.

Badanie wymagało, aby użytkownicy Internetu sprawdzili swoje umiejętności wykrywania, które witryny należące do szeregu popularnych kategorii nie zawierały oprogramowania reklamowego lub szpiegującego. Przykłady do badania wybrano spośród ponad trzech milionów witryn przetestowanych i ocenionych indywidualnie przez SiteAdvisor pod kątem takich zagrożeń bezpieczeństwa, jak rozprowadzanie oprogramowania szpiegującego i spamu. W pierwszej części badania prezentowano pary witryn, a użytkownicy mieli rozpoznać która witryna z pary jest bezpieczna. W drugiej części - prezentowano szereg witryn z oprogramowaniem peer-to-peer służącym do wymiany plików i poproszono o wskazanie, które z nich są pozbawione oprogramowania szpiegującego i reklamowego.

Do najbardziej wstrząsających wniosków z badania należą:
• Większość użytkowników (65%) zostałaby wielokrotnie zarażona oprogramowaniem reklamowym lub szpiegującym
• Obecność reklam znanych firm i czytelny projekt graficzny skutecznie sugerowały uczestnikom badania, że witryna jest bezpieczna
• Nawet użytkownicy wyczuleni na punkcie oprogramowania szpiegującego mają blisko 100% szansę na odwiedzenie niebezpiecznej witryny w ciągu 30 dni typowego wyszukiwania danych lub przeglądania sieci
• Użytkownicy często ignorują ostrzeżenia wyświetlane "drobnym drukiem", na skutek czego niebezpieczne witryny mogą legalnie zainstalować wrogie oprogramowanie

Do badań wybrano witryny należące do popularnych kategorii - oferujących wygaszacze ekranu, emotikony, darmowe gry, teksty piosenek oraz aplikacje do wymiany plików - które tradycyjnie są związane z rozpowszechnianiem oprogramowania szpiegującego i innych niepożądanych programów. W szczególności, badanie miało określić sposób, w jaki doświadczeni użytkownicy mogą wizualnie rozpoznać potencjalne zagrożenia podczas pobierania danych z witryny.

"Wiemy, że nie jest łatwo ocenić bezpieczeństwo witryny jedynie ją przeglądając, ale dokładnie o to chodzi: wrogie witryny często skutecznie roztaczają aurę bezpieczeństwa" stwierdził Chris Dixon, szef rozwoju McAfee SiteAdvisor. "Niezależnie od wiedzy i spostrzegawczości nie można polegać jedynie na własnym instynkcie. Ważnym wnioskiem, o którym często się zapomina, jest to, że nawet w grupach, w których działania niepożądane są częste, istnieją również witryny bezpieczne."

Odsetek poprawnych odpowiedzi w rozbiciu na kategorie:
Procent konsumentów potrafiących poprawnie ocenić bezpieczeństwo witryny WWW:
• Witryny z tekstami piosenek: 28%
• Witryny umożliwiające wymianę plików: 59%
• Witryny z wygaszaczami ekranu: 62%
• Witryny z darmowymi grami: 68%
• Witryny z emotikonami: 75%

Uczestnicy badania szczególnie słabo radzili sobie z parą witryn zawierających teksty piosenek. Jednym z powodów mogły być reklamy znanych amerykańskich firm takich, jak Circuit City i Monster.com, które były wyświetlane na niebezpiecznej witrynie, co mogło ją legitymizować w oczach użytkowników.