Strefa przygraniczna w Polsce 2013: podmioty gospodarcze

Przeczytaj także: Strefa przygraniczna w Polsce 2012

---

Dane o podmiotach w rejestrze REGON podano według stanu w dniu 31 grudnia. Dane nie obejmują osób prowadzących gospodarstwa indywidualne w rolnictwie.

---

W rejestrze REGON w końcu 2013 r., na terenach gmin należących do strefy przygranicznej, zarejestrowanych było 29,6 tys. spółek handlowych, co stanowiło 9,2% ogółu podmiotów gospodarki narodowej w tej strefie (w kraju analogiczny udział wyniósł 9,4%). Spółki handlowe na terenach gmin strefy stanowiły 7,7% ogółu zarejestrowanych w kraju, a w porównaniu z 2012 r. wystąpił wzrost liczby tych spółek o 7,7%, zaś w kraju o 9,6%. W strefie przy granicy z Białorusią omawianych spółek było więcej niż przed rokiem o 8,2%, z Ukrainą o 7,9% więcej i Rosją o 7,6%.W strukturze spółek handlowych w strefie przygranicznej – podobnie jak w kraju – największy udział miały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (84,1%), dużo mniejszy jawne (8,5%) i akcyjne (3,0%). Pomimo, że spółki partnerskie, komandytowe i komandytowo-akcyjne charakteryzowały się niewielkim udziałem (łącznie 4,4%), to jednak wśród tej grupy spółek odnotowano dynamiczny przyrost. W porównaniu z 2012 r. najwięcej przybyło spółek komandytowo-akcyjnych (wzrost o 78,6%) oraz komandytowych (o 24,0%).

Wśród spółek handlowych ważną rolę odgrywają spółki z udziałem kapitału zagranicznego, których obecność może świadczyć o atrakcyjności inwestycyjnej danego regionu. W końcu 2013 r. w strefie przygranicznej spółki z udziałem kapitału zagranicznego stanowiły 16,5% ogółu spółek handlowych, w kraju udział ten był wyższy i wyniósł 20,6%.

W porównaniu z 2012 r. w gminach strefy przygranicznej spółek z kapitałem zagranicznym było więcej o 6,1%, a w kraju o 5,6%. Największy przyrost liczby spółek z udziałem kapitału zagranicznego miał miejsce w strefie przy granicy z Ukrainą – o 15,5% (przy czym w części tej strefy znajdującej się w województwie podkarpackim wyniósł 17,4%), następnie przy granicy z Białorusią – o 11,6% (w części strefy należącej do województwa lubelskiego – o 17,0%), a przy granicy z Rosją – o 4,8%. W strefie przygranicznej na 10 tys. mieszkańców przypadało 15,1 spółek z udziałem kapitału zagranicznego, podczas gdy w kraju – 20,5 (w 2012 r. odpowiednio 14,2 i 19,4). Najwięcej spółek z udziałem kapitału zagranicznego na 10 tys. ludności zanotowano w strefie przy granicy z Rosją – 21,5, a znacznie mniej przy granicy z Białorusią – 5,9 i z Ukrainą – 5,5 (w 2012 r. odpowiednio: 20,5; 5,2 i 4,8).

Analizując strukturę podmiotów gospodarki narodowej według rodzaju prowadzonej działalności w gminach strefy przygranicznej, można zauważyć, iż stosunkowo duży udział stanowiły podmioty należące do sekcji: handel; naprawa pojazdów samochodowych – 23,2% (w kraju odpowiednio 26,4%), budownictwo – 10,7% (w kraju – 11,7%), przetwórstwo przemysłowe – 9,0% (analogicznie jak w kraju) oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 8,9% (w kraju – 9,1%).

Dla strefy przygranicznej większość analizowanych wskaźników kształtowała się na mniej korzystnym poziomie niż dla kraju. Należy jednak zaznaczyć, że sytuacja w strefie przygranicznej była zróżnicowana przy poszczególnych odcinkach granicy. Wyraźnie wyróżnia się ze względu na zasięg terytorialny i charakter strefa przy granicy z Rosją, w skład której wchodzą także duże miasta (Gdańsk, Gdynia, Sopot, Olsztyn), a wskaźnik określający liczbę podmiotów w odniesieniu do liczby ludności dla strefy przygranicznej w województwie pomorskim jest korzystniejszy niż dla kraju. Pozytywnym zjawiskiem występującym w całej strefie przygranicznej jest rozwój spółek prawa handlowego, w tym zwłaszcza spółek z udziałem kapitału zagranicznego.

Największą dynamikę w tym zakresie, podobnie jak przed rokiem, odnotowano w strefie przy granicy z Ukrainą. W porównaniu z rokiem poprzednim relatywnie istotny wzrost odnotowano również w województwie lubelskim przy granicy z Białorusią. Może to pozytywnie wpływać na rozwój społeczno-gospodarczy tych obszarów.

Ośrodek Badań Obszarów Transgranicznych i Statystyki Euroregionalnej Urząd Statystyczny w Rzeszowie