Banki a łamanie praw człowieka

Przeczytaj także: Społeczne prawa człowieka

Zagrożenie dla górników i dla środowiska w Afryce w związku z wydobywaniem uranu stanowi także działalność firmy Paladin Energy Ltd.

Z kolei Prodeco, spółka córka szwajcarskiej firmy wydobywczo-handlowej Glencore, wydobywa węgiel w rejonie Cesar w Kolumbii. Autorzy raportu podają, że w wyniku jej działalności ponad połowa mieszkańców Cesar cierpi na choroby oczu. To niejedyny zarzut wobec tej korporacji. BBC na przykład oskarżyło Glencore o wykorzystywanie dzieci do pracy w kopalni Tilwezembe i o zrzucanie toksycznych odpadów do rzeki Luilu. Ze względu na nieetyczne działania Europejski Bank Inwestycyjny wstrzymał wszystkie pożyczki dla Glencore, a Allianz zadeklarował ograniczenie współpracy.

ENI S.p.A. z kolei oskarżana jest o nielegalny zrzut potężnych ilości toksycznych odpadów do Zatoki Rovuma w Mozambiku. Tam, w prowincji Cabo Delago ENI S.p.A. wydobywa ropę i gaz.

Obliczono, że od początku 2010 r. łączna suma transakcji między instytucjami finansowymi a firmami opisywanymi w raporcie wyniosła ponad 44 mld euro.

Wciąż dochodzi do tragedii

Jak powiedział Tadeusz Joniewicz z Fundacji CentrumCRS.PL, nie można mówić, że stale tylko powiększa się skala łamania praw człowieka w związku z prowadzeniem biznesu. Widoczne są również pozytywne przykłady zmiany polityk firm, zwłaszcza po nagłośnieniu przez media ich szkodliwych praktyk. Czasem, dla poprawienia swojego PR-u, firmy oskarżane o nieetyczne działanie starają się pokazać swoją dobrą stronę.

Autorzy raportu twierdzą, że ich akcja nie jest prowadzona po to, żeby zniechęcić klientów do kupowania określonych produktów, ponieważ konsumenci nie ponoszą winy za przedsiębiorców i ich nieetyczne działania. Z drugiej strony firmy (zwłaszcza bardzo znane) zdają sobie sprawę z tego, że zdarzenia, które zostaną nagłośnione na świecie w związku z ich działalnością, a które to stawiają je w złym świetle, pozostają długo w pamięci odbiorców.

W kwietniu tego roku doszło do zawalenia się budynku Rana Plaza w Dhace pod Bangladeszem, w którym mieściła się fabryka odzieży. Zginęło ponad tysiąc osób. Przy okazji tej tragedii wyszło na jaw, że w fabryce szyto ubrania marki Cropp i że na miejscu znaleziono polskie metki należące do polskiej firmy.

Z kolei szwedzka marka odzieżowa H&M (Hebbes&Mauritz AB) wielokrotnie była krytykowana za łamanie praw pracowniczych i zanieczyszczanie środowiska przy produkcji tekstyliów (m.in. w Chinach). Niemiecka telewizja ujawniła, że w swoich fabrykach w Uzbekistanie i w Bangaladeszu H&M do pracy wykorzystuje dzieci przy ręcznym piaskowaniu (rozjaśnianiu) ubrań z dżinsu. Metoda ta wywołuje u ludzi śmiertelne choroby płuc.

Zatrważające jest to, że giganci nie tylko powodują szkody, ale także nie wstydzą się, mimo iż wiedzą, że są kojarzeni z krzywdą, biedą i wyzyskiem słabszych. Do tej pory nie znaleziono skutecznej metody napominania tak wielkich firm na świecie jak np. Coca-Cola, która przyczynia się do niedostatków wody w Indiach, zanieczyszczania gleby i produkcji toksycznych odpadów. Coca-Cola zużywa 2,6 litra wody na 1 litr wyprodukowanego napoju.

Członkowie Fundacji CentrumCRS.PL zaznaczają, że konieczne przygotowanie i przyjęcie przez państwa międzynarodowej konwencji, która wymuszałaby wprowadzenie i stosowanie wiążących polityk inwestycyjnych dla inwestorów i wykonawców projektów biznesowych, które byłby oparte na obiektywnych standardach etycznych. Z drugiej strony temat odpowiedzialnego społecznie inwestowania stał się dosyć popularny na świecie, a bycie prezentowanym (m.in. w rankingach) firm i instytucji, które postępują w zgodzie z etyką lub nie przyczyniają się do rozwoju broni nuklearnej, to prestiż.