Polska: wydarzenia tygodnia 35/2013

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 34/2013

• PKB wzrósł w drugim kwartale 2013 roku o 0,8 proc. r/r, ale jednocześnie inwestycje spadły o 3,8 proc. r/r. Wzrost napędza dziś eksport, ale utrzymanie i wzmocnienie tendencji wzrostowych w gospodarce wymaga pobudzenia wzrostu konsumpcji wewnętrznej. Resort finansów prognozuje, że wzrost PKB w trzecim kwartale wyniesie 1,0-1,1 proc. r/r. Bank BNP Paribas podniósł tegoroczną prognozę PKB do 1,1 proc. r/r z wcześniejszej 0,7 proc. r/r.
• W latach 2014-2020 ponad 24,1 mld euro (tzn. ponad 100 mld zł) będzie przeznaczonych na realizację unijnego programu Infrastruktura i Środowisko.
• Tempo wzrostu PKB w 2013 roku może być zbliżone do około 1,5 proc., a w 2014 roku powinno przyspieszyć do 2,0-2,5 proc. prognozuje Anna Zielińska-Głębocka z Rady Polityki Pieniężnej.
• Ministerstwo Skarbu Państwa zakłada, że przychody z prywatyzacji w 2014 roku wyniosą około 3 mld zł. Skarb Państwa planuje pobranie dywidend zaliczkowych z kolejnych spółek. Warto jednak dodać, że w raporcie na temat funkcjonowania systemu emerytalnego, przygotowanego przez resorty pracy i finansów zapisano, że procesy prywatyzacyjne ulegną spowolnieniu ale w 2014 r. przychody z prywatyzacji wyniosą 5 mld zł, natomiast w latach 2015-2016 po 3 mld zł.
• PZU zdecydowało o wypłacie części kapitału nadwyżkowego w formie zaliczki na poczet dywidendy za rok 2013 w wysokości 1,72 mld zł.
• Ministerstwo finansów zakłada utrzymanie stawek VAT na obecnym poziomie, czyli 23 proc. do końca 2016 r. Resort finansów ma już gotowy projekt nowelizacji w tej sprawie.
• Według Eurostat-u stopa bezrobocia w lipcu 2013 roku, według metodologii Eurostatu, wyniosła w Polsce 10,4 proc. wobec 10,5 proc. w maju. Według metodologii GUS stopa bezrobocia w lipcu wyniosła 13,1 proc.
• Według ekspertów w pierwszej połowie roku najlepiej sprzedawały się mieszkania większe i w dobrych lokalizacjach, a ożywienie na rynku najtańszych lokali powinno nastąpić w drugiej połowie br.
• Wzrasta bezrobocie w regionie częstochowskim. W Hucie Częstochowa do programu dobrowolnych odejść z pracy zgłosiło się 1200 osób, jednak właściciel huty chce zwolnienia 1500 hutników.
• Trudna sytuacja w finansach uczelni publicznych. Już prawie połowa z 95 publicznych szkół wyższych nadzorowanych przez resort nauki zakończyła ubiegły rok ze stratą. To trzy razy więcej niż jeszcze w 2010 r.
• Dane dotyczące zwolnień wśród nauczycieli będą znane 30 września br. Według MEN mają one wynieść ok. 7 tys. osób i jest to konsekwencja niżu demograficznego.
• Linie lotnicze z Bliskiego Wschodu (mówi się o Turkish Airlines i Etihad) poszukują europejskich partnerów, aby wzmocnić swoją obecność w Europie. Nasz PLL LOT jest także brany przez nich pod uwagę. Warunkiem będzie jednak poprawa wyników finansowych.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

KNF OD NOWEGO ROKU ZMUSI REKOMENDACJĄ S DO OSZCZĘDZANIA

Od nowego roku kredytobiorcy będą musieli mieć obowiązkowy wkład własny. Taki obowiązek na banki nałoży Rekomendacja S wydana przez Komisję Nadzoru Finansowego. Co roku wielkość wkładu własnego będzie musiała się zwiększać, aby docelowo w 2017 r. wynieść 20 proc. Według ekspertów może przyczynić się to do spadków sprzedaży mieszkań.

Od 1 stycznia 2014 r. zgodnie z Rekomendacją S kredytobiorcy będą musieli posiadać 5-proc. wkład własny, od 2015 r. 10 proc., od 2016 r. – 15 proc.

Docelowo, od 2017 r. aby myśleć o kredycie hipotecznym na zakup własnego mieszkania trzeba będzie dysponować 20 proc. wkładem własnym.

– Aktualnie klienci posiadający wkład własny mogą liczyć na niższe marże w banku oraz bardziej preferencyjne oprocentowanie. Po wejściu w życie Rekomendacji S to zostanie ujednolicone i wszystkie banki będą zmuszone wymagać wkładu własnego – mówi Agencji Informacyjnej Newseria Sławomir Wrzosek z Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu..

Kredytobiorców czeka też zmiana tzw. wskaźnika DTI, czyli wskaźnika długu do dochodu klienta.

– Jeszcze niedawno klienci zarabiający w granicach średniej danego regionu, mogli wnioskować o kredyt do 50 proc. swoich dochodów netto. Obecnie jest ten wskaźnik obniżony do 40 proc. Osoby zarabiające powyżej średniej z danego regionu mogły starać się o kredyty, łącznie ich zaangażowanie kredytowe wobec banków nie mogło przekraczać 65 proc. Obecnie ten wskaźnik został obniżony do 50 proc., więc jest to dosyć istotny element – uważa Sławomir Wrzosek.

Zmianie ulegnie również sposób liczenia zdolności kredytowej – banki będą ją obliczać dla maksymalnie 30-letniego okresu spłaty (obecnie jest to 25 lat).

Okres spłaty będzie mógł wynosić najwyżej 35 lat.

– Po wejściu w życie zmian bank obliczając naszą zdolność kredytową będzie liczył, jakbyśmy spłacali kredyt przez 30 lat – wyjaśnia ekspert.

W ocenie Sławomira Wrzoska Rekomendacja S utrzyma obecny niski wskaźnik kredytów zagrożonych niespłaceniem, jak również zapobiegnie załamaniu się sytuacji w sektorze bankowym, jakie miało miejsce w USA czy w niektórych krajach Europy.

– Nowe wytyczne KNF mają na uwadze nie tylko interes sektora bankowego, ale także klientów. Pozwali ograniczyć kredyty nietrafione, zagrożone, takie, z którymi klienci mieliby w późniejszym okresie kredytowania problem z ich spłatą. Wskaźnik kredytów hipotecznych niespłacanych terminowo nie przekracza 3 proc. W porównaniu do innych kredytów jest to bardzo niski poziom procentowy – wskazuje ekspert Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu.

Jednak i tak banki mają problem z zabezpieczeniem kredytów hipotecznych, co jest spowodowane spadkiem wartości kredytowanych mieszkań w ciągu ostatnich kilku lat.

– Obecnie w Polsce 27 proc. portfela kredytowego przekracza wartość zabezpieczeń. Banki udzielały kredytów w momencie, kiedy był boom na nieruchomości, a nieruchomości były drogie. Obecnie ceny nieruchomości spadły, banki mają teraz dosyć duży orzech do zgryzienia, czy stosować dodatkowe zabezpieczenia od klienta, czy też żądać od klienta nadpłaty różnicy, która występuje między kwotą udzielonego kredytu a wartością nieruchomości – mówi Sławomir Wrzosek.

Sławomir Wrzosek Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu