Polska: wydarzenia tygodnia 1/2013

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 52/2012

• Podsumowano przychody skarbu państwa. Z prywatyzacji uzyskano 9,16 mold zł (planowano 10 mld zł), a z dywidend wpłynęło 7,74 mld zł.
• Według szacunków Ministerstwa Finansów deficyt budżetu państwa na koniec 2012 r. wyniósł 31 mld 82 mln zł (dochody państwa zrealizowano w 97,9 proc. planu, a wydatki wyniosły 96,9 proc. planu).
• Minister skarbu Mikołaj Budzanowski podpisał akt założycielski zapowiedzianej przez premiera Celowej Spółki Inwestycyjnej. Wg ministra w I kwartale 2013 r. będzie powołana rada nadzorcza oraz zarząd spółki, a działalność operacyjną ma spółka rozpocząć w drugim kwartale 2013 r. To drugi obok Banku Gospodarstwa Krajowego, filar programu Inwestycje Polskie.
• Z danych Państwowej Inspekcji Pracy wynika, że za 11 miesięcy minionego roku wynika, że 101 tys. firm nie dotrzymywało obowiązku terminowego wypłacania pensji (wzrost o 34 tys.). Dotyczyło to ok. 151 tys. osób. Wartość zaległości z tytułu niewypłaconych wynagrodzeń 208 tys. (o 75,5 mln więcej niż w 2011 r.).
• Deficyt na rachunku obrotów bieżących po trzecim kw. 2012 r. wyniósł 3 mld 367 mln euro i był niższy o 1 mld 740 mln euro licząc r/r.
• W 2013 roku wzrosną nakłady na szkolnictwo wyższe. W budżecie na 2013 rok na szkolnictwo wyższe zapisano łącznie ponad 12 mld zł, a na naukę – ponad 6 mld zł.
• Rada Ministrów zaakceptowała rozporządzenie zakazujące uprawy genetycznie modyfikowanych odmian kukurydzy MON 810 oraz ziemniaka Amflora.
• W ciągu ostatnich sześciu lat ubyło ponad milion uczniów. W 2012 roku spadła o 7,5 tys. liczba nauczycieli uprawiających swój zawód. Przewiduje się, że w 2012 straci pracę ok. 15, chociaż w opinii ministerstwa W 2013 r. będzie to 5 tys.
• Sejmowa komisja ds. projektu ustaw deregulacyjnych rozpoczęła prace nad pakietem zmian w ustawach mających ułatwić dostęp do 50 zawodów, w tym do zawodów adwokata i radcy prawnego. Celem ustawy jest rozszerzenie katalogu uprawnionych do przystępowania do egzaminu zawodowego bez odbycia aplikacji. Dostęp uzyskałyby osoby co najmniej 5 lat tworzące projekty ustaw, rozporządzeń, aktów prawa miejscowego, a także osoby pracujące co najmniej 3 lata jako komornicy (ale tylko te z wyższym wykształceniem prawniczym i o nieskazitelnej opinii).
• W tym roku będzie kontynuowana rozpoczęta w 2012, a największa w 2013 inwestycja energetyczna. Jest nią blok energetyczny w elektrowni w Kozienicach o wartości 6,4 mld zł. W radomskim rozpoczęto też m.in. budowę nowej Fabryki Broni.
• Grupa Azoty zamierza wybudować fabrykę nawozów w Kenii. To kolejny projekt inwestycyjny tej grupy, po planowanej wspólnie z Lotosem budowie petrochemii w Gdańsku i fabryki kaprolaktamu w Chinach. Afryka zużywa 2,5 proc. światowej produkcji nawozów, a popyt na nie rośnie tam średnio o ponad 2 proc. rocznie i do 2015 r. ma osiągnąć ponad 6 mln ton. Kenia zużywa ok. 500 tys. ton importowanych nawozów rocznie, a zapotrzebowanie na nie ma duże perspektywy.
• PLL Lot otrzymał z resortu skarbu pożyczkę w wysokości 400 mln zł. Strata firmy za 2012 rok jest szacowana na ok. 200 mln zł...
• Tyski Fiat wyprodukował w 2012 roku 348 tys. 503 samochody (spadek produkcji o ok. 25 proc. licząc r/r). Były to samochody marki Fiat i Fordy (ford ka).
• Polsko-litewski most energetyczny zostanie zakończony w 2015. Inwestycja będzie kosztowała 1,7 mld euro i jest finansowana przez Polskę, Litwę i Unię Europejską

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

POLSKA I ROSJA Z GAZEM ŁUPKOWYM W DALSZYM TLE

W opinii premiera Tuska, po przyjęciu przez Sejm ustawy o nasiennictwie i wydaniu przez rząd dwóch rozporządzeń polskie rolnictwo jest wolne od upraw roślin modyfikowanych genetycznie (GMO)...

Jak wiadomo 9 listopada 2012 r. Sejm przyjął ustawę o nasiennictwie. To drugie podejście do tego problemu i poprawka wcześniejszej ustawy po decyzji Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 2009 r., który stwierdził niezgodność przyjętego prawa polskiego z prawem UE. Zastrzeżenia ETS dotyczyły zakazu rejestracji GMO w krajowym rejestrze oraz zakazu obrotu materiałem siewnym odmian genetycznie zmodyfikowanych. Po przyjęciu obecnej ustawy rząd wydał dwa rozporządzenia, które przy obowiązującym teraz stanie prawnym uniemożliwiają uprawianie GMO w Polsce. Nie bez znaczenia jest także to, że równocześnie Polska unika kary za niedopełnienie obowiązku dostosowania się do unijnych przepisów. Tak ostatnia ustawa, jak i oba rozporządzenia wchodzą w życie 28 stycznia 2013 roku.

Te trzy dokumenty powinny zapełnić lukę w ustawodawstwie dotyczącym upraw rolnych szczególnie w sprawie GMO, czym szczególnie była zainteresowana opinia publiczna. Ważne jest zwrócenie uwagi także na to, że wprowadzono przepisy umożliwiające kontrolowanie respektowania tego prawa, w tym możliwa jest kontrola upraw na polach przez Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Naruszenie tego prawa zagrożone jest sankcjami w tym także zniszczeniem całej uprawy. W pierwszej kolejności będzie to miało zastosowanie wobec genetycznie modyfikowanych odmian kukurydzy MON 810 oraz ziemniaka Amflora.

Trzeba tu dodać, że obecnie w UE kontynuowane są prace nt. trybu zakazu upraw GMO na terytorium całej Wspólnoty. Dojście do porozumienia w gronie 27 państw unijnych nie będzie proste, bo obecnie 1/3 krajów nie chce takiego zakazu. Oznacza to też, że prawdopodobnie za 2-3 lata Unia wprowadzi rozporządzenie umożliwiające krajom UE na indywidualne ustosunkowanie się do możliwości upraw GMO na swoim terytorium. To przypuszczenie opiera się na uchwalonej już przez Parlament Europejski rezolucji w tej sprawie. Opublikowano też informację, że komisja rolnictwa przygotowuje projekt takiego dokumentu.

Minister rolnictwa przekazał też informację, że główną przesłanką wprowadzenia zakazu dla kukurydzy MON 810 jest ochrona środowiska, bo modyfikacja genetyczna niszczy szkodnika kukurydzy - omacnicę prosowiankę, ale też inne owady, które są gatunkami chronionymi. Prócz tego pyłki tej kukurydzy negatywnie wpływają na pszczoły i wytwarzany przez nie miód zanieczyszczając go. Zakaz uprawy ziemniaka Amflora wynika z tego, że nie spełnia on warunku odporności wymaganego w Polsce.


Jacek OKULARCZYK
MAXIMUS-KONSORCJUM BIZNESOWE