Oszczędzanie na emeryturę według Polaków

Przeczytaj także: Reforma emerytalna zmienia podejście do oszczędzania

Wyniki opisane w kilku powyższych punktach wydają się świadczyć o tym, że konsumenci nie dostrzegają specyfiki oszczędzania emerytalnego i kojarzą je z krótkoterminowym odkładaniem pieniędzy. Taka sytuacja może wynikać z braku wiedzy o systemie emerytalnym, IKE i IKZE, odczuwanym lęku przed stratą pieniędzy oraz przyjmowaniem krótkowzrocznej perspektywy w analizie swojej sytuacji finansowej.

PODSUMOWANIE

• Respondenci deklarują, że dysponują wiedzą o planowanych zmianach w systemie emerytalnym, ale jednocześnie spora grupa osób oczekuje lepszego poinformowania w tym zakresie, co może świadczyć o tym, że rzeczywista wiedza jest co najwyżej średnia. Ten wynik jest zgodny z rezultatami poprzednich badań, z których wynikało, że Polacy dysponują niewielką wiedzą o systemie emerytalnym.
• Mimo braku informacji, zdecydowana większość respondentów ocenia proponowane zmiany negatywnie. Nieco silniej ujawnia się to wśród kobiet, co prawdopodobnie wynika z proponowanego przez rząd zrównania wieku emerytalnego obu płci.
• Bardzo słaba wydaje się też wiedza o oszczędzaniu emerytalnym – ponad 80 proc. badanych osób w ogóle nie wie, co oznacza skrót IKE, aż 97 proc. z nich nie potrafi rozwinąć skrótu IKZE.
• Ośmiu respondentów na dziesięciu zadeklarowało, że zmieniający się system emerytalny nie motywuje ich do podejmowania działań w zakresie indywidualnego oszczędzania emerytalnego; podstawowym czynnikiem motywującym do podjęcia takich działań byłaby obawa przed zbyt małą emeryturą z ZUS i OFE.
• Ludzie deklarują, że są gotowi oszczędzać na emeryturę, ale to nie przekłada się na wybieranie produktów finansowych dedykowanych oszczędzaniu emerytalnemu (np. IKE). Powodem takiego stanu rzeczy może być to, że konsumenci uzależniają decyzję o oszczędzaniu od tego, czy pieniądze będą bezpieczne i czy instytucja finansowa jest godna zaufania.
• Oczekiwanie bezpieczeństwa powoduje, że konsumenci wybierają rozwiązania, które nie są typowe dla oszczędzania emerytalnego (nieruchomości, metale szlachetne, lokaty terminowe). Można zaobserwować utożsamianie przez ludzi oszczędzania emerytalnego z bezpiecznym lokowaniem pieniędzy w krótkim horyzoncie czasowym.
• Innym oczekiwaniem w zakresie produktów oszczędnościowych jest ich duża elastyczność i brak konieczności systematycznego odkładania kapitału, co jest sprzeczne z naturą tego rodzaju produktów finansowych. Ten wynik ujawnia nieracjonalność oczekiwań konsumentów i potwierdza poważne braki w wiedzy o finansach.

Informacje o badaniu
Badanie Deutsche Bank PBC na temat postaw wobec zmian w systemie emerytalnym przeprowadził 17 stycznia 2012 r. Instytut Homo Homini na losowej próbie, składającej się z 1848 osób aktywnych zawodowo, którzy w dniu badania mieli ukończony 18. rok życia i nie przekroczyli wieku emerytalnego. W ramach grupy wyszczególniono subpopulację osób, którym w dniu badania pozostało minimum 10 lat pracy do osiągnięcia wieku emerytalnego. Badanie zrealizowane metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo (CATI).