Europa: wydarzenia tygodnia 40/2011

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 39/2011

• Europejski Bank Centralny pozostawił stopy procentowe bez zmian, na poziomie 1,5 proc. Z końcem miesiąca z zarządzaniem bankiem odchodzi Jeana-Claude Trichet.
• Według dziennika biznesowego "Handelsblatt" nie ma zgody między dwiema Niemcami i Francją w sprawie sposobu finansowania i wykorzystania powiększonego funduszu pomocowego. Paryż chce, aby fundusz miał nieograniczone prawo skupowania obligacji zagrożonych bankructwem państw, natomiast Berlin chce to prawo ograniczyć.
• Międzynarodowy Fundusz Walutowy ostrzega kraje Europy Wschodniej przed skutkami pogłębiającego się kryzysu w strefie euro. Zwracają uwagę na to, że zachodnie banki mogą chcieć wycofać kapitały ze swoich spółek-córek. Taki kryzys spowodowałby także mniejszy poziom zamówień, wyprzedaż akcji i spadek wartości walut.
• Według MFW Europa potrzebuje od 100 do 200 mld euro na dokapitalizowanie swoich banków.
• W Szwajcarii spada sprzedaż detaliczna (w sierpniu o 2 proc. m/m), w przemyśle utrzymuje się recesja, a wzrost PKB jest najniższy od dwóch lat. Kurs franka ciągle nie chce spadać. Rezerwy walutowe Narodowego Banku Szwajcarii (SNB) wzrosły w ciągu miesiąca o 29 mld franków i w odniesieniu do PKB przewyższyły rezerwy Chin (Szwajcaria - 60 proc PKB, Chiny - 53 proc.PKB, Japonia - 22 proc. PKB)
• Po S&P teraz Moody's obniżyło rating wiarygodności Włoch. Tym razem jest to spadek z poziomu Aa2 do A2. Przyczyna tej obniżki to słabość gospodarcza Włoch i brak politycznej stabilności.
• Niemcy popierają holenderską propozycję, by w Komisji Europejskiej był komisarz do spraw euro. Jego zadaniem byłoby pilnowanie dyscypliny budżetowej. Wcześniej Holandia zaproponowała, aby jeden z członków KE otrzymał uprawnienia do nakładania sankcji na kraje, które nie przestrzegają zasady dyscypliny budżetowej.
• Agencja ratingowa Moody's obniżyła ocenę kilku portugalskich banków (9), a Moody's obniżył też rating kilkunastu brytyjskich banków (12).
• Agencja Fitch obniżyła w piątek długoterminowe ratingi Włoch w walucie zagranicznej i krajowej do A+ z AA-, a rating krótkoterminowy do F1 z F1+. Ratingi zostały obniżone o jeden stopień. Perspektywa dla tych ratingów jest negatywna. Fitch liczy się z kolejną obniżką.Fitch poinformował też o obniżeniu ratingu Hiszpanii o dwa stopnie z AA + do AA -.
• Komisja Europejska przyjęła propozycję podatku od transakcji finansowych (Financial Transaction Tax - FTT) w wysokości od 0,01 do 0,1 proc. wartości transakcji. Wysokość podatku jest zależna od rodzaju instrumentu finansowego (będą one różne dla obligacji, akcji, instrumentów pochodnych i obciążone nim mają być transakcje tak kupna jak i sprzedaży).
• Cypryjski rząd upoważnił ministra finansów do podpisania umowy kredytowej z Rosją (2,5 mld euro na 4,5 roku, z oprocentowaniem4,5 proc. rocznie.
• UE prowadzi rozmowy z Kazachstanem, by zapewnić dodatkowe dostawy gazu do Europy za pośrednictwem planowanego gazociągu Nabucco. Kazachstan oświadczył, że może sprzedawać bezpośrednio europejskim klientom 20 do 30 mld m sześc. gazu rocznie. Planowane jest jego transportowanie przez Turkmenistan, a następnie gazociągiem przez Morze Kaspijskie, Azerbejdżan i Gruzję do Turcji, gdzie ma zaczynać się gazociąg Nabucco.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ZMIAN NA RYNKU GAZOWYM CIĄG DALSZY

Można powiedzieć, że polityka nie jedno ma imię. W bardzo dużym uproszczeniu można powiedzieć, że jest to skuteczna realizacja wybranych celów. Jednak w słowach "wybrane cele" i "skuteczność" mieści się głęboka treść. Wybierając cele do realizacji musimy wiedzieć jakie mamy potrzeby i jaka jest ich hierarchia, ale też które z nich są dla nas realizowalne. Musimy wiedzieć kim jesteśmy, a więc w jakim jesteśmy otoczeniu, jakie cele realizują nasi konkurenci, na czym opiera się nasza konkurencyjność-jakie my mamy atuty, a jakie atuty mają nasi rywale. Trzeba też wiedzieć kto potencjalnie może nas wspierać i musimy umieć pozyskać go dla naszych celów... Te uproszczone wskazówki obowiązują wszystkich, a więc tak każdego z nas indywidualnie, działające na rynku firmy, rywalizujące ze sobą kraje i grupy krajów. Spójrzmy na ciąg dalszy zmian na europejskim rynku gazowym po naszej przegranej polityce w sprawie tranzytu rosyjskiego gazu do Zachodniej Europy, bo powstał Nord Streem i zostaliśmy poza tym strategicznym przedsięwzięciem...

Z całą pewnością naszym strategicznym celem jest zapewnienie sobie bezpieczeństwa energetycznego. Koncepcja Nord Streem-u na pewno nie była dla nas korzystna. Pozbawiała nas dochodów z opłat tranzytowych, ale też traciliśmy istotny atut w przypadku negocjacji warunków dostaw gazu. Niestety nie byliśmy wystarczająco elastyczni, z uporem walczyliśmy jednak go końca nie zmieniając swojej polityki, do końca byliśmy przeciw tej inwestycji mimo że powstała duża koalicja oparta na wspólnocie interesów Rosji, Niemiec, Francji, Holandii, ale też... Czech. Niemcy do ostatniej chwili bezskutecznie proponowali nam dołączenie do tej grupy, ale my nie przyjęliśmy tej propozycji. Za kilka tygodni zostanie oddana do eksploatacji pierwsza nitka Nord Streem-u, za rok będzie gotowa druga nitka, a została tez podpisana umowa o budowie South Streem-u, także z udziałem firm krajów "wagi ciężkiej"...

Kilka dni temu mieliśmy ciąg dalszy tej rozgrywki. Francuski Total kupił 20 proc. akcji rosyjskiej spółki Jamał-SPG. Zajmuje się ona eksportem skroplonego gazu ze złóż na Syberii. List intencyjny został podpisany kilka miesięcy temu z rosyjskim koncernem Novatek - największym niezależnym od Gazpromu producentem rosyjskiego gazu. Total ma uczestniczyć w eksploatacji syberyjskich złóż Jużno -tambejskie (szacowanych na ok. 800 mld m sześc. potwierdzonych zasobów). Ma też wziąć udział w budowie zakładów skraplania gazu na eksport. Ten drugi projekt będzie zrealizowany do 2018 r., ma produkować w skroplenie 21 mld m sześc. gazu rocznie, a ma kosztować ok. 20 mld USD.

Trzeba tu dodać, że Total ma już 25 proc. udziałów w spółce (z Gazpromem), która wkrótce ma rozpocząć przygotowania do eksploatacji arktycznych złóż gazu Sztokmana na Morzu Barentsa. Jak wiadomo gaz z tych złóż ma być przesyłana do Europy Zachodniej gazociągiem Nord Stream. W to przedsięwzięcie mają włączyć się też firmy norweskie, mające duże doświadczenie w eksploatacji pod morskich złóż w trudnych warunkach.

Widząc ten "ciąg dalszy" mam wątpliwości co do kompetencji naszych analityków wspomagających decydentów politycznych...