Polska: wydarzenia tygodnia 38/2011

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 37/2011

• Sierpniowe dane GUS o sprzedaży detalicznej są powyżej oczekiwań (wzrost o 11,3 proc.). Jednak według analityków jesienią należy spodziewać się pogorszenia danych o konsumpcji. Sytuacja na rynku pracy jest stabilna, utrzymuje się wysoko stopa bezrobocia.
• Zdaniem prezesa NBP kurs złotego coraz mniej jest związany z fundamentami polskiej gospodarki. Złoty słabnąc utrudnia NBP kontrolę inflacji i osłabia potencjał wzrostowy gospodarki. W ciągu miesiąca złoty stracił 7,4 proc. (w tym czasie czeska korona utrzymuje swoją wartość), ale wynika to z sytuacji zewnętrznej. Nadmierny wzrost wartości euro może spowodować wzrost długu publicznego do 55 proc. PKB (próg konstytucyjny). Tę graniczną wartość kursu analitycy lokują między 4,70 a 4,90 zł/euro. Według analityków BZ WBK każde dodatkowe 10 gr osłabienia to zadłużenie wyższe o 5,2 mld zł .
• Siedem koncernów (Westinghouse, GE-Hitachi, Mitsubishi, KEPCO , Mitsubishi, Areva, AECL (Atomic Energy of Canada Limited) oraz ATMEA (joint venture AREVY i Mitsubishi Heavy Industries) jest zainteresowanych współpraca z PGE przy budowie 2 polskich elektrowni atomowych. Ostatnio uczestniczyli w spotkaniu z kierownictwem PGE oraz z przedstawicielami Państwowej Agencji Atomistyki oraz ministerstwa gospodarki. Przetarg będzie rozpisany w tym roku i rozstrzygnięty do 2013 roku. W opinii analityków liczą się Westinghouse, GE-Hitachi Nuclear Energy i francuska Areva.
• Trwa proces sprzedaży Polbanku, Banku Millennium i Kredyt Banku, a nowego właściciela szuka DnB Nord. Z działalności w detalu wycofał się HSBC. Mówi się też, że włoska grupa Carlo Tassara planuje sprzedać Alior Banku.
• Minister finansów podtrzymuje zobowiązanie, że na koniec 2012 roku Polska obniży deficyt sektora finansów publicznych do 2,9 proc. PKB. Według prognoz Międzynarodowego Funduszu Walutowego deficyt sektora finansów publicznych w Polsce spadnie w tym roku do 5,5 proc. a w przyszłym roku do 3,8 proc. PKB.
• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego poinformowało, że w ramach Funduszy Norweskich Polska rozdysponowała 533 mln euro. Najwięcej (124 mln euro) przeznaczono na ochronę środowiska, a więc m.in. na termoizolację budynków, budowę kanalizacji, zwiększanie populacji dzikich zwierząt w Polsce. 98 mln euro przeznaczono na działania związane z kulturą. Na projekty naukowe i rozwój zasobów ludzkich dofinansowano na kwoty ponad 55 mln euro. Teraz rozpoczyna się druga edycja programu i do rozdysponowania mamy 578 mln euro.
• Według premiera Tuska "komercyjna eksploatacja gazu łupkowego rozpocznie się w 2014 roku, a bezpieczeństwo gazowe osiągniemy w 2035 r."
• Maleją zamówienia dla tyskiej fabryki Fiata. W październiku straci pracę 435 osób. Na terenie tyskiej fabryki Fiata pracuje obecnie ok. 12 tys. osób, z czego blisko 5,5 tys. to pracownicy Fiat Auto Poland, a pozostali - spółek kooperujących z Fiatem.
• Według GUS stopa bezrobocia w sierpniu była na poziomie 11,6 proc. (wobec 11,7 proc. w lipcu). Najwyższe bezrobocie jest w województwach: warmińsko-mazurskim, zachodniopomorskim i kujawsko-pomorskim.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

POLSKA WOBEC ZAGROŻEŃ W UNII EUROPEJSKIEJ I W STREFIE EURO

Polska prezydencja przypadła na bardzo trudny okres w historii UE i strefy euro. To, jakie rozwiązania zostaną przyjęte przez wspólnotowe kraje zdecyduje o przyszłości europejskiego projektu. Te rozwiązania będą też decydowały o przyszłości polskiej gospodarki i o miejscu Polski w rodzinie krajów unijnych. W ferworze przedwyborczych zmagań trudno znaleźć kompletną wypowiedź tak premiera jak i ministra finansów na temat polskiego stanowiska w sprawie koncepcji funkcjonowania UE i eurolandu w przyszłości. Zdecydowaliśmy więc, że przedstawimy poglądy na unijne problemy szefa NBP i byłego premiera, który w ostatnich dniach reprezentował UE w waszyngtońskich obradach MFW i BŚ...

1. M. Belka w ostatnich wypowiedziach nie pozostawia wątpliwości, że jeśli jest wybór między Europą dwóch prędkości i rozpadem Unii, to on opowiada się jednoznacznie za tym pierwszym wariantem. Uzupełnia to wyjaśnieniem, że jeśli rozpadnie się euroland, to także nie będzie UE. Takie stanowisko było w Polsce jeszcze niedawno bardzo ryzykowne politycznie, jednak mam wrażenie, że czołowi polscy politycy zdają sobie sprawę z tego, że w pierwszej kolejności trzeba ratować euroland wszelkimi sposobami, a potem szybko spełnić stosowne wymagania i wejść do tego ekskluzywnego klubu. W swoim stanowisku szef NBP dołączył więc do stanowiska w byłego kanclerza Niemiec Gerharda Schrödera, a także do kilku byłych premierów, Belgii Guy Verhofstadta czy Hiszpanii Felipe Gonzáleza oraz Wielkiej Brytanii Tony'ego Blaira, w sprawie zacieśniania strefy euro. Podobny pogląd przedstawił także były szef Komisji Europejskiej Jacques Delors, a także tacy ekonomiści jak Nouriel Roubini i Robert Mundell. Wydaje się, że naczelnym celem tych doświadczonych polityków jest przetrwanie europejskiej waluty, a sposobem na zrealizowanie tego celu jest ściślejsza współpraca gospodarcza i budżetowa. Wszyscy też mają świadomość, że będzie się to łączyć z zacieśnieniem współpracy politycznej (w jakiejś formie federacyjnej)...

2. Szef NBP zwraca też uwagę na to, że upadek wspólnego pieniądza będzie w istotny sposób wpływał na funkcjonowanie wspólnego rynku i swobodny przepływ kapitału. Podkreśla znaczenie tego drugiego problemu mimo że ma świadomość wszystkich konsekwencji wspólnej waluty. Dodaje, że jego zdaniem zniknięcie euro spowodowałoby znacznie większe kłopoty dla unijnej gospodarki. Jego zdaniem dalszą konsekwencją niekorzystnego rozwoju sytuacji byłyby ograniczenia Schengen.

3. Stabilność strefy euro i UE jest także w żywotnym interesie Polski i nie chodzi tu tylko o spodziewane 300 mld zł w nowym budżecie na lata 2014 – 2020. Zdaniem M. Belki blokowanie rozwiązań stwarzających szansę na wyjście z sygnalizowanych zagrożeń w przypadku upadku koncepcji wspólnej waluty stawiałoby pod znakiem zapytania całą ideę integracyjną i polskie dwudziestoletnie wysiłki dołączenia do europejskiej wspólnoty.

4. W swoich wypowiedziach M. Belka rozważa też koncepcje i sposoby realizacji zacieśnienia współpracy krajów eurolandu, ale też granice tego procesu. Jego zdaniem dotyczyć to powinno koordynacji polityki budżetowej. Jest też problem wspólnych reguł gry gospodarczej, a w tym harmonizacja podatków od firm i zunifikowanie podstawy opodatkowania. Zdaniem szefa NBP można w przyszłości mówić nawet o euroobligacjach, ale to dalsza perspektywa, bo wcześniej polityka budżetowa będzie musiała być silniej skoordynowana i skoncentrowana, natomiast kraje, które mają luźną politykę budżetową, muszą wprowadzić większą dyscypliny. Wymaga to jednak szeregu zabezpieczeń i oczywiście czasu... Jeśli chodzi o powołanie ministra finansów wspólnoty, to nie widzi on zagrożeń.