Przewlekłe choroby układu oddechowego w Polsce

Przeczytaj także: Zdrowie Polaków 2009

Analiza wyników wskazała także dwa podstawowe problemy związane z astmą, jakimi są niedodiagnozowanie choroby oraz jej niedostateczna, wręcz zła kontrola. Dane z badania PMSEAD pokazały, że 50% osób dorosłych i 70% dzieci nie miało zdiagnozowanej astmy oskrzelowej. Wyniki te potwierdziło kolejne badanie ECAP, w którym tylko 32% chorych na astmę miało uprzednio postawione rozpoznanie. Inne badanie – AIRCEE (Asthma Insights & Reality in Central and Eastern Europe, 2004r.), oceniające stopień kontroli astmy, wykazało, że 50% chorych stosowało leki rozkurczowe i zaledwie 27% - glikokortykosteroidy wziewne. Jakość kontroli astmy ma kluczowe znaczenie dla skuteczności kompleksowego procesu leczenia oraz jakości życia samego chorego, jego najbliższego otoczenia oraz aktywności zawodowej w przypadku osób dorosłych. Jedną z konsekwencji niedostatecznej kontroli choroby jest hospitalizacja i związane z nią koszty. W 2006r. w Polsce astma była przyczyną ok. 58 tys. przyjęć do szpitali, w tym 5 tys. stan zagrażający życiu. Średni czas pobytu w szpitalu wyniósł 8 dni, 12 dni w przypadku stanu zagrażającego życiu.

Badania BOLD również potwierdziły narastający problem rozpowszechnienia POChP i jego skutków. Jest to choroba, której rozpowszechnienie drastyczne narasta i nadal będzie się poszerzać w związku z paleniem tytoniu, biernym wdychaniem dymu tytoniowego oraz środowiskowymi czynnikami ryzyka zawodowego. Bardzo niska świadomość społeczna tej przewlekłej choroby płuc oraz wysokie koszty leczenia wymagają podjęcia pilnych działań edukacyjnych i prewencyjnych.

Coraz większy problem zachorowalności i leczenia chorób układu oddechowego spowodował natychmiastową reakcję środowisk medycznych, które zaczęły wdrażać specjalne programy zdrowotne. Dowodem na ich efektywność i celowość jest Program Profilaktyki Chorób Alergicznych w Łodzi zrealizowany w latach 2000-2003, z którego skorzystało 21 109 dzieci w województwie łódzkim. W ramach programu przeprowadzono również działania edukacyjne na temat astmy i alergii, które objęły prawie 20 tys. pacjentów i ich rodzin. W trakcie badań postawiono 16 453 nowych rozpoznań chorób alergicznych, w tym 5 002 nowych rozpoznań astmy. Wskaźnik pokazujący liczbę nowych rozpoznań na 1 tys. mieszkańców radykalnie wzrósł z 0,99 w 2000r. do 2,19 w 2003r. Prawie dwukrotnie zmniejszono liczbę hospitalizacji spowodowaną zaostrzeniami astmy: z 1,48 na 1 tys. mieszkańców na początku programu do 0,84 – trzy lata później. Tym samym zredukowano koszty hospitalizacji wskutek zaostrzeń astmy z 4,5 mln zł w 2000r. do 2,5 mln zł w 2003r. W roku 2004 program przestał być finansowany i najpoważniejszym skutkiem tej decyzji było ponowne wydłużenie czasu nierozpoznanej astmy oskrzelowej u dzieci - po 6 latach średni czas trwania niezdiagnozowanej choroby powrócił do stanu początkowego, który istniał w chwili wdrażania programu.