Energia odnawialna: słaba realizacja zobowiązań

Przeczytaj także: Energia odnawialna: brak Krajowego Planu Działania

Polska swój cel w zakresie rozwoju wykorzystania energii odnawialnej przyjęła na mocy Traktatu Akcesyjnego, zobowiązując się, że w roku 2010 7,5% energii w krajowym bilansie zużycia energii elektrycznej brutto pochodzić będzie ze źródeł odnawialnych (państwa członkowskie przyjęły cele w zakresie OZE na mocy Dyrektywy 2001/77/WE).

Na koniec roku 2009 stan realizacji celu indykatywnego przez Polskę szacowany jest na ok. 70%. Udział energii odnawialnej w krajowym zużyciu energii elektrycznej brutto wyniósł na koniec 2009 roku ok. 5,5% zamiast zakładanych 7,5% - wszystkie źródła OZE wygenerowały ok. 8,6 TWh energii elektrycznej, przy zużyciu energii elektrycznej brutto na poziomie 149 TWh. W związku z powyższym istnieje obawa, że cel w zakresie rozwoju energetyki odnawialnej przyjęty przez Polskę na 2010 rok nie będzie osiągnięty. Przy krajowym zużyciu energii elektrycznej brutto za rok 2009 brakuje nam ok. 2,5 TWh energii elektrycznej wytworzonej w OZE.

W sytuacji, gdyby zapotrzebowanie na energię nie spadło tak drastycznie, jak miało to miejsce w 2009 roku, tylko utrzymało się na poziomie 118 TWh, to wówczas niedobór energii z OZE wyniósłby jeszcze więcej w stosunku do wyznaczonych prawem unijnym celów.

Dodatkowo większość energii z OZE pochodzi z dużych systemowych elektrowni stosujących współspalanie. Współspalanie biomasy z węglem w elektrowniach systemowych i w elektrociepłowniach daje obecnie w Polsce 4,2 TWh. Elektrownie wodne dostarczają 2,4 TWh, z wiatru produkowana jest 1 TWh energii elektrycznej, reszta energii odnawialnej pochodzi ze spalania biomasy i biogazu w źródłach małych i elektrociepłowniach przemysłowych.

Sytuacja, z którą będziemy mieli do czynienia za niespełna pół roku będzie najprawdopodobniej jeszcze gorsza. Od 1 stycznia 2011 roku powinniśmy bowiem zacząć realizować cel obligatoryjny w zakresie wykorzystania energii odnawialnej, tak by doprowadzić do 15% udziału energii wytwarzanej w źródłach odnawialnych w całej energii pierwotnej w roku 2020. Obserwując stan rozwoju sektora OZE, przedstawiciele branży energetycznej są poważnie zaniepokojeni, czy istniejące bariery, począwszy od tych politycznych, przez proceduralne, a kończąc na społecznych, pozwolą założone cele osiągnąć.

Zasady osiągnięcia celu obligatoryjnego w zakresie wykorzystania energii odnawialnej precyzyjnie określa Dyrektywa 2009/28/WE. Realizacja pierwszego z niezbędnych zadań, mianowicie sposób w jaki przygotowywany jest Krajowy Plan Działań w zakresie odnawialnych źródeł energii (KPD) - potwierdza obawy, co do braku możliwości zrealizowania zadeklarowanego celu. Istotą KPD jest szczegółowe przedstawienie realnej ścieżki rozwoju wykorzystania odnawialnych źródeł energii do 2020 roku, która zagwarantuje wypełnienie unijnej dyrektywy 2009/28/WE.


Polska powinna była przesłać KPD do Komisji Europejskiej do 30 czerwca 2010 roku, jednakże, po zakwestionowaniu rzetelności dokumentu przez większość ekspertów i organizacji pozarządowych z branży energetycznej, termin dostarczenia dokumentu został przesunięty na koniec sierpnia, a Ministerstwo Gospodarki przystąpiło do wprowadzania poprawek. Nie wiadomo tylko jaki będą one miały charakter i czy zostaną uwzględnione uwagi ekspertów dotyczące przede wszystkim przeszacowania potencjału biomasy i marginalizacji znaczenia energetyki wiatrowej zarówno lądowej jak i morskiej.

W przypadku nieosiągnięcia celu obligatoryjnego, negatywne skutki finansowe kraj może odczuć odczuć przy okazji pierwszej weryfikacji stanu zaawansowania realizacji KPD w roku 2012.