Plany inwestycyjne firm na 2010 r.

Przeczytaj także: Plany inwestycyjne firm a kryzys

Ciekawie rozkładają się opinie przedsiębiorców dotyczące wzrostu inwestycji w 2010 r. w podziale na sektory gospodarki. Jedynym sektorem, w którym większy odsetek firm niż w 2009 r. deklaruje wzrost inwestycji w 2010 r. jest przemysł (39 proc. firm wobec 37 proc. w 2009 r.). Natomiast drastycznie wręcz zmniejszył się odsetek firm deklarujących wzrost inwestycji w sektorze „hotele i restauracje” (spadek z 56 proc. w 2009 r. do 16 proc.) oraz w sektorze usług rynkowych (obsługa nieruchomości i firm) – spadek z 43 proc. do 34 proc. Hotele i restauracje intensywnie inwestowały jeszcze w 2009 r. Kończyły inwestycje rozpoczęte wcześniej, a także realizowały inwestycje finansowane ze środków unijnych. Znaczące zmniejszenie skłonności do inwestowania w 2010 r. może wynikać z zakończenia poprzedniej fazy cyklu inwestycyjnego i konieczności „zrobienia przerwy” na konsumowanie inwestycji, czyli wzrost przychodów i zysków, a tym samym budowania pozycji konkurencyjnej w oparciu o zrealizowane już inwestycje. Zmniejszenie skłonności do inwestowania w grupie firm świadczących usługi rynkowe, skierowane głównie do innych firm, wynika prawdopodobnie z oczekiwania na sygnał poprawy standingu klientów.

Jak pokazują wyniki badań, bardzo ciekawie rozkładają się również opinie przedsiębiorców dotyczące wzrostu inwestycji w 2010 r. wg typu większościowego właściciela. W 2009 r. największy odsetek firm zwiększających nakłady inwestycyjne był w grupie firm, w których dominującym właścicielem jest Skarb Państwa. Są to w większości firmy duże i bardzo duże. Ich deklaracja zmniejszająca liczbę firm, które zamierzają zwiększać inwestycje w 2010 r. dziwi w kontekście opisanego wcześniej trendu dotyczącego firm dużych, które ograniczały inwestycje w 2009 r., natomiast planują ich wzrost w 2010r. Może to oznaczać, że firmy z większościowym udziałem Skarbu Państwa mają zdefiniowany cykl inwestycyjny podobnie jak małe i średnie przedsiębiorstwa. Maleje również w 2010 r. apetyt na inwestycje w grupie firm, gdzie dominującym właścicielem jest inwestor branżowy.

PKPP Lewiatan zauważa, że wyraźnie rośnie skłonność do inwestowania w 2010 r. firm rodzinnych oraz firm, w których właścicielem jest osoba fizyczna. Widać zatem wyraźnie, że tam, gdzie właściciel jest jednoznacznie określony, gdzie sam zarządza swoim przedsiębiorstwem, decyzje inwestycyjne podejmowane są wyprzedzająco w stosunku do zmian koniunktury gospodarczej, bez oczekiwania na jej poprawę. Właściciele, którzy jednocześnie zarządzają firmami (a tak w większości przypadków jest w grupie firm rodzinnych oraz w firmach z jednym właścicielem), są zatem bardziej skłonni do podejmowania ryzyka.
Wynikiem jednoznacznie wskazującym na oczekiwania poprawy koniunktury są decyzje inwestycyjne firm w podziale na firmy biorące udział w handlowej wymianie międzynarodowej oraz firmy działające wyłącznie na rynku polskim. W 2009 r. firmy działające wyłącznie na rynku polskim były najbardziej otwarte na zwiększanie inwestycji. W 2010 r. ograniczają swoją skłonność do inwestowania (odsetek firm, które w 2009 r. zwiększyły inwestycje wyniósł 40 proc., w 2010 r. odsetek ten będzie o 11 punktów procentowych mniejszy).

Najbardziej optymistycznie patrzą w przyszłość eksporterzy. W tej grupie apetyt na ryzyko rośnie o 60 proc. (w 2009 r. 29 proc. firm-eksporterów zwiększyło nakłady na inwestycje, w 2010 r. planuje zwiększyć inwestycje 46 proc. firm). Firmy te są obecne na rynkach zagranicznych, analizują zmiany koniunktury na tych rynkach. Ich decyzje dotyczące inwestycji potwierdzają, że koniunktura gospodarcza u partnerów handlowych Polski na tyle sygnalizuje poprawę, że eksporterzy chcą być gotowi do zwiększonej i lepszej jakościowo sprzedaży jak najszybciej. To dobry prognostyk na przyszłość – tak dla przedsiębiorstw, jak i dla całej gospodarki.