Polska: wydarzenia tygodnia 4/2010

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 3/2010

• Sejm przyjął ustawę budżetową w tym także z poprawką umożliwiającą ministrowi finansów udzielenie Funduszowi Ubezpieczeń Społecznych (FUS) pożyczki w wysokości do 5,5 mld zł na wypłatę świadczeń gwarantowanych. W budżecie jest przewidziany deficyt poniżej 52 mld zł. Dochody mają wynieść 248 mld zł, wydatki - nie więcej niż 301 mld zł.
• Według MF Resort finansów średnioroczna inflacja w 2010 roku wyniesie ok. 2,8%.
• Analitycy BŚ prognozują, że polska gospodarka urośnie w tym roku o 2,2%, a w przyszłym o 3,4%.
• Według danych Narodowego Banku Polskiego w ciągu pierwszych trzech kwartałów zeszłego roku przekazy zarobków z zagranicy do Polski spadły niemal o 15% (do niecałych 2,1 mld euro z ponad 2,4 mld euro rok wcześniej).
• Według Ministerstwa Pracy już w styczniu bezrobocie może przekroczyć 12%, a na koniec 2010 roku wskaźnik może wzrosnąć do 12,8%.
• Według GUS grudniowa inflacja wzrosła z listopadowego poziomu 3,3% do 3,5%. Leszek Balcerowicz krytykuje RPP, że od ponad dwóch lat inflacja jest wyższa niż 2,5% (cel inflacyjny NBP wynosi 2,5% plus/minus 1 pkt proc). Według prognoz od stycznia zacznie się szybki spadek wzrostu cen, nawet do poziomu 1% (przyczyną jest wysoka baza cen w 2009 roku). Jednak w II połowie roku trzeba się liczyć z systematycznym wzrostem inflacji ze względu na postępujące ożywienie gospodarcze. Zahamuje też wzrost poziomu bezrobocia.
• W ramach Forum Obywatelskiego Rozwoju (fundacja L. Balcerowicza) przygotuje się plan minimum dla uzdrowienia finansów publicznych.
• Według Eurostatu w 2008 roku 63% Polaków nie było stać, by raz w roku pojechać przynajmniej na tydzień urlopu poza miejsce zamieszkania, 20% Polaków nie może sobie pozwolić na to, by wystarczająco ogrzać mieszkanie, 21% - by przynajmniej raz na dwa dni jeść mięso, drób, rybę albo ich wegetariański, pełnowartościowy zamiennik. Według tej analizy 32% Polaków jest dotkniętych "materialnym niedostatkiem".
• Narodowy Bank Szwajcarii nie będzie już wymieniał na życzenie Narodowego Banku Polskiego euro na franki szwajcarskie i zwiększał płynności w szwajcarskiej walucie na polskim rynku. Teraz Szwajcaria dostarcza polskim instytucjom finansowym swoją walutę w zamian za złotówki. Dzięki temu banki komercyjne miały walutę do obsługiwania udzielonych kredytów we frankach szwajcarskich.
• Dotychczas wydano warunki przyłączenia dla 12,3 tys. MW mocy z farm wiatrowych, a na warunki przyłączenia kolejnych 53 tys. Żeby spełnić wymagania pakietu klimatycznego potrzebujemy 8 tys. megawatów mocy z wiatru do 2030 roku. Łączna maksymalna moc wszystkich elektrowni w Polsce wynosi obecnie 34 570 MW (w tym 570 MW stanowią farmy wiatrowe) podczas gdy krajowe zapotrzebowanie na moc waha się pomiędzy 10,5 tys. a 25 tys. MW.
• Ministerstwo Skarbu Państwa sprzedaje ok. 11% kapitału Lotosu, a w I połowie roku sprzeda 20% akcji.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

POLSKIE PROBLEMY ENERGETYCZNE

Od dwóch dekad poszukujemy realnych i realizowalnych koncepcji zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Poszukujemy koncepcji rozwoju systemu naszych elektrowni, a także zapewnienia niezawodnych dostaw ropy i gazu. Praktycznie zrezygnowaliśmy z liczenia na uczestnictwo w projekcie budowy elektrowni atomowej na Litwie wraz z republikami nadbałtyckimi. W zamian zdecydowano o budowie w Polsce dwóch elektrowni tego typu. Pojawiły się też dwie nowe możliwości blisko naszej granicy (buduje się elektrownie atomowe na Białorusi i w pobliżu Kaliningradu), z których jest szansa dostaw energii elektrycznej. Przegraliśmy sprawę rurociągów: Odessa-Brody (chyba koncepcja była od początku mało realna), a także Nord Streem (opór wobec tej koncepcji także od początku miał małe szanse powodzenia. Także ucichła koncepcja o sprowadzaniu norweskiego gazu. W tym komentarzu chcę zwrócić uwagę na energetykę odnawialną - z wiatraków oraz na obecny stan rozmów z Gazpromem.

1. Łączna maksymalna moc wszystkich elektrowni w Polsce wynosi obecnie 34 570 MW (w tym 570 MW stanowią farmy wiatrowe) podczas gdy krajowe zapotrzebowanie na moc waha się pomiędzy 10,5 tys. a 25 tys. MW. Jednak duża część naszego potencjału wytwórczego to rozwiązania stare, w dużym stopniu wymagające remontów i modernizacji, a nawet rezygnacji z eksploatacji, ze względu na stopień ich zużycia.

2. Duży ruch obserwujemy w sprawie rozbudowy energetyki wiatrowej. Żeby spełnić wymagania pakietu klimatycznego potrzebujemy 8 tys. MW mocy z wiatru do 2030 roku. Obecnie zbudowane i eksploatowane wiatraki mają moc 570 MW. Dotychczas wydano warunki przyłączenia dla 12,3 tys. MW mocy z farm wiatrowych, a na warunki przyłączenia kolejnych 53 tys. oczekują potencjalni inwestorzy. Prawdopodobnie tak duża liczba wniosków o warunkach przyłączenia wynika z powstania rynku handlu zgodami na takie inwestycje. Teraz ta liczba na pewno spadnie, bo wprowadzono obowiązek wpłaty zaliczki dla potencjalnego inwestora ubiegającego się o przyłączenie wiatraka do sieci elektroenergetycznej o napięciu wyższym niż 1 kV w wysokości 30 zł za każdy kW mocy przyłączeniowej.

Wiele lat temu koło Bielska Białej zbudowano elektrownię szczytowo – pompową, która wykorzystując nadmiar energii w sieci pompowała wodę do zbiornika na szczycie góry, by w sytuacji niedoboru energii uruchamiać turbiny strumieniem wody spadającej rurociągami. Podobna koncepcja jest obecnie testowana przez RWE, General Electric, niemiecki koncern budowlany Züblin oraz Niemieckie Narodowe Centrum Badań Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej które chcą wspólnie realizować projekt ADELE – instalacji, która umożliwia magazynowania energii elektrycznej w postaci sprężonego powietrza. W okresach nadwyżki podaży energii elektrycznej nad popytem będzie ona magazynowana w postaci energii sprężonego powietrza, by w chwili większych potrzeb wykorzystać ją do napędzania turbin i produkcji energii elektrycznej. Instalacje tego typu mają współpracować z turbinami wiatrowymi.

3. W dalszym ciągu kontynuowane są rozmowy z Gazpromem w sprawie dostaw gazu do Polski. Problemem jest „pakiet rozwiązań organizacyjnych dotyczących polsko-rosyjskiej współpracy w branży gazowej”. Ten nieco enigmatyczny zapis obejmuje sprawy międzyrządowe, ale też wspólne problemy Gazpromu i PGNiG dotyczące funkcjonowania EuRoPol Gazu, który jest wspólnym przedsięwzięciem obu firm i jest właścicielem polskiego odcinka gazociągu do Niemiec. Okazało się, że uzgodniono już i wprowadzono w życie istotne zmiany organizacyjne, które mają udoskonalić dotychczasową słabą współpracę członków zarządu tej polsko-rosyjskiej spółki. Podobno osiągnięto też postęp w rozwiązaniu sporu o wysokość taryf za tranzyt rosyjskiego gazu, który trwa od 4 lat. Wspiera tę informację wyrok moskiewskiego arbitrażu, który zasądził od Gazpromu Eksport na rzecz EuRoPol Gazu spłatę 25,3 mln USD długu za tranzyt gazu w 2006 r. Na początku lutego arbitraż w Moskwie rozpatrzy pozew EuRoPol Gazu wobec Gazprom Eksport o spłatę długu za 2007 r.