Tydzień 7/2004 (09-15.02.2004)

• Deficyt handlowy Stanów Zjednoczonych wzrósł w grudniu 2003 roku do 42,5mld USD (w listopadzie wyniósł 38,4mld USD). W całym 2003 roku deficyt wzrósł do rekordowego poziomu 489,4mld USD. Po tej informacji za dolara płacono 1,2860 euro.
• Chiny przewidują uwolnić swoją walutę juana od dolara (obecnie jest on sztywno związany z USD w przeliczeniu 8,30 CNY za USD.). Jeszcze w tym roku przewidywana jest aprecjacja chińskiej waluty o 5%-10%.
• Szef Rezerwy Federalnej (banku centralnego USA) Alan Greenspan prognozuje, że wzrost gospodarczy USA w 2004 roku może wynieść nawet 4%-5% PKB, jednak dodaje, że największym zagrożeniem dla amerykańskiej gospodarki jest obecnie wysoki deficyt budżetowy. Jego zdaniem nikt jeszcze nie przedstawił skutecznego i wiarygodnego planu jego obniżenia. W tym roku fiskalnym deficyt USA ma wynieść 521mld USD. Prezes Fed, Alan Greenspan nie przewiduje też obecnie podniesienia stóp procentowych. Uważa on, że spadający kurs dolara jest pozytywnym zjawiskiem, bo pozwoli na obniżenie deficytu na rachunku obrotów bieżących. Wypowiedź ta spowodowała natychmiastowy spadek kursu dolara do ponad 1.28 USD/za euro) i wzrost rentowności obligacji skarbowych.
• Operacje wojskowe w Iraku kosztują miliard dolarów tygodniowo i są finansowane z dodatkowych ustaw, które nie były w 2003 roku uwzględnione przez administrację w konstruowaniu budżetu. W sumie przeznaczono już 166mld USD na operacje wojskowe. Gospodarka amerykańska ma kłopoty budżetowe: deficyt budżetowy w tym roku przekroczył 521mld USD i nie wiadomo, jaki będzie w tym roku z powodu rosnących wydatków na obronność.
• Bankructwo włoskiego Parmalatu to dzisiaj już problem wykraczający poza Italię i Europę. Śledztwo objęło już pięć banków międzynarodowych, w tym dwa banki włoskie (Bank of America, Citigroup, Deutsche Bank, Morgan Stanley, UBS oraz Banca Popolare di Lodi i Nextra - należącą do Banca Intesa). Skutki krachu są dziś porównywalne z upadkiem amerykańskiego Enrona. W kasie koncernu może brakować nawet 10mld euro. Poważne straty poniosło ok. 130 tys. Włochów, którzy swoje oszczędności ulokowali w akcjach i obligacjach koncernu.
• Dwa pierwsze kontrakty na dostawy sprzętu telekomunikacyjnego z nowymi władzami irackimi podpisały amerykańska firma Murray Hill - filia koncernu Lucent Technologies Inc. (na sumę 25mln USD) i Chińska firma telekomunikacyjna - Zhongxing Telecom Co (na kwotę 5mln USD). Zhongxing Telecom była głównym dostawcą sprzętu telekomunikacyjnego do Iraku za rządów Saddama Husajna.
• Indie już są w Iraku. Obecnie realizują kontrakt na dostawę 3,3 tys. indyjskich ciężarówek dla irackiego ministerstwa rolnictwa i transportu. Hinduska firma dostarczy też dla irackiego ministerstwa transportu 500 minibusów.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

WOKÓŁ ZASOBÓW AZJATYCKIEJ ROPY

Niemal rok temu świat obiegła informacja o fuzji rosyjskich koncernów naftowych Jukos i Sibnieft. Miała powstać jedna z największych firm paliwowych w świecie. Dziś wiadomo, że nic z tego nie będzie. Analitycy są zdania, że przyczyną była próba wyprowadzenia decyzji o rosyjskiej ropie poza obszar Rosji. Nie od dziś wiadomo, że surowce energetyczne to podstawa stabilności gospodarki Rosji i główny czynnik jej dynamicznego rozwoju w ostatnich pięciu latach. Zatem całe późniejsze zamieszanie prawno-skarbowe wokół właścicieli Jukosa to tylko "technologia", bo mechanizm wynikał z problemów strategicznych...

Zachodnie koncerny od wielu lat są zainteresowane eksploatacją azjatyckich złóż ropy i gazu. Są już obecne w firmach wydobywczych Kazachstanu i Azerbejdżanu, a także w Rosji i Uzbekistanie. Liczą na miliardowe zyski. Problemem jest transport z Kazachstanu i Azerbejdżanu przez Kaukaz. Już zbudowano kilka transkaukazkich rurociągów naftowych, ale problem niestety nie zniknął. Większość tej ropy kierowana jest z rosyjskiego portu Noworosyjsk i ładowana na tankowce, by po przepłynięciu Morza Czarnego, cieśniny Bosfor i Dardanele płynąć dalej. Teraz problemem są tureckie cieśniny: wąskie, z silnymi prądami, bardzo niebezpieczne ze względu na częste, silne wiatry. Turcy w obawie o możliwość wystąpienia katastrofy ekologicznej ograniczają przepływ tankowców. Wygląda na to, że powstanie nowy rurociąg naftowy, a i rurociąg Brody-Odessa ma coraz większe uzasadnienie.

Sprawy transportu i logistyki w wymianie towarowej pomiędzy Europą i Azją są coraz większym problemem. Przedstawiciele siedmiu krajów: Polski, Rosji, Chin, Czech, Słowacji, Ukrainy i Kazachstanu podpisali protokół w sprawie szybszego utworzenia mostu kolejowego do przewozów kontenerowych między Dalekim Wschodem a Europą. Ustalono stawki dostępu do infrastruktury kolejowej oraz rozwiązania przyspieszające odprawy na przejściach granicznych. Czynione są wysiłki, by przewóz kolejowy uczynić bardziej atrakcyjnym w stosunku do morskiego. Kolej transsyberyjska, miałaby przejąć część ładunków transportowanych dotąd drogą morską. W ramach tych planów jest budowa międzynarodowego centrum logistycznego w Sławkowie (woj. Śląskie) do obsługi transportowanych koleją ładunków z Azji. Pierwszy etap budowy terminalu będzie trwał 3 lata i będzie kosztował ponad 30 mln euro, a pilotażowy przejazd pociągu kontenerowego z Chin do Sławkowa odbędzie się w kwietniu 2004 roku.