Tydzień 5/2008 (28.01-03.02.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 4/2008 (21-27.01.2008)

• Według Eurostat-u styczniowa inflacja w strefie euro wyniosła w ujęciu rok do roku 3,2% wobec 3,1% w grudniu. To wstępne szacunki i najwyższy poziom inflacji od 14 lat. Inflacja konsumencka w Polsce w grudniu wyniosła 4% rok do roku wobec 3,6%w listopadzie. Cel inflacyjny banku centralnego wynosi 2,5% +/- 1 pkt proc.
• W lutym Komisja Europejska przedstawi zaktualizowane prognozy rozwoju gospodarczego dla eurolandu na 2008 rok. Komentując to Barroso stwierdził, że "wszystko wskazuje na to, że nasze prognozy wzrostu gospodarczego zostaną lekko obniżone”. W listopadowej prognozie KE szacowała wzrost PKB w strefie euro w 2008 r. na 2,2%.
• W opinii EBC licząca 15 państw członkowskich strefa euro jeszcze nie zaznała żadnych dramatycznych skutków wstrząsów na globalnym rynku kredytów oraz kryzysu na amerykańskim rynku hipotecznym subprime.
• EBC w dalszym ciągu odmawia pójścia śladem Banku Rezerw Federalnych USA i na obecnym etapie nic nie wskazuje na możliwość ewentualnej obniżki stóp procentowych.
• Brytyjski premier G. Brown, francuski prezydent N. Sarkozy, niemiecka kanclerz A. Merkel, premier Włoch R. Prodi oraz przewodniczący Komisji Europejskiej José Manuel Barroso spotkali się w Londynie, by wypracować wspólne stanowisko europejskie przed szczytem grupy G7, który odbędzie się w przyszłym tygodniu w Tokio. Mówiono o wprowadzeniu nowych rozwiązań umożliwiających większą przejrzystość na rynkach finansowych, nowych regulacji prawnych dotyczących działania agencji oceniających zdolność kredytową, mówiono też o sposobach umożliwiających ściślejszą współpracę pomiędzy krajowymi organami nadzorującymi sektor finansowy, a także o zwiększeniu roli Międzynarodowego Funduszu Walutowego w ocenie i ostrzeganiu o ryzykach systemowych na świecie.
• Raport Banku Światowego stwierdza, że kryzys na rynku kredytów "subprime" w USA pogorszył perspektywy gospodarcze Stanów Zjednoczonych i miał niekorzystny wpływ na inne rynki. Jednak 10 krajów, które weszły do Unii po 2004 roku ((bez Malty i Cypru, ale z Rumunią i Bułgarią) wejdą teraz w fazę spowolnienia tempa wzrostu gospodarczego, chociaż nie odczują zbyt silnie zjawisk kryzysowych obecnych na globalnych rynkach. To rezultat ścisłego związania się gospodarek tych krajów z gospodarką unijną. Prócz tego banki nowych państw UE nie były zaangażowane w kredyty o niskim standardzie, typu "subprime". Jednak równocześnie eksperci BŚ ostrzegają przed zwiększającą się presją inflacyjną w krajach tego regionu.
• W 2006 roku PKB Litwy wzrósł o 7,5%, a w 2007 wzrósł o 8,7%. W 2008 roku szacuje się, że wzrost PKB wyniesie 8,1%, a w 2009 roku tempo wzrostu osłabnie do 5,7%. W ubiegłym roku Litwa miała najwyższy w UE wskaźnik inflacji (14,1%).
• Według prognoz Banku Światowego w 2008 roku inflacja na Ukrainie wyniesie 13,8%, a nie 9,6%, jak wcześniej przewidywano. Ukraina może też potrzebować dodatkowych 4 mld USD na wypłatę rekompensat dla tych, którzy utracili swoje majątki po rozpadzie Związku Radzieckiego.
• Według Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju gospodarki krajów Europy Centralnej i Wschodniej oraz byłego Związku Radzieckiego czekają zagrożenia ekonomiczne wynikające z obecnej sytuacji na globalnych rynkach. Dlatego bank zweryfikował swoją prognozę dotyczącą PKB regionu, obniżając ją z 6,1% do 5-5,5%.
• Według prognoz Boeinga przez najbliższe 20 lat europejskie linie lotnicze kupią prawie 6,7 tys. nowych samolotów, a linie lotnicze na te zakupy wydadzą ok. 660 mld USD. W tych zakupach siedem na dziesięć będzie samolotami firmy Boeing lub Airbus zabierającymi na pokład 100-200 pasażerów.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

UNIJNA EUROPA WYCIĄGA WNIOSKI Z KRYZYSU W AMERYKAŃSKIEJ GOSPODARCE

W obliczu sytuacji na światowych rynkach finansowych Komisja Europejska nalega teraz na podniesienie dyscypliny finansowej w krajach członkowskich. Ostatnio zostały upomniane Francja, Włochy, Rumunia i Słowacja za to, że nie obniżyły w wystarczający sposób swoich deficytów budżetowych. KE zwróciła szczególną uwagę Rumunii i Włochom, bo w ocenie ekspertów grozi im znaczące pogorszenie sytuacji. Jak wiadomo Francja i Włochy jako jedyne państwa strefy euro odmówiły w zeszłym roku zobowiązania zrównoważenia swoich budżetów do roku 2010.

KE zakwestionowała też prognozy francuskiego rządu dotyczące poziomu tegorocznego wzrostu gospodarczego a poziomie 2-2,5% i 2,5% w 2009, 2010 i 2011. Jako argument Bruksela podała pogarszająca sie sytuację na globalnych rynkach, a to może oznaczać, że Francja nie będzie w stanie zlikwidować deficytu budżetowego do 2012 roku tak, jak się do tego zobowiązała.

W przypadku Włoch eksperci KE widzą pewne szanse dla realizacji zobowiązania do obniżki deficytu do 2011 roku. Co prawda w 2007 roku włoski deficyt spadł do ok. 2%, ale obecna niestabilność polityczna (nowe wybory) i ogólnoświatowa sytuacja gospodarcza nie sprzyjają utrzymaniu dyscypliny budżetowej.

Natomiast duży niepokój w Brukseli wywołuje sytuacja gospodarcza i niestabilność polityczna w Rumunii. Rumunia miała w 2007 roku deficyt w wysokości 2,9%, lecz KE przewiduje jego wzrost do 3,2% w 2008 i do 3,9% w 2009.

Nieco inaczej Komisja Europejska potraktowała Słowację, która w 2009 roku chce wejść do strefy euro. Rządowi w Bratysławie zwrócono uwagę na konieczność prowadzenia bardziej restrykcyjnej polityki fiskalnej ponieważ presje inflacyjne na pewno wzrosną po ustaleniu w lipcu kursu wymiany.

Komisja Europejska coraz bardziej zdecydowanie podchodzi do przestrzegania unijnego prawa. Polska, razem z Czechami i Hiszpanią, została pozwana przez Komisję Europejską do Trybunału Sprawiedliwości UE za niewdrożenie kluczowej unijnej dyrektywy dotyczącej funkcjonowania rynku kapitałowego (MiFID) z 2004 roku. Termin wprowadzenia zapisów dyrektywy "w sprawie rynków instrumentów finansowych" do prawa krajowego upłynął dokładnie rok temu – 31.01. 2007 roku, a dyrektywa weszła w życie 1.11.2007. W opinii KE opóźnienia szkodzą firmom z branży usług finansowych, które powinny mieć ściśle sprecyzowane "środowisko prawne" w którym funkcjonują. Dyrektywa MiFID wprowadziła nowe ramy prawne dla świadczenia usług inwestycyjnych na terenie całej Unii, a w tym: reguluje kwestie zezwoleń i prowadzenia działalności dla przedsiębiorstw inwestycyjnych i rynków regulowanych. Oznacza to też, że przedsiębiorstwa inwestycyjne mając zezwolenia do świadczenia usług finansowych udzielone w jednym kraju mogą prowadzić swoją działalność w innym kraju członkowskim. W krajach, które nie wdrożyły dyrektywy, firmy te nie mogą korzystać w pełni z tego systemu.

Na koniec informacja z europejskiego rynku pracy. Według Eurostat-u stopa bezrobocia wyniosła w grudniu 2008 roku 6,8% w całej Unii Europejskiej (UE) wobec 6,9% w listopadzie i wobec 7,6% rok wcześniej. W strefie euro bezrobocie ukształtowało się we wrześniu na poziomie 7,2% wobec 7,2%w listopadzie i w porównaniu do 7,8% rok wcześniej. Najniższy poziom bezrobocia mają Holandia (2,9%) i Dania (3,1%), a najwyższe Słowacja (10,8%) i Hiszpania (8,6%).Wskaźnik ten w Polsce (według kryteriów Eurostatu) obniżył się do 8,1% z 8,8% przed miesiącem i 11,8% rok wcześniej i jest to najwyższy spadek w całej Unii. Według danych i kryteriów GUS, stopa bezrobocia mierzona jako odsetek bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wobec całości cywilnej ludności aktywnej zawodowo, w grudniu wyniosła 11,4% wobec 11,2% w listopadzie.