Ile będzie kosztować Rosję embargo na import ropy? Na pewno za mało

Przeczytaj także: Czy można ograniczyć rolę ropy naftowej z Rosji?

Embargo USA i Wielkiej Brytanii na import ropy oraz plan Komisji Europejskiej zmniejszenia importu gazu do UE z Rosji będzie kosztować roczny budżet Federacji Rosyjskie utratę ok. 7,5 mld USD w 2022 roku. Stanowi to równowartość ok. 5 proc. wartości całego eksportu tych surowców. To pierwsze na taką skalę działania wymierzone w newralgiczny sektor kraju, który dokonał inwazji na Ukrainę. Kolejnym krokiem o znacznie większej skali oddziaływania powinno być wprowadzenie w embarga na import ropy z Rosji do UE, o co zabiega m.in. polska dyplomacja. Takie działanie uszczupliłoby budżet Federacji Rosyjskiej o ok. 51 mld USD. Te środki zarówno obecnie, jak i w ostatnich latach, stanowiły jedno z kluczowych źródeł finansowania wojennej ekspansji tego kraju. Jak pokazują analizy ekspertów PIE, przy umiejętnej dywersyfikacji źródeł dostaw ropy, Unia Europejska byłaby w stanie całkowicie wykluczyć dostawy tego surowca z Rosji – mówi Piotr Arak, dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Wielka Brytania z embargiem na import ropy

8 marca Premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson ogłosił zakaz importu rosyjskiej ropy naftowej w związku z agresją Rosji na Ukrainę. Zakaz ma obowiązywać przez kilka miesięcy, aby umożliwić dostosowanie się światowego rynku i powstrzymać ludzi przed panicznym kupowaniem benzyny. Rosyjska ropa stanowi jedynie 9 proc. importowanego surowca i jest znikomą częścią brytyjskiego miksu energetycznego. Ten krok pozbawi jednak Federację Rosyjską ok. 1,4 mld USD wpływów rocznie.

USA zakazuje importu rosyjskich surowców

Tego samego dnia również Prezydent USA Joe Biden ogłosił zakaz importu rosyjskich surowców energetycznych. Stany Zjednoczone w przeciwieństwie do Unii Europejskiej już teraz nie sprowadzają rosyjskiego gazu, a węgiel importowany jest w bardzo niewielkich ilościach. Wartość ropy rosyjskiej wyeksportowanej do USA w 2021 r. wynosiła 3,7 mld USD.

Wpływ amerykańskiego embarga na dochody Rosji będzie prawie 14-krotnie mniejszy niż w przypadku ewentualnego embarga UE na samą ropę naftową. Mimo stosunkowo niewielkiego wpływu dla gospodarek amerykańskiej i rosyjskiej, oczekujemy jednak, że zakaz ogłoszony przez prezydenta Bidena spowoduje dalszy wzrost cen surowca na globalnych rynkach – komentuje Maciej Miniszewski, analityk zespołu klimatu i energii w Polskim Instytucie Ekonomicznym.

Unia Europejska z planem odejścia od importu rosyjskiego gazu

8 marca Komisja Europejska przedstawiła zarys planu uniezależnienia Europy od rosyjskich paliw kopalnych. Opiera się on na dwóch filarach: (1) dywersyfikacji dostaw gazu, dzięki zwiększeniu importu LNG, biometanu oraz importu i produkcji wodoru, oraz (2) ograniczeniu wykorzystania paliw kopalnych w gospodarce, dzięki zwiększeniu efektywności energetycznej, czy udziału OZE. Import gazu z Rosji jeszcze w tym roku ma zostać ograniczony o 2/3. Dodatkowo, już w kwietniu KE przedstawi wniosek legislacyjny, zgodnie z którym do dnia 1 października każdego roku podziemne magazyny gazu w całej UE miałyby być napełnione w co najmniej 90 proc.

Zmiany są rozłożone w czasie, bo unijna gospodarka jest częściowo uzależniona od rosyjskich surowców. Z Rosji pochodzi ok. 40 proc. importowanego gazu, 25 proc. ropy naftowej i 45 proc. węgla. Dochody Federacji Rosyjskiej ze sprzedaży ropy i gazu do Unii Europejskiej stanowią ok. 20 proc. budżetu, dlatego ewentualne embargo silnie uderzyłoby w rosyjską gospodarkę. Wymaga to jednak zbudowania alternatywnych źródeł dostaw surowców. Przedstawiony obecnie przez Komisję Europejską plan może uszczuplić wpływy do Federacji Rosyjskiej o ok. 2,4 mld USD – podsumowuje Magdalena Maj, kierownik zespołu klimatu i energii w Polskim Instytucie Ekonomicznym.