OECD ostrzega: bezrobocie na świecie rośnie

Przeczytaj także: Państwa OECD: poziom bezrobocia VIII 2008

Kraje z powodzeniem zredukowały stopy bezrobocia w minionej dekadzie. Ale liczba osób korzystających z długoterminowych zasiłków chorobowych i rent wzrosła znacząco, doszła do wniosku Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w swoim szeroko zakrojonym raporcie dotyczącym światowych trendów zatrudnienia.

Wnioski nastąpiły po trwającej dwa lata ocenie światowej strategii zatrudniania, zapoczątkowanej przez zespół badawczy z bogatych krajów w 1994 roku. Zwrócili oni uwagę na obawy polityków na całym świecie, że środki służące obniżaniu bezrobocia zwiększyły obciążenia w innych częściach systemu opieki społecznej.

Angel Gurria, sekretarz generalny OECD, powiedział, że podczas gdy walka z bezrobociem pozostała niedokończonym zadaniem, "sprawą kluczową" powinno być teraz zwiększenie zatrudnienia, zwłaszcza, że populacja starzeje się. W krajach OECD jakieś 265 milionów ludzi w wieku produkcyjnym nie ma pracy, z 37 milionami sklasyfikowanymi jako bezrobotni. Według OECD kolejne 42 miliony osób pozostają na długoterminowych zasiłkach chorobowych i rentach, a wielu innych otrzymuje inne świadczenia społeczne, w tym zasiłki dla samotnych rodziców i wcześniejsze emerytury.

"Gwałtowny wzrost liczby osób korzystających z rent staje się znaczącą polityczną troską w wielu krajach" - powiedział Gurria. Zalecił on także podjęcie kroków, które zachęciłyby do zatrudniania starszych pracowników "którzy są ostatecznie ukształtowani i doskonale przygotowani do kontynuowania pracy".

Chociaż wskaźniki zatrudnienia wzrosły w większości krajów, OECD wskazała na to, że ograniczenie liczby bezrobotnych umieściło ludzi w innych kategoriach - w niektórych krajach wzrastająca liczba osób korzystających z rent i zasiłków chorobowych "szła w parze z postępem w redukcji bezrobocia".

"Dowody wskazują, że duża liczba tych, którzy biorą udział w tych schematach mogłaby pracować i chce pracować - jeśli zaistnieją dobre warunki".

"Należy usunąć wszystkie luki, a nie tylko niektóre i to jest prawdziwe wyzwanie" - powiedział Jean-Philippe Cotis, szef departamentu gospodarczego OECD.

Określenie rozmiarów problemu wprawiło w zdumienie OECD, z powodu różnic w krajowych systemach opieki społecznej i zbieżności między różnymi grupami osób ubiegających się o zasiłek. Ale przytoczono dane z 1999 roku - ostatnie dostępne - pokazujące, że procent osób w wieku produkcyjnym przebywających na rentach był szczególnie wysoki w Wielkiej Brytanii, Australii, Holandii, Szwecji i Danii. To może nie jest przypadek, że te kraje znajdują się wśród tych, które dokonały największego postępu w obniżaniu bezrobocia od połowy lat 90.

Dwa typy programów tworzenia miejsc pracy okazały się skuteczne, powiedział Gurria. Pierwszy został zastosowany przez Stany Zjednoczone, gdzie "wszystko jest jasne i niskie" - podatki, zasiłki społeczne i przepisy dotyczące zatrudnienia. Inne kraje, takie jak Dania czy Holandia, utrzymały hojne zasiłki społeczne, ale odkryły inne sposoby na przywrócenie bezrobotnych do pracy.

Francja, gdzie bezrobocie pozostaje na poziomie 9 proc, znalazła się wśród krajów, gdzie politycy oczekują "modelu duńskiego". Ale Gurria powiedział, że wspólną cechą propozycji cieszących się sukcesem jest nacisk na silną rywalizację na rynkach innych niż rynek pracy i stabilność makroekonomiczna.

Wśród innych odnoszących sukcesy krajów wskazanych przez OECD znalazła się Hiszpania, gdzie "ambitne reformy rynku pracy i produktu" pomogły drastycznie obniżyć stopę bezrobocia z ponad 20 proc. 12 lat temu do 9 proc.