Badanie kondycji polskich firm 2006

Przeczytaj także: Lewiatan: sektor małych i średnich przedsiębiorstw 2008

Urzędy państwowe mające współpracować z przedsiębiorstwami są zbyt zbiurokratyzowane, mało elastyczne. Ich działania charakteryzują się inercją, stąd też reakcje na wszelkie propozycje zmian zasad współpracy z otoczeniem gospodarczym są powolne i mało skuteczne. Przepływ informacji między przedsiębiorstwami a urzędami administracji państwowej jest pozostawiony "własnemu biegowi". Nie ma wypracowanych stałych kanałów przepływu informacji. Najgorzej wypada współpraca MSP z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

Małe i średnie przedsiębiorstwa od początku transformacji polskiej gospodarki wskazują na nieelastyczne prawo pracy jako jeden z najistotniejszych czynników (w 2005 r. 71% MSP), który ogranicza możliwości ich rozwoju, wpływa negatywnie na ich konkurencyjność, a także hamuje rozwój rynku pracy. Największe znaczenie dla małych i średnich firm ma stosowanie elastycznych form zatrudnienia (na czas określony, telepraca, praca w niepełnym wymiarze czasu, możliwość zatrudniania pracowników tymczasowych). W opinii MSP liberalizacja przepisów w tym zakresie wpłynęłaby w istotny sposób na poziom zatrudnienia.

Istotną barierę rozwoju dla 66,1% firm małych i średnich stanowią zatory płatnicze. A to oznacza, że właśnie taki odsetek MSP miewa problemy z płynnością. Rząd deklaruje usprawnienie działania sądownictwa gospodarczego, m.in. przez przekazanie części prostszych spraw do rozstrzygania wysoko wykwalifikowanym referendarzom sądowym (z możliwością zaskarżenia do sądu). Jak na razie są to tylko deklaracje.

Sytuacja polityczna w kraju jest wskazywana przez MSP jako jedenasty czynnik wpływający negatywnie na możliwości rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (ale wskazuje go 49,6% MSP). Polityka wprowadza destabilizację w warunkach funkcjonowania przedsiębiorstw, a niepewność oznacza ryzyko, które przekłada się na wyższe koszty.

W takich warunkach przedsiębiorcy nie są skłonni do inwestycji, bez których rozwój firm i zwiększanie ich zdolności konkurencyjnych nie jest możliwe.

Badania potwierdzają ciągle istotny wpływ polityki na gospodarkę i na decyzje przedsiębiorstw. W ubiegłym roku przyczyną niepodejmowania inwestycji przez co dziesiąte MSP było bezpośrednio zbyt wysokie ryzyko polityczne. Dla 37,3% firm - ryzyko to wystąpiło pośrednio, poprzez zbyt dużą niestabilność warunków gospodarowania (pośrednio, gdyż polityka ma istotny wpływ na tę niestabilność).

Ryzyko polityczne skłania także małe i średnie przedsiębiorstwa do myślenia o przeniesieniu działalności gospodarczej do innych krajów UE. W 2005 r. odsetek małych i średnich firm deklarujących zainteresowanie możliwością przeniesienia działalności gospodarczej za granicę wynosi 5,9%, czyli ok. 60 tys. firm. Dla 19,3% z nich powodem jest właśnie zbyt duże ryzyko polityczne.