Polska: wydarzenia tygodnia 2/2015

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 1/2015

• Według MF Polska w listopadzie 2014 roku wypełniała kryterium stabilności cen oraz kryterium stóp procentowych. Średnie 12-miesięczne tempo wzrostu indeksu HICP wyniosło 0,2 proc. i było niższe o 1,1 pkt. proc. od wartości referencyjnej 1,3 proc. Wartość referencyjna została obliczona na podstawie danych z 3 państw o najbardziej stabilnych cenach, wśród których znalazły się Cypr, Portugalia oraz Hiszpania. Polska wypełniała też kryterium stóp procentowych. Średnia długoterminowa stopa procentowa za ostatnie 12 miesięcy wyniosła 3,7 proc., a tym samym ukształtowała się o 1,8 pkt. proc. poniżej wartości referencyjnej, która wyniosła 5,5 proc.
• Premier Ewa Kopacz na konferencji podsumowującej 100 dni pracy rządu przedstawiła pierwsze sprawy zrealizowane w z programu przedstawionego w eksposee. Poinformowała też o tym, iż zleciła przygotowanie programu odbudowy Śląska. Jej intencją jest to, aby "podjąć szerokie działania dotyczące każdej dziedziny, które doprowadzą do tego, że Śląsk stanie się centrum przemysłu w Polsce". Koncepcja zostanie przedstawiona na początku marca.
• Nieużywana przez Polskę linia kredytowa z MFW będzie teraz niższa. Ministerstwo Finansów i Narodowy Bank Polski zwróciły się w tej sprawie do Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Polska chce zredukować linię do 25 mld USD. Obecna wygasa 18 stycznia, a budżet płaci za nią 114 milionów dolarów rocznie.
• BZ WBK podniósł prognozy PKB nieznacznie, do 3,1% r w IV kw. 2014 i 3,3% średnio w całym roku (z odpowiednio: 2,9% i 3,2%). Według zapisów ustawowych, wzrost PKB przewidywany jest na poziomie 3,3% w 2014 r. i 3,4% w 2015 r. Bank przewiduje deflację do końca III kwartału 2015 r. , a w ujęciu rocznym potrwa ponad rok, a inflacja nie wróci do celu wyznaczonego przez Narodowy Bank Polski przed II kw. 2016 r. Rada Polityki Pieniężnej może – według analiz bankowych dokonać redukcji stóp już w marcu. Analitycy z BZ WBK nie spodziewają się jednak w tym roku większej redukcji niż o 50 pb.
• Według MF deficyt budżetu państwa za 2014 r. wyniósł poniżej 30 mld USD i był niższy o ponad 17 mld zł od zapisanego w ustawie budżetowej na 2014 rok (z danych MF wynika, że dochody budżetu były wyższe o ponad 5 mld zł, a wydatki niższe o ok. 12 mld zł). MF uważa, że w tym roku sytuacja gospodarcza Polski będzie zbliżona do ubiegłorocznej, kiedy to wzrost gospodarczy w Polsce wyniósł 3,4 proc.
• Weszła w życie nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego. Jej celem jest ułatwienie egzekwowania orzeczeń sądów krajów unijnych w Polsce i polskich sądów w Unii Europejskiej. Dotyczyć to ma orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych. Nowelizacja zakłada, że orzeczenia w tych sprawach wydane przez sądy innych państw członkowskich Unii Europejskiej, a także ugody sądowe i dokumenty urzędowe z tych państw będą mogły być egzekwowane w Polsce bez konieczności uzyskania klauzuli wykonalności. Te same zasady dotyczą polskich orzeczeń. Oznacza to, że nowe przepisy wprowadzają tzw. system automatycznej wykonalności.
• Rząd przyjął program naprawczy dla Kompanii Węglowej. Wiąże się on z wydzieleniem z Kompanii Węglowej nowej spółki celowej, do której trafi 9 z 14 kopalń Kompanii. Jedną kupi Węglokoks (Piekary), a pozostałe 4 zostaną zlikwidowane (Bobrek-Centrum, Sośnica-Makoszowy, Brzeszcze i Pokój). Nowa spółka, w której składzie będą rentowne kopalnie doprowadzi do konsolidacji przemysłu energetycznego z przemysłem górniczym. Koncepcję rządowa w obecnej formie odrzucają górnicze związki zawodowe.
• Po udanych negocjacjach od początku tygodnia wszystkie gabinety lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej są otwarte. Porozumienie Zielonogórskie i resort zdrowia doszli do kompromisu. Nie będzie zwiększenia nakładów na POZ, choć bazowa stawka za pacjenta będzie wyższa. PZ akceptuje ustaloną wcześniej podwyżkę na ochronę zdrowia w wysokości ok. 1,2 mld zł. Wzrośnie stawka kapitacyjna (za jednego pacjenta) ze 136,80 zł do 140,04 zł rocznie. Wyższa też będzie stawka dla przychodni. Nie zmieniono stawki za pacjentów chorych przewlekle (z cukrzycą i chorobami układu krążenia). NFZ nie będzie mógł też jednostronnie zmieniać umów zawartych z placówkami POZ, będą one zawierane na maksymalnie 12 miesięcy. W resorcie zdrowia powstanie zespół ekspertów, który będzie monitorował funkcjonowanie pakietu onkologicznego.
• Opublikowano zestawienie "2015 Tholons Top 100 Outsourcing Destinations". W nim Kraków utrzymał 9. miejsce wśród najatrakcyjniejszych miast na świecie dla inwestycji z sektora outsourcingowego i zajmuje też najwyższą pozycję wśród europejskich miast. Zestawienie powstaje w oparciu o m.in. ilość i jakość zasobów ludzkich, wykształcenie pracowników dostępnych na danym rynku pracy, koszty prowadzenia działalności, dostępną infrastrukturę, ryzyko inwestycyjne i jakość życia.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

W RANKINGU INNOWACYJNOŚCI JESTEŚMY NA 25 MIEJSCU W UNII EUROPEJSKIEJ. DLACZEGO?

Zazwyczaj sami siebie oceniamy lepiej, niż widzą nas inni i nie jest to zaskakująca obserwacja. Jednak za problem dla ocenianego należy uważać sytuację, gdy ta rozbieżność ocen jest duża, zbyt duża. Ostatni unijny ranking innowacyjności pozycjonuje Polskę dopiero na 25 miejscu (podczas gdy ocenianych jest 28 krajów unijnych). To właśnie taki przypadek, bo sami oceniamy się znacznie wyżej. Zatem gdzie jest błąd, lub czego brakuje w naszym dotychczasowym działaniu?...

Na początek kilka uwag wstępnych

Nie podlega dyskusji teza, że żyjemy w świecie coraz bardziej globalizującej się gospodarki i uczestniczymy w globalnej konkurencji. Rywalizujemy wszyscy z wszystkimi, praktycznie we wszystkich dziedzinach życia zawodowego i społecznego.

W mojej opinii istota rywalizacji zawodowej jest nieco łatwiejsza do zrozumienia, obowiązują w niej stosunkowo proste reguły i często prostsze są kryteria oceny. Dziś w warunkach globalnego rynku głównym narzędziem umożliwiającym nie tylko wygranie w rywalizacji z innymi, ale przynajmniej utrzymanie się na rynku jest szeroko rozumiana innowacyjność w myśleniu i w działaniu. Współczesny rynek produktów i usług wymaga od każdego szeroko rozumianej innowacyjności w zakresie rozwiązań technicznych, stosowanej technologii i metod organizacji działalności gospodarczej.

Teraz proponuję spojrzenie w tył, za siebie

Przystąpienie naszego kraju do UE zdecydowanie zmieniło ogólnokrajową atmosferę, w której zachodzą zmiany gospodarcze. Programy umożliwiające wspomaganie funduszami unijnymi różnych projektów badawczych, rozwojowych i wdrożeniowych stały się przedmiotem zabiegów różnych zespołów, ośrodków, ale też grup interesów (...).

Nie ulega wątpliwości, że te programy realizowane ze wspomaganiem unijnym wpłynęły na wzrost innowacyjności oraz na rozwój poziomu oferty rynkowej polskich firm, chociaż mam wątpliwości co racjonalności w wydawaniu tych środków i finalnej ich efektywności gospodarczej (!!!).

W tym miejscu proponuję, aby przy analizowaniu innowacyjności mój Czytelnik postawił sobie kilka pytań i na podstawie znanych mu przypadków sobie na nie odpowiedział:

• w jakim stopniu wydane na te cele środki finansowe stworzyły realna zmianę, przyczyniły się do innowacyjnego wzrostu konkurencyjności naszej gospodarki...
• ile z tych środków praktycznie poszło tylko na utrzymanie zespołów i ośrodków uważających się za zaplecze badawczo-rozwojowe polskiego przemysłu i nie wpłynęło na gospodarkę...
• jaka część tych funduszy stała się łupem zwykłych oszustów...

Daleki jednak jestem od postawienia tezy, że w istotnym stopniu nasza gospodarka jest już innowacyjna, a społeczeństwo cechuje to, co w uproszczeniu nazywane jest dynamizmem innowacyjnym. Nie zmienia to mojej opinii, że posiadamy liczna grupę bardzo dobrze wykształconych specjalistów, o zaawansowanej i aktualnej wiedzy oraz sporym doświadczeniu w jej praktycznym stosowaniu. Mimo to w ocenie ekspertów (także unijnych) czegoś brakuje, aby finalne skutki były większe i aby wg unijnych kryteriów wyżej nas oceniono.

W pewnym stopniu odpowiedź na pytanie „czego nam brakuje” odpowiadają badania TNS wykonane na zamówienie 3M. Rezultaty tych badań komentuje psycholog społeczny z UW prof. Janusz Czapiński. Jego zdaniem statystyczny Polak umie rozwiązywać problemy w niekonwencjonalny sposób, ale w pojedynkę. Natomiast w grupie, raczej ze swoją zaradnością, przemyślnością czy sprytem się nie wychyla. Tu widzi on ważną przeszkodę w komercjalizacji niekiedy bardzo ciekawych i obiecujących koncepcji. Wskazuje on na cechujący nasze społeczeństwo związek tych słabości związanych tworzeniem gospodarki innowacyjnej z „brakiem gotowości i umiejętności współpracy, a szerzej: z niedostatkiem kapitału społecznego, którego głównym składnikiem jest zaufanie” – mówi Czapiński. Zaskakująca jest końcowa, bardzo niska ocena naszej innowacyjności, jeśli testy IQ plasują nas na 4. miejscu w Europie i 15. w świecie.