Polska: wydarzenia tygodnia 3/2014

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 2/2014

• Coraz większa zgodność wśród ekonomistów, że przyszłoroczny wzrost gospodarczy wyniesie ok. 3 proc. PKB.
• Według Departamentu Skarbu USA Polska na koniec listopada posiadała amerykańskie papiery skarbowe warte 31,4 mld USD, wobec 31,2 mld USD na koniec października. Na koniec listopada 2012 r. Polska posiadała papiery warte 30,8 mld USD.
• Inflacja bazowa, po wyłączeniu cen żywności i energii, wyniosła w grudniu 1,0 proc. r/r wobec 1,1 proc. w ujęciu rocznym w listopadzie.
• Według Michaela Kerna, dyrektora generalnego i członka zarządu Polsko-Niemieckiej Izby Przemysłowo-Handlowej (AHK Polska) dynamika wzrostu eksportu z Polski do Niemiec wyniesie 4-5 proc. (podobnie jak w 2013). W 2013 r. wartość eksportu do Niemiec wzrosła do ok. 38 mld euro.
• Wartość wymiany handlowej w 2013 r. między Polską i Japonią wyniosła 2,21 mld euro. Import z Japonii wyniósł 1,78 mld euro, a polski eksport do Japonii wyniósł 417 mln euro.
• Zapaść w budownictwie. Według GUS w całym 2013 r. wydano pozwolenia na budowę 138,7 tys. mieszkań (spadek o 16 proc. r/r). W 2013 mieszkań oddano również do użytku (146 tys. 122 lokale (o 4,4 proc. mniej licząc r/r)). Liczba mieszkań, których budowę w 2013 rozpoczęto zmniejszyła się o 10.2 proc. r/r.
• Według NBP eksport towarów z Polski wzrósł w listopadzie 2014 r. o 1,2% r/r, zaś import zmniejszył się o 0,8% r/r.
• Według Ministra rolnictwa S. Kalemby 13,5 mld euro będzie przeznaczone na realizację Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, z tego 8,6 mld euro z UE, a 4,9 mld euro wyniesie krajowe dofinansowanie.
• Według Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości w tym roku do przedsiębiorców może trafić około 4 mld zł.
• Rząd chce oskładkować twórców. ZUS zyska 2 mld zł, ale 400 tys. osób straci część dochodów. Od każdego 1 tys. zł twórca zapłaci więc niemal 200 zł.
• Ogłoszono raport z audytu w śląskich kopalniach. Wynika z niego, że nadprodukcja węgla wynosi ok. 10 mln ton, a także utrzymywana jest eksploatacja nierentownych ścian wydobywczych. Rozbudowana jest też administracja i nieefektywny system wynagradzania. Jednak nie będzie łączenia ze sobą kopalń Kompanii Węglowej i zwolnień pracowników administracji w tej firmie. To wstępne uzgodnienia związkowców z zarządem spółki.
• Wicepremier, minister gospodarki Janusz Piechociński poinformował, że projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii jeszcze w styczniu trafi do Sejmu, a zaraz po nim w Sejmie znajdzie się projekt ustawy łupkowej.
• Bogdanka jest bezkonkurencyjna wśród polskich kopalń węgla kamiennego pod względem efektywności wydobycia. Od kilku lat ma najniższe w kraju koszty jednostkowe.
• Według instytutu Samar w 2013 roku w fabrykach samochodów w Polsce wyprodukowano 575,1 tys. aut osobowych i dostawczych (mniej o 9,55 proc. r/r). 84,7 proc. ubiegłorocznej produkcji stanowiły samochody osobowe.
• Fiat w Tychach wyprodukował w ubiegłym roku 295,7 tys. samochodów (spadek produkcji o 15 proc. r/r). To skutek zaprzestania produkcji pandy classic. Produkcja pozostałych wytwarzanych w Tychach modeli Fiata wzrosła o ponad 22 proc. r/r.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CZY POLSKI RZĄD SIĘ TYM ZAINTERESOWAŁ?

W ostatnich dniach zaciekawił mnie fragment wypowiedzi Prezydenta Francji Francois Hollanda zaprezentowany w trakcie konferencji prasowej w Pałacu Elizejskim. Wypowiedział się on jednoznacznie za powstaniem prawdziwego rządu strefy euro oraz za wznowieniem po wyborach do Parlamentu Europejskiego "francusko-niemieckiego motoru unijnej integracji". Myślę, że ta wypowiedź zasługuje na znacznie większą uwagę, niż ostatnio powszechnie dyskutowany w naszym kraju temat "gender" i powołanie w Sejmie komisji w tej sprawie...

Nie ulega wątpliwości, że obecny kształt UE jest rezultatem przyjętej przez Unię politycznej koncepcji integracyjnej. Rezultatem jest włączanie do niej kolejnych państw w wyniku czego wspólnota stała się organizmem bardzo zróżnicowanym tak poziomem rozwoju gospodarczego, jak i poziomem życia społeczeństwa.

Niewątpliwie to zróżnicowanie jest w jakimś stopniu problemem wpływającym obecnie na dynamikę rozwojową czołówki gospodarczej wspólnoty, wpływa na stopień wykorzystania wszystkich rezerw i ma wpływ na wynik rywalizacji z innymi regionami świata w warunkach coraz bardziej globalizującej się gospodarki.

Nic więc dziwnego, że co jakiś czas pojawiają się koncepcje stworzenia w ramach UE grupy krajów o najwyższym poziomie rozwoju gospodarczego i zbliżonych poziomem życia, które będą stanowiły jej tzw. "twarde jądro", będą główną siłą napędzającą całą UE. To określenie przyjęło się w publicystyce politycznej i gospodarczej dla potocznego określenia koncepcji wzmocnienia i zacieśnienia współpracy. Mówiąc "twardym jądrze" w ramach Unii Europejskiej dotąd najczęściej mówiło się o grupie państw tzw. starej unii, a więc o Francji, Niemczech, Włoszech, Holandii, Belgii i Luksemburgu.

Wypowiedź prezydenta Francji wyrażona w słowach "powinniśmy posuwać się naprzód w kierunku unii gospodarczej i monetarnej - ze strefą euro, która może mieć prawdziwy rząd, z celami takimi jak wzrost, zatrudnienie, i z możliwościami finansowymi dającymi nam środki do działania i to będzie rząd strefy euro" jest kolejną ważną wypowiedzią w stylu wezwań do stworzenia "twardego jądra". Tym razem dotyczy to kilkunastu krajów tworzących euroland. Ta koncepcja jest kontynuacją stanowiska francuskiego lansowanego kilka lat wcześniej przez Nicolasa Sarkozy'ego. Wówczas wywołało to niepokój w wśród unijnych polityków, oskarżano Francję o dążenie do pogłębienia podziałów na Europę dwóch prędkości. Od pamiętnej wypowiedzi Sarkozy'ego minęło już kilka lat...

Powstaje więc pytanie: W jakim celu do tygodniowego komentarza przyjęty został właśnie ten fragment wypowiedzi francuskiego prezydenta? Uznałem ten temat za istotny ponieważ:

- są podstawy, by mówić, że gospodarka wychodzi z kryzysu. Potwierdza to raport Banku Światowego wynika, że 5 lat po globalnym kryzysie finansowym, światowa gospodarka wreszcie się odbija. Według raportu BŚ w 2014 roku wzrost gospodarczy wyniesie 3,2%, czyli o 0,8 pkt. proc. więcej niż w roku ubiegłym. Wygląda na to, że unijna gospodarka nie jest już głównym zagrożeniem dla globalnej gospodarki i w 2014 roku przysłuży się ona do zwiększenia wskaźnika wzrostu gospodarczego światowej gospodarki.

- Bruksela w ostatnim okresie wychodzi z licznymi inicjatywami mającymi na celu stworzenie mechanizmów, które będą zapobiegać powstawaniu kryzysów. Główne działania idą w kierunku zabezpieczenia systemu bankowego. W ramach pokryzysowych, unijnych działań unijnych profilaktycznych EBC ma objąć nadzorem ok. 130 największych banków strefy euro i działając w tym zakresie już rozpoczął ocenę ich kondycji. Wyniki zostaną ogłoszone za rok. Przede wszystkim od wyników tych badań, oraz działań pokontrolnych zależeć będzie przyszłe bezpieczeństwo gospodarki strefy euro i jej zdolność do przeciwstawienia się procesom kryzysowym. W ostatnich miesiącach ministrowie finansów krajów unijnych uzgodnili drugi filar unii bankowej, czyli wspólny system restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków (SRM). Takie rozwiązanie ma nie tylko uchronić euroland przed kolejnym kryzysem finansowym i oszczędzić koszty, gdy upadające banki są ratowane z budżetu.

Uważam, że będąca w coraz lepszej sytuacji gospodarczej eurostrefa i działania dotyczące w pierwszej kolejności systemów bankowych eurolandu uzasadniają pytanie: co dalej? Uważam więc, że sytuacja się zmieniła w stosunku do pierwszych propozycji stworzenia "twardego jądra", którą odrzucono niejako "z marszu". Teraz jest inna sytuacja, inne okoliczności... Dodam też, że trudno mi sobie wyobrazić, by ta pozornie tylko powtórzona inicjatywa Sarkozy'ego sprzed kilku lat nie była wcześniej znana przez kanclerz Merkel... a może nawet została uzgodniona tak jak i kilka dalszych propozycji ogłoszonych w trakcie tej samej konferencji prasowej (W tej wypowiedzi były też inne wątki, a wśród nich na wyróżnienie zasługuje też sprawa "wspólnej, francusko-niemieckiej odpowiedzialności za pokój i bezpieczeństwo" na świecie oraz wspólnej, francusko-niemieckiej współpracy w rozwoju energetyki...).