Europa: wydarzenia tygodnia 41/2013

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 40/2013

• Rosną szanse na europejskie porozumienie dotyczące drugiego filaru unii bankowej. Komisja Europejska jest gotowa do kompromisu w sprawie mechanizmu restrukturyzacji zagrożonych upadkiem banków. Dotychczas KE domaga się, aby to Komisja Europejska decydowała o restrukturyzacji albo likwidacji banków. Na to nie zgadzały się jednak Niemcy. Teraz mówi się, że Komisja tylko początkowo kontrolowałaby proces naprawy banków. Następnie odpowiedzialność miałby przejąć Europejski Mechanizm Stabilizacyjny czyli fundusz powołany do ratowania zagrożonych bankructwem krajów Unii.
• Rosja i Ukraina zapowiedziały przeprowadzenie konsultacje na szczeblu rządowym, żeby ocenić konsekwencje podpisania przez Ukrainę umowy o wolnym handlu z UE. Jak wiadomo w listopadzie, na szczycie Partnerstwa Wschodniego w Wilnie Ukraina ma podpisać umowę stowarzyszeniową z Unią. Moskwa jest przeciwna planom Kijowa i wywiera presję na Ukrainę, aby przystąpiła do Unii Celnej Rosji, Białorusi i Kazachstanu.
• Parlament Europejski niewielką różnica głosów przyjął stanowisko negocjacyjne ws. projektu nowelizacji dyrektywy o ocenie oddziaływania inwestycji na środowisko. Przyjęta poprawka przewiduje pełną procedurę oceny oddziaływania na środowisko naturalne projektów dot. wydobywania gazu łupkowego już na wstępnym etapie poszukiwawczym, jeśli mamy do czynienia ze szczelinowaniem hydraulicznym. Głównymi argumentami uzasadniającymi jej przyjęcie było niebezpieczeństwo zanieczyszczenia wody i występowanie wstrząsów. Polscy europosłowie byli przeciw.
• Unia Europejska jest w sporze z Rosją w sprawie pobierania przez Rosję opłaty recyklingowej od samochodów importowanych z UE. Zwróciła się w tej sprawie do Światowej Organizacji Handlu (WTO) by rozstrzygnęła ten spór. Dotychczasowe rozmowy z Rosją w ramach WTO nie przyniosły skutku. To pierwsza sprawa UE przeciwko Rosji, która jest została przyjęta do WTO w 2012 roku. Rosja wprowadziła rok temu opłatę recyklingową od importowanych samochodów i wynosi od 420 do 2700 euro za nowe samochody i od 2600 do 17 200 za samochody starsze niż trzyletnie.
• Brytyjski rząd przeforsował prywatyzację będąca od ok. 500 lat w ręku państwa Royal Mail mimo ostrego sprzeciwu jej pracowników oraz opozycyjnej Partii Pracy. Ustalono giełdową cenę swych akcji na 330 pensów za sztukę co oznacza, że całe przedsiębiorstwo ma rynkową wartość 3,3 mld funtów.
• Ukraina zaapelowała do Unii Europejskiej o wypracowanie jednoznacznego stanowiska w sprawie jej udziału w modernizacji ukraińskich gazociągów. Kijów ten oczekuje też na planów ich eksploatacji przez państwa unijne (chodzi tu na możliwość uruchomienia tzw. rewersu, czyli dostaw gazu dla Ukrainy ze Słowacji. Jak wiadomo Ukrainę ominie już zbudowany Nord Stream, a także budowany South Stream. W ubiegłym roku Ukraina uruchomiła rewers gazu z Europy przez Polskę. Otrzymała też pierwsze dostawy przez Węgry i negocjuje dostawy rewersowe przez Słowację i Rumunię.
• Aby uzdrowić finanse publiczne centroprawicowy rząd portugalski podjął decyzję o sprzedaniu 70 proc. udziałów państwowej poczty CTT (Correios de Portugal. Pozostałe 30 proc. akcji poczty pozostanie w ręku państwa, a do 5 proc. ma być zarezerwowane dla jej pracowników. Prywatyzacja nastąpi zarówno w trybie giełdowym, jak i poprzez bezpośrednią sprzedaż udziałów inwestorom instytucjonalnym. Według mediów budżet zyska 600 mln euro.
• Gazprom obniżył cenę gazu, który teraz ma być wpompowany w ukraińskie magazyny podziemne. Ulgowa cena dla Ukrainy wynosi około 260 dolarów za 1 tys. m sześć (wcześniejsza cena 400 USD). Na taką decyzję Gazprom otrzymał akceptację rosyjskich władz. Ukraina planuje wpompować do podziemnych magazynów 14 mld m sześć. paliwa. Gazprom z kolei żądał zwiększyć tę wielkość do 19 mld m sześć., a ma to służyć zabezpieczeniu ciągłości tranzytu rosyjskiego gazu do UE. Warto też dodać, że rosyjskie banki przyznały Ukrainie kredyt w wysokości 750 mln USD.
• Według Credit Suisse w świecie statystycznie miliarderzy dysponują 1-2 proc. bogactwa narodowego, natomiast w Rosji do 110 miliarderów należy 35 proc. całego bogactwa. Oznacza to, że pod względem nierówności majątkowej Rosja ustępuje tylko kilku państwom karaibskim. W Rosji średnio na jednego miliardera przypada 11 mld USD. Według szwajcarskiego banku początek tak dużego rozwarstwienia miał miejsce w latach 90-tych w czasie prezydentury Jelcyna.
• Rosja oficjalnie wstrzymała import produktów mlecznych z Litwy. Przyczyną są zastrzeżenia dot. jakości i spełnianie wymagań sanitarnych.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PE O PROCEDURACH DOT. EKSPLOATACJI ŁUPKÓW

Parlament Europejski niewielką różnica głosów przyjął stanowisko negocjacyjne ws. projektu nowelizacji dyrektywy o ocenie oddziaływania inwestycji na środowisko. Przyjęta poprawka przewiduje pełną procedurę oceny oddziaływania na środowisko naturalne projektów dot. wydobywania gazu łupkowego już na wstępnym etapie poszukiwawczym, jeśli mamy do czynienia ze szczelinowaniem hydraulicznym. Za poprawką opowiedzieli się europosłowie frakcji Zielonych i socjaldemokratów. Głównymi argumentami uzasadniającymi jej przyjęcie było niebezpieczeństwo zanieczyszczenia wody i występowanie wstrząsów.

Polscy europosłowie byli przeciw. Z punktu widzenia Polski takie obostrzenie jest "skrajne" i nieuzasadnione naukowo. Nasze stanowisko opieraliśmy na tym, że w przypadku małej skali wydobycia przy próbnych odwiertach i próbach poszukiwawczego wydobycia gazu łupkowego negatywny wpływ na środowisko niewiele się różni od podobnych prac przy poszukiwaniu gazu konwencjonalnego.

Mamy też zastrzeżenia proceduralne, bo wg europosła Sonika niekorzystne dla Polski zapisy zostały wprowadzone do projektu dyrektywy "tylnymi drzwiami", bo KE ich nie proponowała, a teraz sprawa będzie przedmiotem obrad i decyzji w Radzie (UE). Uważa on też, że "wejście w życie tych przepisów, może spowolnić procesy wiertnicze o ok. 2 lata (obecnie ocena oddziaływania na środowisko trwa do kilkunastu miesięcy) i tym samym automatycznie spowolni wydobycie. Zwiększone koszty na etapie badawczym Stawiają też pod znakiem zapytania rentowność tych inwestycji".

Polska przeciwstawiając się wprowadzeniu tej poprawki zwracała uwagę, że jako UE odbieramy sobie szansę na niezależność energetyczną, niskie ceny gazu łupkowego, a w konsekwencji obniżenie kosztów produkcji i zwiększenie konkurencyjności naszych produktów tak, jak to stało się w Stanach Zjednoczonych.