Substytucja usług głosowych w Polsce i UE

Przeczytaj także: UKE a rynek telekomunikacyjny 2006-2011

Substytucja odnosić się może zarówno do linii jak i wykonywanych połączeń. Pierwszy proces ma miejsce wówczas, gdy konsument rezygnuje z posiadania telefonu stacjonarnego pozostając abonentem sieci ruchomej. Bezpośrednim tego efektem jest spadek penetracji usługami w stałej lokalizacji. W drugim zaś z przytoczonych przypadków dochodzi do migracji generowanego ruchu do sieci komórkowej. Konsumenci częściej używają telefonii mobilnej do wykonywania i odbierania połączeń, także na numery stacjonarne. Przy tego rodzaju substytucji rolę zaczyna odgrywać również technologia VoIP, przede wszystkim w formie internetowych komunikatorów głosowych i w odniesieniu do połączeń międzynarodowych.

Zarówno substytucja linii jak i połączeń wiąże się ze zmianami cen. Dlatego też analizie poddano zmiany w przychodach z poszczególnych usług głosowych, odzwierciedlających je poziomach wskaźników ARPU (Average Revenue Per User –średni przychód z abonenta) i APPM (Average Price Per Minute średnia cena za minutę połączenia). Dokonano również zestawienia kosztów połączeń w wybranych planach taryfowych głównych operatorów sieci ruchomych i stacjonarnych.

I. Substytucja usług głosowych na polskim rynku telekomunikacyjnym

Substytucja linii

Występowanie zjawiska substytucji głosowej uwidacznia się w zmianach liczby użytkowników, a tym samym penetracji telefonii stacjonarnej oraz komórkowej. Począwszy od 2006 r. widoczny jest postępujący spadek zainteresowania usługami w stałej lokalizacji, któremu towarzyszy zwiększanie się bazy klientów sieci ruchomych. Po osiągnięciu pełnego nasycenia rynku w 2007 r. krzywa wzrostu liczby użytkowników uległa wypłaszczeniu, nadal jednak segment ten charakteryzuje pozytywna dynamika zmian. Przeciwny trend występuje w przypadku telefonii stacjonarnej, której penetracja spadła w 2010 r. o 5,4% w stosunku do roku 2009.

Jedną z istotnych przyczyn istnienia zjawiska substytucji są zmiany w preferencjach konsumentów, dla których telefon komórkowy staje się wygodnym narzędziem komunikacji lepiej dostosowanym do ich indywidualnych potrzeb oraz stylu życia. Wśród badanych aż 96,3% wskazuje, że ma on dla nich istotne znaczenie (suma odpowiedzi „bardzo istotne” i „raczej istotne”). Analogiczny wskaźnik dla telefonii stacjonarnej wynosi 69%.

Posiadacze komórek są również mniej skłonni do rezygnacji z usługi jedynie 4,1% respondentów deklaruje takie plany w stosunku do 20,3% abonentów sieci stacjonarnych.