Świat: wydarzenia tygodnia 39/2011

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 38/2011

• Nouriel Roubini - amerykański ekonomista, który przewidział światowy kryzys przestrzegł, że wprowadzenie zdecydowanych oszczędności fiskalnych może doprowadzić do katastrofy ekonomicznej, o konsekwencjach podobnych do tych w latach 30-tych. Uważa on, że niestabilność polityczna i społeczna w Europie i w innych krajach wysokorozwiniętych mogą stać się tak niebezpieczne i powinniśmy się już obecnie obawiać się ich skutków.
• PKB Stanów Zjednoczonych wzrósł w II kwartale 2011 roku o 1,3 proc. r/r. W I kwartale 2011 roku PKB w Stanach Zjednoczonych wzrósł o 0,4 proc. r/r.
• UE zamierza przedstawić na listopadowym spotkaniu G20 propozycję podatku od transakcji finansowych. Jednak małe są szanse na uzyskanie zgody krajów spoza UE.
• Opublikowany został raport Banku Rozwoju Azji (ABD) pt. "Azja 2050: Budowanie Azjatyckiego Stulecia". Według autorów tego raportu do 2030 roku Chiny mogą stać się największą gospodarką świata, a kraje azjatyckie (Indie, Chiny, Indonezja, Japonia, Korea Płd., Malezja i Tajlandia będą za 40 lat (a więc do 2050 roku) wytwarzać ponad połowę światowej produkcji (dziś jest to 27 proc.).
• Według "Bloomberga" inwestorzy zamierzają ograniczyć swoją aktywność w strefie euro. Europejski rynek jako najlepszy do inwestycji w przyszłym roku wskazało niecałe 20 proc. a Stany Zjednoczone wybrało ok. 40 proc. inwestorów.
• Walki w Libii zniszczyły przemysł naftowy. Obecnie zbliżają się do końca i wznowiły już działalność: włoski koncern ENI, francuski Total i libijska spółka Arabian Gulf Oil. Koncern ENI poinformował, że rozpoczęło już15 odwiertów na południu Begazi, gdzie będzie się tam wydobywać 31,9 tys. baryłek. ENI działa na rzecz jak najszybszego uruchomienia ropociąg między Abu-Attifel a portem Zuetina, by odblokować eksport. Przed wybuchem wojny Libia produkowała dziennie 1,6 mln baryłek.
• South Streem jest teraz uzależniony od postępu negocjacji w sprawie cen nowych dostaw gazu do Turcji. Gazprom podpisał z francuskim koncernem EDF, niemieckim Wintershall i włoskim ENI wiążącą umowę o budowie South Stream. Budowa zależy teraz od zgody Turcji na ułożenie gazociągu na tureckich wodach Morza Czarnego. Rosja prawdopodobnie pójdzie na ustępstwa, bo rozpoczynając realizację swojego projektu chce zablokować budowę unijnego gazociągu Nabucco, który przez Turcję ma dostarczać do Europy gaz ze złóż nad Morzem Kaspijskim i na Bliskim Wschodzie.
• Agencja ratingowa S&P' podniosła rating General Motors z BB - do BB +, równocześnie poprawiając perspektywę oceny wiarygodności kredytowej koncernu z "pozytywnej" na "stabilną".
• Światowe zasoby gazu i gazu zdecydowanie powiększą się, bo nowe złoża zostały odkryte u wybrzeży Norwegii. To największe w tym roku w skali światowej złoża są wyceniane na 1,2 - 2,6 miliarda ekwiwalentu baryłek ropy (boe). Byłoby to trzecie co do wielkości złoże na norweskim szelfie. Dotąd Norwegia eksploatowała odkryte w latach 70-tych złoża Statfjor i Ekofisk oszacowane na trzy miliardy baryłek każde.
• Dalszy rozwój chińskiego rynku motoryzacyjnego. Daimler i chińska firma Foton Motors tworzą spółkę (50/50) by wspólnie produkować ciężarówki. Rocznie spółka będzie produkować 160 tys. sztuk. Chiny to dziś największy rynek motoryzacyjny. W 2010 roku sprzedaż samochodów osiągnęła poziom 18 mln (w USA sprzedano w tym czasie 11,8 mln aut).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

AZJATYCKIE STULECIE

Ukazał się raport Banku Rozwoju Azji (ABD) pt. "Azja 2050: Budowanie Azjatyckiego Stulecia". Według autorów tego raportu do 2030 roku Chiny mogą stać się największą gospodarką świata, a kraje azjatyckie (Indie, Chiny, Indonezja, Japonia, Korea Płd., Malezja i Tajlandia będą za 40 lat (a więc do 2050 roku) wytwarzać ponad połowę światowej produkcji (dziś jest to 27 proc.). Uważam, że warto naszym czytelnikom zaprezentować główne jego tezy...

Obecny etap rozwoju gospodarczego charakteryzuje się wieloma zagrożeniami. W opinii ekspertów jesteśmy w przededniu kolejnej fazy światowego kryzysu, zagrożone kryzysem są dotychczasowe główne centra polityczno-gospodarcze, a więc Stany Zjednoczone i unijna Europa. Mimo to, według autorów cytowanego raportu, niezależnie od rozwoju sytuacji gospodarczej i znaczącego spadku tempa wzrostu gospodarczego w światowej gospodarce, to Chiny staną się największą gospodarką.

Jeśli wg raportu ABD awans Chin na czołową pozycję w światowej gospodarce jest przesądzony, to przejęcie przez azjatyckie kraje wiodącej roli w świecie, eksperci banku uzależniają od wprowadzenia radykalnych reform gospodarczych, podniesienia na wyższy poziom systemów zarządzania oraz powstania silnych i stabilnych politycznych instytucji. Ich zdaniem na przeszkodzie w rozwoju azjatyckich krajów mogą stanąć niepokoje społeczne wynikające z szybkiego narastania różnic w dochodach i w standardzie życia.

Wielu analityków podejmuje dziś próby zrozumienia mechanizmów, które uzasadniają powyższe, korzystne dla azjatyckich krajów prognozy gospodarcze. Ich zdaniem nie ma w tych krajach jednej wspólnej recepty na sukces, które mogłaby być zastosowane w innych krajach nawet tego samego regionu, a nawet świata. Zwracają oni szczególną uwagę na drogę Chin na światowe szczyty poprzez dynamiczny rozwój eksportu, a obecnie przez dalszy rozwój oparty na wzmocnieniu tempa rozwoju gospodarczego poprzez pobudzenie rynku wewnętrznego, a więc rozwoju konsumpcji i rynku pracy. Do podobnych wniosków prowadzą analizy dotyczące rozwoju drugiego potentata azjatyckiego - Indii.

Analizując fenomen azjatyckich gospodarek eksperci zwracają uwagę, że do dynamicznego ich rozwoju nie wystarczyło wprowadzenie rynkowej gospodarki i liczenie na to, a resztę załatwi "niewidzialna ręka wolnego rynku". Ich zdaniem kluczem do zrozumienia rządzących w tych krajach mechanizmów jest odrzucenie w pełni liberalnej doktryny wolnego rynku, jako warunku trwałego sukcesu gospodarczego. Azjatyckie kraje osiągają sukces skutecznie łącząc wolny rynek z różnymi formami interwencji rządowej, z rozwojem publicznych inwestycji, korzystnymi warunkami udzielania kredytów (subsydiowaniem ich), z elementami protekcjonizmu i odpowiednią polityką walutową.