Tydzień 20/2004 (10-16.05.2004)

• Gospodarka chińska nadal rozwija się dynamicznie. Kwietniowe wyniki są imponujące:
  
  • produkcja wzrosła o 19% (produkcja aut wzrosła o 35%, cementu o 17%, produktów stalowych o 23%, aluminium o 20% a produkcja energii wzrosła o 16%),
  • import wzrósł o 43% do 49,4mld USD, a eksport zwiększył się o 32% do 47,1mld USD,
  • zagraniczne inwestycje bezpośrednie przekroczyły 19,5mld USD (wzrost o 10% r./r.)
  • zakontraktowane inwestycje wzrosły o 54%, a ich łączna wartość sięgnęła 47mld USD.
• Po siedmiu miesiącach roku budżetowego (zaczyna się on 1 października) amerykański deficyt wynosi ok. 282mld USD i jest o 80mld USD wyższy od osiągniętego w analogicznym okresie ubiegłego roku. W 2003 roku całoroczny deficyt budżetu USA wyniósł 374,25mld USD i był najwyższy w historii. W tym roku sięgnie 521mld USD.
• Ceny ropy na światowych rynkach biją rekordy. Ropa Brent (w dostawach na czerwiec) na londyńskiej giełdzie paliw IPE kosztuje już ponad 37 USD, a w Nowym Jorku zbliża się do 40 USD. To poważny problem dla światowej gospodarki i dla czołowych gospodarek świata. OPEC zapowiedział działania na rzecz obniżki cen. Tym sprawom poświęci swoje konferencje 22-24 maja w Amsterdamie i 3 czerwca w Bejrucie.
• Wzrastają światowe ceny ropy. Przyczyną jest zaostrzająca się sytuacja polityczna w rejonie Zatoki Perskiej. Ceny paliw to dziś bezpośrednio tylko 3% koszyka inflacyjnego, ale poprzez wzrost kosztów transportu może to doprowadzić do wzrostu inflacji w krajach importujących ropę, jak i do pogorszenia się sytuacji na rachunku obrotów bieżących. Skutkiem tego może być zaostrzenie polityki monetarnej. Banki centralne mogą zdecydować się na podwyżkę stóp procentowych, a to może zahamować wzrost gospodarczy.
• "Kreatywnej księgowości" dalszy ciąg. Potwierdziły się informacje, że amerykańska Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (SEC) kontroluje finanse największego koncernu finansowego na świecie - Citigroup. Chodzi o zapisy księgowe w latach 2001-2002, kiedy to w wyniku kryzysu argentyńskiego bank stracił ponad 2mld USD.
• W USA stopa bezrobocia spadła do 5,6% w kwietniu z 5,7% w marcu. Poza rolnictwem przybyło w ubiegłym miesiącu 288.000 nowych miejsc pracy wobec prognozowanych 173.000.
• Według Departamentu Handlu w marcu deficyt handlowy USA wzrósł do ok.46mld USD z 42,1mld USD w lutym.
• Bank Rezerwy Federalnej USA zawarł ze szwajcarskim UBS umowę o prowadzeniu w Zurychu centrum handlowego, które ułatwiało wprowadzanie do obrotu nowych banknotów dolarowych i wycofywanie starych. Umowa wykluczała transakcje z bankami państw, obłożonych amerykańskimi sankcjami (Kuba, Libia, Iran i była Jugosławia). Szwajcarzy naruszyli warunki umowy i ukrywali nielegalne transakcje. UBS zgodził się zapłacić karę w wysokości 100 mln USD, lecz bez formalnego przyznawania się do stawianych mu zarzutów.
• Znakomite wyniki miała w ubiegłym roku Toyota. Sprzedaż koncernu wzrosła o 12% r./r. do 17,29bln JPY, a zysk wzrósł o 55% r./r. i wyniósł 1,16bln JPY (to jest ok. 10mld euro). Ten zysk jest dwukrotnie wyższy od sumy ubiegłorocznych zysków czołowych amerykańskich koncernów samochodowych General Motors i Ford Motor. Według prognoz ekspertów tegoroczny wynik będzie jeszcze lepszy. Koncern miał w I kwartale 2004 roku zysk netto 351,2mld JPY ( w ubiegłym roku wynosił on 145,8mld JPY), a jego sprzedaż wzrosła o 22%. Przewiduje się wzrost sprzedaży na rynkach zagranicznych o 6,2% ( w USA, ma wzrosnąć o 3,7%, a w Japonii ma zwiększyć się o 1,2%).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CORAZ POWAŻNIEJSZA ROLA WTO W TWORZENIU NOWEGO PORZĄDKU ŚWIATOWEGO.

Kolejny raz na światowym rynku zderzyły się interesy gospodarcze USA i Starego kontynentu. Sędzią tej konfrontacji była WTO. Przyznała ona rację Unii. Finał tego sporu o wielomiliardowej wartości ma miejsce w amerykańskim senacie. Ostatnio zdecydował on, że firmy eksportujące swoje produkty za granicę nie będą mogły korzystać z ulg podatkowych (ustawa o FSC - Foreign Sales Corporations). Amerykanie w ten sposób przyznali, że ulgi były niezgodne z regułami handlu światowego, uznali też wyższość reguł handlu światowego nad swoim systemem prawnym, który pozwalał na dotowanie firm. W zamian za to Unia cofnie swoje sankcje celne. Gdyby Amerykanie nie zmienili swego prawa, to zgodnie z decyzją WTO kara wyniosłaby 4mld USD.
To był jeden z największych i najbardziej prestiżowych sporów i chyba największa porażka USA na forum WTO. Jest to też kolejna wpadka Białego Domu, z której w ostatnim czasie musiał się wycofać. Dotychczas za najbardziej spektakularną porażkę ostatnich lat uznano wprowadzenie przez USA zaporowych ceł na import stali, który zakończył się również porażką przed trybunałem WTO.

Nie ulega wątpliwości, że nieco stracą na konkurencyjności amerykańskie produkty eksportowane także na Stary Kontynent i chyba o to chodziło.

Lecz taki koniec z ustawą o FSC zderzył się z niekorzystną informacją o rekordowej wartości deficytu handlowego.
W marcu wyniósł on 46mld USD i był aż o 3mld USD wyższy niż prognozował Biały Dom. Także najszybciej od ponad 10 lat rośnie azjatycki import. Dzieje się tak, mimo iż bardzo niski kurs dolara winien sprzyjać rozwojowi amerykańskiego eksportu, ograniczać import i zmniejszać deficyt handlowy.