Tydzień 42/2003 (13-19.10.2003)

W pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku Chiny w dalszym ciągu utrzymywały wysokie tempo swojego rozwoju:

• wzrost PKB wyniósł 8,5% i był wyższy o 0,6pkt. procentowego w stosunku do analogicznego okresu w 2002 roku. W I kwartale wyniósł on 9,9%, by w II kwartale spaść do 6,7% (SARS). Gdyby nie ta epidemia Chiny miałyby dynamikę wzrostu PKB jeszcze większą. Trzeci kwartał to powrót do wysokiego wzrostu (9,1%).

• eksport wzrósł o 32% i osiągnął poziom 307,7mld USD, a import wzrósł o 40,5% do 298,5mld USD. Nadwyżka wyniosła 9,14mld USD.

• bezpośrednie inwestycje zagraniczne wzrosły o 12% do 40,2mld USD. Wartość inwestycji zadeklarowanych osiągnęła aż 79,2mld USD, co jest wynikiem o ok. 36% lepszym niż przed rokiem.

• Według Kongresowego Biura Budżetu deficyt budżetowy USA wyniósł w roku budżetowym 2002/2003 (zakończonym 30 września) ponad 374mld USD. Będzie on, aż o 216mld USD wyższy niż w roku ubiegłym.

• We wrześniu inflacja w USA wzrosła o 0,3%. To już trzeci miesiąc z rzędu, kiedy wzrasta inflacja.

• Obiecujące dane makroekonomiczne gospodarki USA spowodowały poprawę prognoz. Specjaliści przewidują, że wzrost gospodarczy w trzecim kwartale wyniesie 4,5%- 5,5%. Przewidują też wzrost gospodarczy w trzecim kwartale na poziomie 3,5%, a w roku 2004 nawet 3,6%.

• Prezydent George W. Bush zaproponował 20,3mld USD na bezzwrotną pomoc na odbudowę Iraku. Senat zablokował ten pomysł. Uznał, że połowa tej sumy będzie mieć formę pożyczki.

• Nissan Motor to trzeci japoński koncern samochodowy. Zamierza on w ciągu dwóch lat zwiększyć sprzedaż aut w USA do 1mln sztuk rocznie. Obecnie dostarcza na ten rynek 820-830 tys.

• Amerykański Boeing dostarczy w tym roku 280 samolotów pasażerskich i mimo spadku produkcji na poziomie operacyjnym wykaże zysk. W 2002 roku amerykański koncern wyprodukował 381 samolotów, a w 2001 roku było ich 527. W tym roku po raz pierwszy w historii europejski Airbus produkując blisko 300 maszyn wyprzedzi w produkcji samolotów pasażerskich Boeinga.

• Katar ma trzecie na świecie po Rosji i Iranie złoża gazu ziemnego. Złoża gazu w USA są na wyczerpaniu. Ostatnio ExxonMobil podpisał rekordowy 25-letni kontrakt na sprzedaż do USA ciekłego gazu ziemnego. Jego wartość wynosi 12mld USD. Umowa obowiązuje 25 lat i jest w niej klauzula przewidująca możliwość jej przedłużenia. Pierwsze dostawy nastąpią na przełomie 2008-2009 roku.

Mikrokomentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Chiny znowu znalazły się na czołowym miejscu w doniesieniach agencyjnych. Udany lot chińskiego kosmonauty uczynił, że w 42 lata po locie Gagarina kraj ten stał się po Rosji i USA trzecim krajem zdolnym wysłać człowieka w przestrzeń kosmiczną. Według oceny ekspertów program ten kosztował ich dotąd 2,3mld USD. Niewątpliwy sukces tego przedsięwzięcia to kolejny dowód na to, jak szerokim frontem rozwija się gospodarka chińska. To prawda, że pierwsze loty kosmiczne odbyły się cztery dekady temu, ale nie oznacza to wcale, że zastosowane techniki i technologie dzieli taki dystans czasowy.

Wielu komentatorów zadaje dziś pytanie: czy chińską gospodarkę na to stać? Uważam, że pytanie jest nietrafne, ponieważ w tym programie Chińczycy przyjęli założenie sprawdzone przed laty w USA i Rosji. Wiadomo, że w trakcie przygotowań do realizacji każdego, tak trudnego przedsięwzięcia muszą zostać pokonane olbrzymie trudności techniczne, technologiczne i organizacyjne. Chiński program kosmiczny to niewątpliwie silny bodziec rozwojowy dla wielu firm uczestniczących w tym programie. Dziś sukces w jego realizacji jest dobrą wizytówką dla możliwości badawczych i produkcyjnych Chin, jest też czynnikiem wzmacniającym ich pozycję na arenie światowej polityki.

Chiny w coraz większym stopniu stają się mocarstwem globalnym. Są stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ. W czasie ostatniego szczytu WTO ich postawa zachęciła kraje biedne do zademonstrowania nieugiętej postawy, która zaskoczyła "wielkich tego świata". Sprzyjają też inicjatywie dziesięciu krajów Azji Południowo-Wschodniej zrzeszonych w ANZUS, które tworzą największą na świecie strefę wolnego handlu. Już dziś oprócz Chin zgłosiły swój akces do tej strefy Indie, Korea Południowa i Japonia.

Dzisiaj Chiny są największym na świecie rynkiem zbytu, To szósty kraj pod względem wielkości PKB, ale rośnie on w tempie ponad 8% rocznie, co jest nieosiągalne dla innych, gospodarczych potęg świata. W ostatnim roku bezapelacyjnie zajęły też pierwsze miejsce na liście państw - odbiorców bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ).

W pierwszych trzech kwartałach Chiny w dalszym ciągu utrzymywały wysokie tempo swojego rozwoju:

• wzrost PKB wyniósł 8,5% i był wyższy o 0,6pkt. procentowego w stosunku do analogicznego okresu 2002 roku. W I kwartale wyniósł on 9,9%, by w II kwartale spaść do 6,7% (SARS). Gdyby nie ta epidemia Chiny miałyby dynamikę wzrostu PKB jeszcze większą. Trzeci kwartał to powrót do wysokiego wzrostu (9,1%).
• eksport wzrósł o 32% i osiągnął poziom 307,7mld USD, a import wzrósł o 40,5% do 298,5mld USD. Nadwyżka wyniosła 9,14mld USD.
• bezpośrednie inwestycje zagraniczne wzrosły o 12% do 40,2mld USD. Wartość inwestycji zadeklarowanych osiągnęła aż 79,2mld USD, co jest wynikiem o ok. 36% lepszym niż przed rokiem.

Dziś Chiny konsekwentnie realizują nakreślony przez Denga, przed kilkudziesięciu laty, program przemian w swojej gospodarce. Już pół wieku temu eksperci prognozowali przesunięcie się centrum światowej gospodarki w XXI wieku na wybrzeże Pacyfiku, ale dopiero teraz widać, że o słuszności tej tezy zdecyduje dalszy rozwój Chin.