Budżet domowy 2007

Przeczytaj także: Budżet domowy 2006

W gospodarstwach ogółem realne wydatki na towary i usługi konsumpcyjne w 2007 r. były wyższe niż przed rokiem (o 6,2%). Realny wzrost wydatków na towary i usługi konsumpcyjne odnotowano we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych. Największy wzrost odnotowano w gospodarstwach pracujących na własny rachunek (o 13,0%) oraz pracowników (o 5,7%), a zwłaszcza w gospodarstwach pracowników pracujących na stanowiskach nierobotniczych (o 7,9%), zaś najniższy wzrost w gospodarstwach domowych emerytów (o 2,0%).

Różnice w strukturze wydatków gospodarstw domowych między 2007 a 2006 rokiem w zakresie większości grup towarów i usług konsumpcyjnych nie przekroczyły 0,4 pp, z wyjątkiem wzrostu udziału wydatków na transport oraz rekreację i kulturę o 0,5 pp i spadku wydatków na nośniki energii o 1,2 pp (zwłaszcza na węgiel kamienny o 0,5 pp) oraz na żywność i napoje bezalkoholowe o 0,5 pp.

Wzrost wydatków z jednej strony spowodowany był wzrostem cen na znaczną część towarów – zwłaszcza na żywność i transport, a z drugiej strony dużym wzrostem wynagrodzeń przewyższającym wzrost cen. W związku z tym towary i usługi stały się dla znacznej części społeczeństwa (pomimo wzrostu cen) bardziej atrakcyjne.

W większym stopniu zarysowały się różnice w udziale wydatków na kluczowe, z punktu widzenia
warunków życia, grupy potrzeb w odniesieniu do poszczególnych grup społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych. Szczególnie widoczny był wzrost wydatków w gospodarstwach wcześniej słabo uposażonych jak gospodarstwa pracowników na stanowiskach robotniczych, rolników i rencistów. Niemniej jednak najwyższy wzrost wydatków odnotowano w gospodarstwach pracujących na własny rachunek, a więc w gospodarstwach najbogatszych.

Udział wydatków na żywność i napoje bezalkoholowe obniżył się we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych z wyjątkiem nieznacznego wzrostu w grupie emerytów (o 0,1 pp). Największe różnice pomiędzy rokiem 2007 a 2006 zanotowano w gospodarstwach pracujących na własny rachunek (o 1,6 pp), natomiast w tej grupie gospodarstw wzrósł udział wydatków na restauracje, kawiarnie i bary (o 0,4 pp).

We wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych spadł udział wydatków na nośniki energii od 1,5 pp w gospodarstwach pracujących na własny rachunek do 0,9 pp w gospodarstwach pracowników i rencistów. Ponieważ wzrosły ceny na nośniki energii taką sytuację (spadek wydatków) na pewno można tłumaczyć wyjątkowo łagodną zimą oraz oszczędnym wykorzystywaniem nośników energii. We wszystkich grupach gospodarstw domowych wzrósł natomiast udział wydatków na odzież i obuwie w wydatkach ogółem o około 0,3 pp.

Z wyjątkiem gospodarstw domowych rencistów, we wszystkich grupach gospodarstw domowych w wydatkach ogółem wzrósł również udział wydatków na rekreację i kulturę, zwłaszcza w gospodarstwach pracujących na własny rachunek – o 0,6 pkt. procentowego. Duży wzrost dochodów spowodował, że rekreacja i kultura stały się relatywnie tańsze, a więc bardziej dostępne dla szerszej grupy społeczeństwa.

Większy był także udział wydatków na transport, głównie w gospodarstwach pracujących na własny rachunek (o 2,7 pkt. procentowego) i tylko w gospodarstwach rolników wystąpił spadek o 0,8 pkt. procentowego. Spowodowane to mogło być wzrostem cen na benzynę oraz wzrostem popytu na zakup środków transportu - zwłaszcza nowych samochodów.

Wzrosły również wydatki na wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego od 0,7 pp w gospodarstwach pracujących na własny rachunek do 0,3 pp w gospodarstwach pracowników.

Sytuacja dochodowa gospodarstw domowych jest czynnikiem wyraźnie różnicującym poziom i strukturę wydatków. Wyraża się to m.in. większym obciążeniem budżetów rodzin najuboższych wydatkami na zaspokojenie podstawowych potrzeb, tj. wydatkami na żywność i napoje bezalkoholowe oraz na stałe opłaty mieszkaniowe (opłaty na rzecz właścicieli, zaopatrywanie w wodę i inne usługi związane z zamieszkiwaniem oraz nośniki energii). W 2007 r. w budżetach 20% osób o najniższych dochodach w gospodarstwach domowych ogółem wydatki te stanowiły łącznie 54,2%, w gospodarstwach pracowników – 54,3%, a w gospodarstwach emerytów i rencistów – 56,0%.