Tydzień 41/2007 (07-14.10.2007)

Przeczytaj także: Tydzień 40/2007 (01-07.10.2007)

• Poprawia się sytuacja gospodarcza Węgier. We wrześniu inflacja spadła do 6,4% (r/r) podczas gdy w sierpniu wynosiła jeszcze 8,3%.
• We wrześniu inflacja w Bułgarii wyniosła 13,1% (r/r) i jest to najgorszy wynik od 2000 roku.
• Konsorcjum Royal Bank of Scotland Group, Banco Santander i Fortis przejmie kontrolę nad ABN Amro Holding (to największy holenderski bank). Koszt transakcji 79,9 mld euro. w ABN Amro zmniejszy się zatrudnienie o 19 tys. osób, co zapewni do 2010 roku oszczędności w wysokości 4,3 mld euro.
• Wygląda na to, że budowa przez niemiecko-rosyjska spółkę Nord Streem rurociągu po dnie Bałtyku będzie opóźniona o rok w stosunku do pierwotnych planów.
• Wzrost PKB w strefie euro w II kwartale wyniósł 2,5% r/r i 0,3% kw/kw (w I kwartale był na poziomie 0,8% kw/kw i 3,2% r/r).
• Po trzech latach obowiązywania kwot limitujących import chińskich tekstyliów, od nowego roku znikną te ograniczenia, a wprowadzony będzie wspólny systemem monitoringu tego importu. To rezultat porozumienia pomiędzy Komisją Europejską a chińskim ministerstwem handlu. Przyjęte rozwiązanie pozwoli na łagodne przejście do wolnego handlu tekstyliami na europejskim rynku.
• W przeddzień polskich wyborów parlamentarnych, w dniach 18 -19 października odbędzie się w Lizbonie unijny szczyt, w trakcie którego ma być zakończony proces przygotowywania koncepcji modernizacji funkcjonowania Unii przez przyjęcie wspólnej umowy konstytucyjnej. Optymizm wzrósł po tym, jak Wielka Brytania wyraziła zadowolenie z kompromisu. Uwaga polityków skupia się teraz na Polsce, która w przededniu wyborów żąda w nowej konstytucji przepisu, który „pozwalałby grupie krajów bez wymaganej ilości głosów w Unii na zablokowanie jej decyzji, by zapewnić opóźnienie jej wprowadzenia w życie na określony okres czasu”. Chcemy też mieć możliwość zrezygnowania z przestrzegania karty podstawowych praw (prawo rodzinne) i mieć większą ilość starszych rangą urzędników na równi z pięcioma największymi unijnymi krajami.
• Europejska Konfederacja Przemysłu Żelaza i Stali zapowiedziała złożenie w Brukseli skargi na stosowanie przez Chiny dumpingu w handlu stalą. Żąda, by Chiny wstrzymały rządowe dotacje dla eksporterów stali.
• W trakcie spotkania prezydentów Francji i Rosji uzgodniono powstanie grupy roboczej mającej na celu "przedyskutowanie wszystkich kwestii gospodarczych, aby wyeliminować nieporozumienia i zapewnić przejrzystość i wzajemne korzyści". Mówi się o inwestycjach francuskiego Totala w rosyjskie projekty energetyczne i o inwestycjach rosyjskich we Francji.
• W Wilnie Polska, Litwa, Ukraina, Gruzja i Azerbejdżan podpisały sie pod realizacją projektu związanego z transportem ropy poza terytorium rosyjskim (w tym przez rurociąg Odessa-Brody-Płock-Gdańsk). W spółce Sarmatia będą uczestniczyły firmy z tych krajów. Pierwszym etapem jest przygotowanie biznesplanu. Jeśli wykaże on opłacalność tego projektu, to podjęta będzie decyzja o budowie połączenia Brody-Adamowo którego koszt szacuje się na 400 mln USD.
• Litwa zwróciła uwagę potencjalnym partnerom w budowie elektrowni atomowej w Ignalinie, że tym co zdecyduje, jaką moc będzie ona miała, będą opinie ekologów. Obecnie są rozpatrywane dwa warianty 1600 MW i 3200 MW. W tym pierwszym wariancie Polska miałaby do dyspozycji 300-400MW. Nasz rząd jest zainteresowany udziałem w tym przedsięwzięciu, jeśli otrzyma limit na poziomie 1200 MW.
• Za pierwsze 9 miesięcy 2007 roku inflacja na Ukrainie przekroczyła 7,5%. Analitycy zwracają uwagę, że najbardziej podrożały produkty spożywcze (o ok. 13%), wzrosły też ceny paliwa i opłaty za mieszkania.
• Zażegnany został potencjalny konflikt gazowy pomiędzy Rosją i Ukrainą. Ustalono sposób uregulowania długu Ukrainy wobec Gazpromu za dostarczony gaz w wysokości 2 mld USD.
• PKN Orlen zainwestuje w rozbudowę swojego segmentu detalicznego na Litwie i w innych krajach nadbałtyckich. Pierwszym celem jest uzyskanie przez koncern 15% udziału w litewskim rynku detalicznym (dziś ma 3%). Obecnie najwięcej stacji paliwowych na Litwie ma Łukoil (114) oraz Statoil (67). PKN Orlen ma pakiet kontrolny litewskiej rafinerii Możejki i w ciągu 6 lat planuje zainwestować w tej rafinerii ponad 1,6 mld USD.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE POLSKI I EUROPY - CIĄG DALSZY

1. Ochrona strategicznych branż przed wrogim przejęciem ze strony zagranicznego kapitału to problem coraz szerzej dyskutowany w unijnej Europie. Różne są też reakcje unijnych rządów. Ostatnio parlament węgierski przyjął ustawę utrudniającą przejmowanie "strategicznie ważnych" spółek węgierskich z sektora energetycznego. Duże zainteresowanie wywołała próba przejęcia węgierskiego koncernu MOL przez austriacki OMV. Austriacy mają w węgierskiej firmie 20% jej udziałów i chcą przejąć nad nią pełną kontrolę. Nowe rozwiązanie prawne zwane "Lex MOL" zakłada szereg możliwości obrony przed wrogim przejęciem: np. przez programy skupu akcji własnych albo podwyższenie kapitału spółki nawet po ogłoszeniu oferty przejęcia. Przyjęto też, że nawet w wypadku nabycia przez MOL 75% udziałów w OMV, Austriacy nie będą wstanie przejąć kontroli nad węgierską firmą. Jednak nowe prawo będzie działało nie tylko w stosunku do koncernu MOL, ale też będzie stosowane do wszystkich regionalnych dystrybutorów gazu i energii elektrycznej oraz elektrowni i państwowego operatora systemu przesyłowego Mavir. To prawne rozwiązanie zostało skrytykowane przez Komisję Europejską, a zarzuca mu się ograniczanie wolności przepływu kapitału.

2. W trakcie spotkania prezydenta Kazachstanu Nursułtana Nazarbajewa i premiera Włoch Romano Prodiego wyjaśniono spór pomiędzy włoskim koncernem ENI i rządem w Astanie w sprawie dalszej eksploatacji złóż Kaszagan. Złoża Kaszagan to największe pola naftowe, jakie odkryto na świecie w ostatnich 30 latach. Dwa miesiące temu Kazachstan zawiesił ENI koncesję na ich eksploatację. Pretekstem był zarzut, że naruszono przepisy o ochronie środowiska, opóźniono eksploatację i zwiększono koszty wydobycia surowca, co przyniesie duże straty kazachskiemu budżetowi. Zagrożenie wzrosło, gdy w ostatnim tygodniu obie izby kazachskiego parlamentu uchwaliły już ustawę, która pozwala rządowi jednostronnie wypowiadać koncesje na eksploatację złóż. Wydaje się, że zostanie zawarte porozumienie, a Kazachstan uzyska rekompensatę za opóźnienia i wzrost kosztów eksploatacji złóż. Mówi się, że rozważane jest zwiększenie udziału Kazachów w Kaszaganie (obecnie wynosi 8,3%)...

3. W Wilnie Polska, Litwa, Ukraina, Gruzja i Azerbejdżan podpisały sie pod realizacją projektu związanego z transportem ropy poza terytorium rosyjskim (w tym przez rurociąg Odessa-Brody-Płock-Gdańsk. W spółce Sarmatia będą uczestniczyły firmy z tych krajów. Pierwszym etapem jest przygotowanie biznesplanu. Jeśli wykaże on opłacalność tego projektu, to podjęta będzie decyzja o budowie połączenia Brody-Adamowo, którego koszty szacuje się na ok. 400 mln USD. Jednak z porządku obrad w Wilnie zdjęto dwie ważne sprawy. Wobec nieporozumień dotyczących wielkości mocy przydzielanej poszczególnym krajom, podpisanie porozumienia w sprawie budowy elektrowni atomowej w litewskim Ignalinie przesunięto na listopad. Także na późniejszy termin przesunięto rozstrzygnięcie w sprawie terminu budowy mostu energetycznego między Polska i Litwą. Przyczyną tych opóźnień jest stanowisko Polski, która chce uzależnić budowę mostu energetycznego do uzyskanej w przyszłości ilości energii elektrycznej z elektrowni atomowej w Ignalinie.