Digitalizacja łańcucha dostaw: 2/3 wdrożenia kończą się fiaskiem

Przeczytaj także: Łańcuch dostaw przechodzi cyfrową rewolucję

Łańcuch dostaw musi stawić czoła wymaganiom, jakie rzuca mu cyfrowa rewolucja. Wdrażanie nowoczesnych technologii nie przebiega jednak bez zakłóceń. Dowodem na to może być chociażby badanie Capgemini, które obnaża istotną lukę pomiędzy oczekiwaniami co do digitalizacji łańcucha dostaw a jej efektami. Z jednej strony jest ona jednym z trzech priorytetów działalności, z drugiej przysparza znacznych trudności poza fazą testów lub wdrożeń pilotażowych o ograniczonej skali (86%).

Firmy, które przymierzają się do cyfryzacji swoich łańcuchów dostaw muszą mierzyć się z wieloma wstępnymi czynnikami, które mają wpływ na cały ten proces. Muszą poradzić sobie z długiem technologicznym, czyli na przykład przestarzałą infrastrukturą IT czy tak fundamentalnym wyzwaniem jak brak dostępu do sieci w obrębie stref produkcyjnych czy magazynowych. Bardzo często barierami wejścia do projektów transformacji cyfrowej są też ograniczenia organizacyjne, szczególnie w wypadku globalnych lub rozproszonych podmiotów, kiedy po udanym wdrożeniu pilotażowym o ograniczonej skali trudno jest je rozszerzyć na całą firmę – mówi Andrzej Zych, Enterprise Architect w Cloud Infrastructure Services Capgemini Polska.

Redukcja kosztów i wzrost przychodów: główne cele digitalizacji łańcucha dostaw

Firmy inwestują w łańcuchy dostaw głównie w celu osiągnięcia oszczędności (77%), zwiększenia obrotów (56%) i przyjęcia nowych modeli biznesowych (53%). Digitalizacja łańcucha dostaw jest jednym z priorytetów organizacji, szczególnie w Wielkiej Brytanii (58%), Włoszech (56%), Holandii (54%) i Niemczech (53%).

Entuzjazm firm w projektach cyfryzacji łańcucha dostaw tłumaczy się potencjałem, jaki reprezentują w zakresie zwrotu z inwestycji (ROI). Według badania, łańcuch dostaw i automatyzacja zakupów oferuje zwrot z inwestycji średnio na poziomie 18%, w porównaniu z 15% w przypadku zasobów ludzkich, 14% w przypadku technologii informatycznych, 13% w przypadku obsługi klienta i 12% w przypadku finansów, rachunkowości i badań i rozwoju. Ponadto inwestycje w automatyzację łańcucha dostaw amortyzuje się zazwyczaj w ciągu zaledwie dwunastu miesięcy.

Zbyt rozproszone inwestycje i trudności we wdrażaniu projektów pilotażowych na dużą skalę

Badane organizacje mają średnio 29 projektów digitalizacji łańcucha dostaw w fazie projektowania, weryfikacji poprawności koncepcji lub w fazie pilotażowej. Tylko 14% z nich z powodzeniem wdrożyło przynajmniej jedną z tych inicjatyw w kilku miejscach lub w całej firmie. Z drugiej strony, wśród firm, które z powodzeniem zrealizowały taki projekt, 94% z nich dostrzega, że ich wysiłki zostały nagrodzone spodziewanym wzrostem obrotów.

Wydaje się, że firmy mają tendencję do zbytniego rozproszenia wysiłków, nie koncentrując się w wystarczającym stopniu na priorytetach strategicznych. Rzeczywiście, organizacje, które z powodzeniem zdigitalizowały swoje łańcuchy dostaw na dużą skalę, zarządzały średnio sześcioma projektami w fazie proof-of-concept, w porównaniu z 11 w przypadku tych, które poniosły porażkę.

W badaniu podkreślono również istotne różnice w procedurach i metodologiach stosowanych przez te dwa typy organizacji. Znaczna większość firm, które z powodzeniem zakończyły cyfryzację, miała jasno określoną procedurę oceny powodzenia projektów pilotażowych (87% w porównaniu z 24%), a także jasne kryteria ustalania priorytetów inwestycyjnych (75% w porównaniu z 36%).

Większość dużych firm zrozumiała znaczenie digitalizacji łańcucha dostaw. Jednakże niewiele z nich wdrożyło mechanizmy i procedury niezbędne do jej realizacji. Organizacje prowadzą jednocześnie zbyt wiele projektów, bez przyjęcia ukierunkowanego i długofalowego podejścia, które sprawiło, że liderzy rynkowi odnieśli sukces w tym obszarze. Digitalizacja łańcucha dostaw wymaga racjonalizacji bieżących inwestycji, realizacji rentownych projektów, a także zaangażowania dostawców i dystrybutorów w proces zmian, ale co najważniejsze ciągłego wsparcia liderów organizacji – mówi Andrzej Zych, Enterprise Architect w Cloud Infrastructure Services Capgemini Polska.

Etapy udanej transformacji łańcucha dostaw

Raport zaleca, aby firmy zwróciły się do organizacji, które z powodzeniem zrealizowały duże projekty i skoncentrowały się na trzech poniższych punktach:

• Promowanie digitalizacji i dostosowanie celów: wysiłki na rzecz transformacji zorganizowane przez kierownictwo. Digitalizacja łańcucha dostaw jest złożonym procesem, który obejmuje planowanie, zakupy, IT i HR, a zatem nie może być zarządzany przez jeden dział. Liderzy muszą promować tę transformację i zapewnić strategiczny kierunek w wyznaczaniu celów i priorytetów. Digitalizacja ta jest niezbędna do osiągnięcia celów firmy i musi iść w parze z ogólnymi wysiłkami - na przykład zwiększającymi przejrzystość i satysfakcję klienta - tak aby nie ograniczała się do cięcia kosztów.
• Łączenie różnych podmiotów: partnerów w górę i w dół łańcucha dostaw (dostawców i dystrybutorów/usługodawców logistycznych) zaangażowanych w ten proces. Decydujące znaczenie dla powodzenia projektów ma również likwidacja silosów i barier pomiędzy działami wewnętrznymi i partnerami, aby jak najszerzej rozciągnąć wymagany łańcuch dostaw i maksymalizować korzyści wynikające z procesu cyfryzacji.
• Rozwijanie talentów: Podczas gdy poprzednie kroki pozwalają na stworzenie cyfrowego łańcucha dostaw, firmy muszą również myśleć w dłuższej perspektywie czasowej, inwestując w rozwój kultury zorientowanej na klienta i puli talentów, aby ją utrzymać. Firmy muszą zatem opracować strategię przyciągania, zatrzymywania i szkolenia pracowników. Kluczowa jest również edukacja - pokazanie z jednej strony wszystkich korzyści płynących z cyfryzacji i praktycznych jej aspektów jak i oswojenie z procesem, który może wydawać się początkowo skomplikowany lub czasem nawet postrzegany jako zagrożenie dla istniejących miejsc pracy.

Teoria zrealizowana w praktyce

W raporcie Capgemini można znaleźć także przegląd 25 najczęściej stosowanych obecnie przypadków cyfryzacji łańcucha dostaw. Przeanalizowano łatwość wdrożenia i wartość każdego z nich oraz podkreślono te, które mogą przynieść korzyści strategiczne. W szczególności RPA i IoT są często wykorzystywane w takich zastosowaniach, jak przetwarzanie zamówień, inteligentne czujniki do monitorowania opakowań produktów oraz aktualizacja i konserwacja podłączonych produktów. Konkretne przykłady pokazują oszczędność czasu i kosztów oraz wzrostu jakości produktów i satysfakcji klientów.

Metodologia
Capgemini Research Institute przeprowadził wywiady z menedżerami i kadrą zarządzającą 1001 firm z sektora dóbr konsumpcyjnych, handlu detalicznego i produkcji na temat trwających projektów digitalizacji. 80% uczestników zgłosiło przychody przekraczające 1 mld USD w roku finansowym 2017. Badanie przeprowadzono w okresie od kwietnia do maja 2018 roku.