Europa: wydarzenia tygodnia 3/2017

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 2/2017

• W UE trwa weryfikacja na trzech najważniejszych stanowiskach. Na zwolnione stanowisko szefa Parlamentu Europejskiego został wybrany kandydat największej frakcji w PE, centroprawicowej Europejskiej Partii Ludowej, Włoch Antonio Tajan. Do rozstrzygnięcia pozostają jeszcze stanowiska zajmowane przez J.C. Junker i Donald Tusk. Jeśli oni pozostaną na swoich stanowiskach będzie to oznaczać, że wszystkie stanowiskach przedstawiciele Partii Ludowej.
• Stopy procentowe EBC. Rada Prezesów Europejskiego Banku Centralnego (EBC) Zdecydowała o pozostawieniu podstawowych stóp procentowych oraz parametrów QE bez zmian.
• Kontrole granic na obszarze unijnym. Niemcy i Austria postanowiły przedłużyć na czas nieokreślony kontrole na swoich granicach państwowych Jak wiadomo takie decyzje zostały wprowadzone w 2015 roku.
• Bilans handlowy eurolandu. Według EBC nadwyżka na rachunku obrotów bieżących w listopadzie 2016 roku wyniosła 36,1 mld euro.
• Reforma unijnego budżetu. Były premier Włoch i były komisarz Mario Monti (kierujący ekspercką grupą) przedstawił w Parlamencie Europejskim koncepcję reformy unijnego budżetu. To duże niebezpieczeństwo dla Polski.
• Prawna strona Brexit-u. Brytyjski Sąd Najwyższy w przyszłym tygodniu wyda wyrok w postępowaniu odwoławczym dotyczącym sporu między rządem a grupą obywateli o tryb realizacji Brexit-u. Istotą sporu jest to, czy niezbędna to, czy po referendum jest jeszcze niezbędna zgoda parlamentu dla rozpoczęcia procesu wyjścia z Unii Europejskiej.
• Stowarzyszenie Mołdawii z UE pod znakiem zapytania. Prezydent Mołdawii Igor Dodon oświadczył w Moskwie, że po następnych wyborach parlamentarnych jest realna możliwość Mołdawia być może rozwiązania przez Mołdawię umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską, na rzecz strategicznego partnerstwa z Rosją.
• Niemcy zaniepokojone. Program D. Trumpa do tego stopnia zaniepokoił rząd niemiecki, że minister finansów Wolfgang Schaeuble uznał za celowe zabranie głosu. Wyraził nadzieję, że nie dojdzie do wojny handlowej z USA. Tym samym niemiecki minister odniósł się do krytyki prezydenta skierowanej do niemieckich koncernów motoryzacyjnych i wyraził nadzieję, że USA będą trzymały się międzynarodowych umów.
• Realizacja Brexit-u. Wg premier Theresy May Brexit oznacza definitywne zerwanie ze Wspólnotą. Ostatnio przedstawiła koncepcję opuszczenia UE przez Wielką Brytanię. Równocześnie UE przygotowując się do negocjacji z Wielką Brytanią ostrzega, że rozmowy będą trudne i UE nie będzie stosowała Taryfy ulgowej.
• Brexit i co dalej. Premier Wielkiej Brytanii Theresa May jest skłonna rozważyć tzw. twardy Brexit i poświęcić brytyjskie członkostwo we wspólnym rynku na rzecz kontrolowania imigracji. Równocześnie Londyn twierdzi, że jeśli Wielka Brytania zostanie wykluczona z jednolitego rynku, to będzie zmuszona do obniżki podatków do minimalnego poziomu tak, by utrzymać swoją konkurencyjność.
• Różne zdania w UE nt warunków Brexit-u. Michel Barnier (unijny negocjator ds. Brexitu) ostrzegł europosłów, że porozumienie w sprawie dostępu londyńskiego City do wspólnego rynku może być niezbędne. Inny wariant mógłby doprowadzić do utraty stabilności finansowej w Europie
• D. Trump i Wielka Brytania. D.Trump poparł Brexit i przewiduje dalsze odejścia z UE. Zapowiedział jak najszybsze podpisanie umowy handlowej między USA a Wielką Brytanią. Będzie to możliwe dopiero po opuszczeniu UE przez Londyn.
• Stowarzyszenie Mołdawii z UE pod znakiem zapytania. Prezydent Mołdawii Igor Dodon oświadczył w Moskwie, że po następnych wyborach parlamentarnych jest realna możliwość Mołdawia być może rozwiązania przez Mołdawię umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską, na rzecz strategicznego partnerstwa z Rosją.
• Transport kolejowy z Chin do Londynu. Po raz pierwszy do Londynu przyjechał bezpośrednio pociąg z Chin. Podróż trwała 18 dni. Pociąg w kontenerach przewoził głównie odzież.
• Afera spalinowa ciąg dalszy. Tym razem dotyczy to francuskiego koncernu Renault. Nie jest wykluczone, że prokuratura postawi zarzuty.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

HANDEL W NIEDZIELĘ czyli JAK TO ROZWIĄZANO W INNYCH EUROPEJSKICH KRAJACH

13 spośród 30 krajów w Europie nie posiada żadnych restrykcji dotyczących handlu w niedzielę, 15 krajów w ciągu ostatnich 10 lat przechodziło proces rozluźnienia prawa i ograniczenia restrykcji handlu w niedziele, 5 spośród 30 krajów posiada minimalne ograniczenia dotyczące jedynie sprzedaży alkoholu oraz dni świątecznych – wynika z danych Polskiej Rady Centrów Handlowych.

- Takim najnowszym przykładem są Węgry. Zakaz wprowadzono w 2015 roku, przy niezbyt dużym zadowoleniu społecznym. Po roku okazało się, że niezadowolenie jeszcze wzrosło. Przepisy dotknęły małych przedsiębiorców. Rząd Węgier po roku obowiązywania zakazy się z niego wycofał – mówi newsrm.tv Radosław Knap, dyrektor Generalny, Polska Rada Centrów Handlowych.

Jak informuje Rada Centrów Handlowych rozwiązania węgierskie były mniej restrykcyjne niż projekt przygotowany przez NSZZ Solidarność. Formuła regulacji oraz zmuszenie do zmian przyzwyczajeń zakupowych spotkało się z bardzo silnym niezadowoleniem społecznym, potwierdzonym przez 3 wiodące ośrodki badawcze na Węgrzech.

Francja

Regulacja z 2009 roku w ciągu 7 lat przeszła proces liberalizacji. Proces ten dokonywał się pomimo sprzeciwu związków zawodowych. Pracownicy handlu we Francji muszą jednak dobrowolnie zgodzić się na pracę w niedzielę i otrzymywać tego dnia wyższe wynagrodzenie.

Hiszpania

Pomimo wpływu związków zawodowych oraz zrzeszeń małych sklepów, które doprowadziły do zaostrzenia prawa w latach 90’, niewielka ich liczba przetrwała do dzisiaj. Burzliwe debaty parlamentarne z udziałem związkowców i organizacji branżowych nie zatrzymują procesu postępującej liberalizacji prawa. W 2000 roku wprowadzone zostały pierwsze zmiany znoszące część restrykcji, a ten proces trwa do dziś. Obecnie decyzja dotycząca pracy sklepów w niedziele leży w gestii władz samorządowych.

- Żadne państwo naszego regionu nie ogranicza handlu w niedzielę. Polska, podobnie jak inne kraje Europy Środkowo-Wschodniej, jest na drodze gospodarczego pościgu za bogatszymi krajami Zachodu i nie powinna rezygnować z około 50 dni pracy sektora handlu w skali roku. Te dni wpływają również na konkurencyjność polskich sklepów w oczach konsumentów zza naszej zachodniej granicy, przyjeżdżających do przygranicznych sklepów na zakupy nie tylko z powodu niższych cen, ale również z powodu możliwości zrobienia zakupów w niedzielę – mówi Rafał Trzeciakowski, ekonomista FOR.

Analiza FOR pokazuje, że w ostatnich latach, w ośmiu europejskich krajach w znaczący sposób ograniczono lub całkowicie zniesiono obostrzenia odnośnie niedzielnego handlu:

• Dania – brak ograniczeń po zmianie prawa w 2012 roku
• Francja – ograniczona deregulacja w 2009 roku, ok. 500 stref turystycznych w których handel jest dozwolony, trwa dyskusja nad dalszą deregulacją
• Grecja – od 2013 roku lokalne władze mogą zezwalać na nieograniczony handel w niedzielę wszystkim sklepom poniżej 250m2
• Holandia – od 2013 roku władze lokalne mogą zezwalać na handel w każdą niedzielę, wcześniej mogły zezwolić na handel jedynie do 12 niedziel w roku i tylko 1/3 z nich nie korzystało z takiej możliwości
• Hiszpania – od 2013 roku sklepy mogą się otwierać w 16 niedziel i świąt, władze lokalne mogą podnieść lub ograniczyć tą liczbę do minimum 10, właściciele mogą w te dni sami decydować o godzinach otwarcia
• Węgry – wprowadzony w marcu 2015 roku zakaz handlu w niedzielę zniesiono w kwietniu 2016 roku. Obecnie brak ograniczeń
• Portugalia – w 2014 roku wprowadzono całkowitą liberalizację handlu
• Finlandia – w 2009 roku złagodzono prawo, a od 2016 zupełnie zniosła restrykcje dotyczące godzin otwarcia sklepów w niedziele

Radosław Knap, dyrektor Generalny, Polska Rada Centrów Handlowych