Małe firmy - prognozy II kw. 2014

Przeczytaj także: Małe firmy - prognozy I kw. 2014

Ponad 70% planuje zaciągnąć kredyt

Odsetek firm nieplanujących w tym roku inwestycji mniej więcej odpowiada grupie tych, które nie zamierzają posiłkować się kredytem. Bez kredytu zamierza „przeżyć” ten rok 29% respondentów, więcej niż w I kwartale, ale za to wyraźnie mniej niż pod koniec 2013 r. Historia tego elementu badania jest stosunkowo krótka, sięga III kw. 2013 r. Wśród firm, które planują w tym roku korzystać z finansowania bankowego lub już to zrobiły, najwięcej jest takich, które chcą zaciągnąć kredyt obrotowy lub w rachunku. Spadł odsetek firm planujących zaciągnięcie kredytu inwestycyjnego.

Warto przy tym zauważyć, że w danych NBP, od początku tego roku widać tendencje, które mogą wskazywać na wzrost zapotrzebowania na kredyt w segmencie przedsiębiorców indywidulanych. W maju saldo kredytów złotowych dla tego segmentu wzrosło o ponad 700 mln zł i było prawie dwa razy większe od średniej z ostatnich 12 miesięcy.

Przereklamowane ożywienie

Oczekiwania mikrofirm, choć ze względu na swoją specyfikę zwykle odbiegają od tego, co na temat stanu gospodarki mówią twarde dane, tym razem wydają się idealnie odzwierciedlać kondycję gospodarki. W I kwartale rozwijała się ona w tempie 3,3% (3,5% po wyrównaniu sezonowym) i według wielu ekonomistów było to maksimum, na jakie stać Polskę w najbliższym czasie. Rynkowe prognozy odnośnie wzrostu PKB w 2014 r. mieszczą się w przedziale 2,7-3,7% z medianą na poziomie 3,2% (Bloomberg), a po ostatnich danych dotyczących produkcji przemysłowej pojawiły się nawet głosy o możliwej jeszcze jednej obniżce stóp procentowych.

Przyczyn spadku optymizmu przedsiębiorców można częściowo upatrywać w zbliżających się wakacjach, które dla co piątej mikrofirmy będą czasem ograniczenia aktywności. Takiemu spojrzeniu przeczą jednak wyniki badania przeprowadzonego w czerwcu 2013 roku, które wykazało wzrost optymizmu. Z drugiej strony, wyjątkowo krótka zima, jaką mieliśmy w tym roku, mogła przesadnie pobudzić optymizm firm w I kwartale, wywołując dziś efekt odwrotny, mający również uzasadnienie w kiepskiej pogodzie, wpływającej na kondycję wielu branż.

Mamy też zjawisko, które możemy określić mianem słabej percepcji ożywienia gospodarczego, które w dużej mierze jest dziś bardziej efektem statystycznym, niż realnie odczuwalną poprawą czy to przez firmy czy gospodarstwa domowe (mikrobiznes stoi na granicy tych dwóch „światów”). Wobec dość optymistycznych prognoz (polityków, ekonomistów) dotyczących ożywienia w polskiej gospodarce, jakie pojawiły się na początku roku, taka sytuacja może budzić odczucia, że proces wychodzenia z kryzysu następuje dużo wolniej niż można się było tego spodziewać.

Efekt Ukrainy?

Te zawiedzone oczekiwania odnośnie tempa poprawy koniunktury gospodarczej najlepiej widać w prognozach, jakie przedsiębiorcy formułują odnośnie PKB. Względem poprzedniego kwartału ubyło bowiem firm oczekujących, że w tym roku gospodarka przyspieszy, a znacznie wzrósł odsetek przewidujących, że tempo rozwoju gospodarki utrzyma się na tym poziomie, co w ubiegłym roku. Być może jest to spowodowane napiętą sytuacją polityczną w naszym regionie, która – nawet jeżeli nie ma jeszcze przełożenia na drobny biznes – wzmaga poczucie niepewności i rodzi obawę o przyszłe dochody. Na ten fragment badania trzeba jednak patrzeć z pewną rezerwą, gdyż wykazuje on duże wahania w czasie, nie zawsze wytłumaczalne zjawiskami zachodzącymi w gospodarce.

W podobnym tonie przedsiębiorcy wypowiadają się na temat planowanej, bądź już przeprowadzonej w tym roku zmiany zatrudnienia. Jak zawsze zdecydowanie dominującą grupę stanowią przedsiębiorcy, którzy nie planują w tym zakresie żadnych zmian, względem poprzedniego kwartału mamy jednak wzrost ich liczebności kosztem, którzy chcą zatrudniać. Najsłabiej reprezentowana w badaniu jest grupa firm planujących redukcję liczby personelu, w dużym stopniu wynika to jednak z obecnej struktury zatrudniania (40% nie zatrudnia pracowników, a kolejnych 43% ma ich mniej niż 5).

Katarzyna Siwek, wsp. Katarzyna Miazek