Europa: wydarzenia tygodnia 27/2014

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 26/2014

• KE jest bardzo wyczulona na przypadki decyzji krajowych instytucji finansowych, które dotyczą ustępstw podatkowych wobec firm, a co można zakwalifikować jako pomoc publiczną. Tym razem kontrolerzy unijni zainteresowali się niedawnymi decyzjami Irlandii, Holandii i Luksemburga wobec koncernów Apple, Starbucks i Fiat Finance and Trade. Teraz już szczegółowo będą badane decyzje w stosunku do tych światowych koncernów, w wyniku których uzyskały one znaczącą redukcję podatków dochodowych.
• W Rzymie zainaugurowano rozpoczęcie włoskiej prezydenckiej w Radzie Unii Europejskiej. Przy tej okazji włoski prezydent wskazał główny kierunek dla europejskiej polityki, a jest nim zaprzestanie unijnej polityki zaciskania pasa i większa elastyczność, zamiast surowej dyscypliny budżetowej. Stwierdził on: „Musimy spróbować połączyć konsekwencję w realizacji naszych zobowiązań na rzecz uzdrowienia finansów publicznych z naglącym celem, jakim jest dążenie do rozwoju i walka z dramatycznym bezrobociem, które są również konsekwencjami kryzysu i restrykcyjnej polityki”.
• Według Eurostat-u majowa stopa bezrobocia w strefie euro wyniosła 11,6% (wobec 11,6% miesiąc wcześniej i w porównaniu do 12,0% w maju 2013 r.). W całej Unii Europejskiej (UE) wskaźnik ten wyniósł w maju br. 10,3% (wobec 10,4% w kwietniu i 10,9% rok wcześniej).
• Według Eurostat-u czerwcowa inflacja w strefie euro wyniosła 0,5 proc. r/r (tak samo jak w maju). Inflacja bazowa w strefie euro wyniosła w czerwcu 0,8 proc. r/r, wobec 0,7 proc. w maju.
• Irlandzkiego PKB w I kwartale 2014 r. wzrosło o 2,7 proc. kw/kw (w poprzednich kwartałach było to -0,1 proc. kw/kw) i wzrosło o 5,1 proc. r/r.
• Komisja Europejska zaproponowała strategię i nowe przepisy, które mają zapewnić recykling 70 proc. odpadów komunalnych i 80 proc. opakowań do 2030 r. KE chce też od 2025 r. zakazu składowania odpadów, które nadają się do recyklingu.
• Wieloletnia walka niemieckich związków zawodowych o wprowadzenie płacy minimalnej zakończyła się sukcesem. Bundestag uchwalił ustawę w tej sprawie. Zapewnia ona każdemu pełnoletniemu zatrudnionemu godzinową stawkę wynagrodzenia na poziomie co najmniej 8,5 euro.
• Od początku 2014 roku rosyjskie służby zablokowały dostawy polskiej wieprzowiny, produktów mleczarskich oraz polskich jabłek. Jest podejrzenie, że ma to związek z obecna sytuacją polityczną.
• Majowe ceny produkcji sprzedanej przemysłu (PPI) w strefie euro zmniejszyły się o 1,0% r/r i spadły o 0,1% m/m. W całej Unii Europejskiej ceny producentów spadły o 0,1% m/m, a w ujęciu rocznym obniżyły się o 0,9%.
• Indeks PMI strefy euro (przygotowywany przez Markit Economics) określający koniunkturę w sektorze usług wyniósł w czerwcu 52,8 pkt wobec 53,5 pkt w poprzednim miesiącu. We Francji indeks PMI w sektorze usług, przygotowywany także przez instytut Markit Economics, wyniósł w czerwcu 48,2 pkt wobec 49,1 pkt na koniec poprzedniego miesiąca.Indeks PMI określający koniunkturę w sektorze usług Niemiec, wyniósł w czerwcu 54,6 pkt. wobec 56,0 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca.Wartość indeksu PMI powyżej 50 punktów oznacza rozwój.
• Według niemieckiego urzędu statystycznego zamówienia w niemieckim przemyśle spadły w maju o 1,7 proc. m/m (w kwietniu był wzrost o 3,4 proc. m/m), natomiast. W ujęciu r/r skorygowanym o liczbę dni roboczych zamówienia wzrosły o 5,5 proc. po wzroście o 6,6 proc. miesiąc wcześniej również po korekcie.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Rosja realizując swoje długookresowe cele przyczyniła się do zaognienia wewnętrznego konfliktu politycznego na Ukrainie. Wykorzystując sytuację szybko zrealizowała pierwszy etap swojego planu, jakim było zajęcie i dołączenie do Federacji Rosyjskiej półwyspu Krym. Wartością dodaną w tym konflikcie miało być związanie z Rosją wschodnich rejonów Ukrainy, które są ważnym centrum ukraińskiej gospodarki, w których działa wiele przedsiębiorstw o wysokim stopniu zaawansowania technologicznego...

Niepewna sytuacja polityczna spowodowała, że dziś w środowiskach biznesowych mamy do czynienia dużą niepewnością i związaną z nią ostrożnością inwestorów, którzy wstrzymali realizację szeregu planowanych wcześniej przedsięwzięć inwestycyjnych. W wyniku zorganizowanej reakcji krajów zachodnich gospodarka rosyjska i jej politycy zostali obciążeni sankcjami.

Spowodowało to zatrzymanie wzrostu rosyjskiej gospodarki, odbiło się na inwestycjach i w pewnym stopniu doprowadziły kraj do ekonomicznej izolacji. Skalę niekorzystnych skutków dla rosyjskiej gospodarki ocenili ostatnio eksperci Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Ta prestiżowa instytucja ostatnio podtrzymała swą prognozę wzrostu gospodarczego w Rosji 0,2 proc. w 2014 roku. Po stronie rosyjskiej jest nieco więcej optymizmu. Rosyjski bank centralny prognozuje tegoroczny wzrost gospodarczy na poziomie 0,4 proc., a resort gospodarki prognozuje przekroczenie poziomu 0,5 proc. nie ukrywając nadziei że faktycznie będzie to bliżej 1 proc.

Oceniając negatywnie obecny stan rosyjskiej gospodarki w dziedzinie napływu zagranicznego kapitału nie można nie zwrócić uwagi na to, że pod wpływem niepewności dot. dalszego rozwoju konfliktu, widoczny jest duży odpływ kapitału z Rosji. W pierwszych pięciu miesiącach roku odpłynęło z Rosji ok. 80 mld USD , a rubel stracił 10 proc. do dolara. Eksperci MFW szacują, że odpływ kapitału z Rosji może w tym roku osiągnąć 100 mld USD. To konsekwencja obaw dotyczących obaw przed zahamowaniem tempa wzrostu gospodarczego, które jest za małe i w innych regionach świata warunki gospodarcze silniej przyciągają uwagę inwestorów.

Na pewno aktualne jest dziś pytanie: co dalej?

Jeśli chodzi o Europę to:

• całą pewnością UE osiągnęła już swoje cele polityczne. Udało jej się osłabić związki Ukrainy z Rosją. Ukraina nie przystąpi do Euroazjatyckiej Wspólnoty Gospodarczej organizowanej przez Rosję (z Kazachstanem, Białorusią, Kirgistanem i Tadżykistanem i prawdopodobnie z Armenią). W napiętej atmosferze politycznej Unia podpisała umowę stowarzyszeniową z Kijowem (a przy okazji także z Gruzją i Mołdową).
• równocześnie UE przejęła polityczną odpowiedzialność za przeprowadzenie niełatwych reform i będzie też zmuszona do pomocy finansowej dla Kijowa.

Z drugiej strony Kreml:

• uzyskał sukces polityczny jednocząc społeczeństwo wokół prezydenta W. Putina
• dołączył Kreml do Federacji Rosyjskiej
• będzie jednak musiał realizować reformy gospodarcze w trudniejszych politycznie warunkach, większą uwagę kierując na samowystarczalność gospodarczą niż na integrację gospodarczą z reszta świata

Co będzie sprzyjało złagodzeniu napięć i ustabilizowaniu sytuacji?

• rosyjska gospodarka jest zbyt duża i jest to bardzo korzystny kraj dla długofalowych inwestycji. Na samoblokowanie tych możliwości nie mogą sobie pozwolić czołowe zachodnie koncerny i unijne kraje,
• Rosja w ostatnich dniach wykazuje gotowość do złagodzenia konfliktu. Wiele wskazuje na to, że tego oczekują główne potęgi gospodarcze UE, a więc Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Włochy, a nawet Hiszpania "kupią" te oznaki ze strony Kremla.