Finansowe skutki obietnic przedwyborczych

Przeczytaj także: Partie polityczne w Polsce 2014

Ostrożni koalicjanci
Ze strony Platformy Obywatelskiej jedyną deklaracją w sferze świadczeń i podatków jest „radykalne” podniesienie wartości ulgi podatkowej na trzecie i kolejne dziecko. Choć jako hasło wyborcze propozycja ta brzmi interesująco, to, jak wynika z obliczeń ekonomistów CenEA, bezpośrednio poprawi ona sytuację jedynie około 280 tys. rodzin - 30% rodzin „3+”, czyli około 5% wszystkich rodzin z dziećmi Polsce. Ten ograniczony zasięg proponowanego rozwiązania wynika z tego, że korzyści z podniesienia wartości ulgi podatkowej przypadną tylko tym rodzinom, których dochody są wystarczająco wysokie by w obecnym systemie w pełni korzystać z ulg na posiadane dzieci.

Obecnie w przypadku rodzin z trójką dzieci pełna wartość ulg wykorzystana jest przy dochodzie z pracy najemnej w wysokości minimum 4 420 zł brutto miesięcznie. Tylko rodziny o dochodach przekraczających tę wartość skorzystają na deklarowanym rozwiązaniu. Proponowana reforma zdaje się jednak być propozycją spójną z ostrożnym podejściem do wydawania publicznych pieniędzy w okresie kryzysu. W przypadku podniesienia wartości ulgi na trzecie i kolejne dziecko o 100% koszt takiego rozwiązania dla budżetu państwa to zaledwie 320 mln zł rocznie.

W programie PSL nie pojawiły się żadne konkretne deklaracje dotyczące zmian w obciążeniach podatkowych i świadczeniach społecznych. Jak podkreślają autorzy Raportu bardzo ogólnikowe podejście do kwestii socjalnych w programie wyborczym Polskiego Stronnictwa Ludowego jest o tyle zaskakujące, że to ta partia przez ostatnie cztery lata odpowiedzialna była za Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

- Ostrożność podejścia do deklaracji wyborczych partii koalicyjnych potwierdza ich skupienie się na kwestii stabilności sytuacji sektora finansów publicznych i obawach o poziom deficytu budżetowego, przy jednoczesnej niechęci do podnoszenia podatków w najbliższych latach. Dziwić może jednak brak deklaracji odnoszących się do tak istotnych elementów systemu jak kryteria dochodowe w świadczeniach rodzinnych, czy wartość tych świadczeń - mówi dr Michał Myck, dyrektor Fundacji CenEA i jeden z autorów raportu.

Hojni opozycjoniści

Dużo bardziej hojne jest podejście Prawa i Sprawiedliwości oraz Sojuszu Lewicy Demokratycznej, przy czym korzyści płynące ze składanych deklaracji rozkładają się w nieco inny sposób. Przy przyjętych w Raporcie założeniach, propozycje Sojuszu Lewicy Demokratycznej skierowane do emerytów i rencistów oszacowane zostały na około 0,6 mld zł, podczas gdy deklaracje Prawa i Sprawiedliwości na 2,2 mld zł. Z kolei programowe deklaracje dotyczące świadczeń rodzinnych w przypadku SLD oznaczają wydatki w granicach 5,6 mld zł, a PiS około 4,6 mld zł.