E-administracja w Polsce: perspektywy rozwoju

Przeczytaj także: E-administracja w Unii Europejskiej 2010

Potrzeby i oczekiwania oraz proponowane rozwiązania

Strategie, cele i potrzeby

Zdaniem uczestników spotkania, potrzebna jest nie tyle elektroniczna administracja, ale sprawna administracja. W tym celu konieczny jest nowy, dobry plan informatyzacji państwa, realizujący podstawowy cel strategiczny. Celem e-administracji jest podniesienie jakości życia przez sprawne usługi administracji, a nie elektroniczna administracja sama w sobie. W przygotowywanym planie informatyzacji państwa powinny być wyraźnie określone m.in. potrzeby obywateli i przedsiębiorców dotyczące usług elektronicznych.

W Europejskiej Agendzie Cyfrowej żaden rozdział nie jest poświęcony elektronicznej administracji jako takiej, bo jest ona narzędziem budowania lepszych usług dla obywatela, a nie celem. Administracja ma być sprawna i przejrzysta.Kwestią bardzo istotną jest sprawność administracji i jej efektywność oraz możliwość monitorowania przebiegu spraw. Elektroniczna administracja udostępnia też sprawne narzędzia kontroli na każdym poziomie.

Skoro problemem są spory kompetencyjne między resortami dotyczące informatyzacji, to konieczna jest skuteczna koordynacja międzyresortowa. Do jej realizacji przydatny byłby oddzielny organ administracji centralnej, np. resort lub pełnomocnik rządu do spraw informatyzacji – organ opracowujący plany informatyzacji państwa i nadzorujący ich realizację.

Uczestnicy spotkania zauważyli, że należy zasadniczo zmienić nastawienie administracji wobec obywatela. Po co sprawdzać oświadczenie, kiedy nie ma podejrzeń, że jest ono nieprawdziwe? Składający powinien ponosić całą odpowiedzialność za prawdziwość oświadczenia. Wymaga to zwiększenia świadomości urzędników w tym względzie, by wykazywali więcej zaufania do obywateli. Trzeba założyć, że obywatele działają racjonalnie. Trzeba bardzo uważać, by nie zamienić papierowej biurokracji na biurokrację elektroniczną – nie wolno tworzyć nowych, elektronicznych barier dla przedsiębiorców i obywateli.

Szansą i wyzwaniem dla polskiej administracji jest zwiększenie roli obywateli oraz instytucji spoza administracji w rządzeniu państwem, czyli działania o charakterze Gov 2.0, wikigovernment.

Rozwiązania prawne, organizacyjne i proceduralne

Dziś często w ramach jednego resortu działa kilkadziesiąt systemów informatycznych. Konieczne jest zwiększenie synergii i interoperacyjności między systemami informatycznymi. Rozwiązania takie umożliwią współdzielenie zasobów elektronicznej administracji, lepsze wykorzystanie istniejących baz i zebranych w nich danych, integrację informacji w bazach danych. Współpracę między silosowymi systemami informatycznymi trzeba rozwiązywać, wykorzystując brokery informacji oraz przetwarzanie w chmurze. Wymaga to interoperacyjności systemów, bezpieczeństwa przekazywania danych, a przede wszystkim współpracy i woli współpracy.

Według debatujących, konieczne jest porozumienie między urzędami administracji publicznej, harmonizacja działań administracji centralnej i jednostek samorządu terytorialnego, integracja zasobów finansowych i ludzkich oraz standaryzacja przepływu danych, zwłaszcza dotyczących gospodarki przestrzennej. Urzędy muszą wymieniać między sobą dokumenty elektroniczne, do czego konieczna jest szeroka akcja edukacyjna dotycząca zasad i systemów elektronicznego zarządzania dokumentami, upowszechnienie podpisu elektronicznego i zwiększenie roli ePUAPu jako wspólnej platformy usług elektronicznych administracji. Należy usprawnić systemy zarządzania dokumentami, a w ich ramach zadbać o odpowiednie oznakowanie dokumentów dla prawidłowej archiwizacji, pamiętając, że w administracji działa się wyłącznie przy użyciu „oryginałów”, bo każda kopia cyfrowa oryginału jest równoznaczna z oryginałem. Istotne jest sprawne przekazywanie informacji i sprawne procedury usuwana błędnych danych z
systemów.