Fundusze unijne - prawie 62 mld euro dla Polski

Przeczytaj także: Dotacje unijne: na duże sumy mogą liczyć tylko spółki akcyjne?

Na przestrzeni ostatnich 9 lat 11 krajów reprezentujących Europę Środkowo-Wschodniej zyskało dostęp do 187,1 mld euro dofinansowania z funduszy unijnych. Suma ta odpowiada 108% dostępnego budżetu w tym czasie. Pod koniec minionego roku wypłaconych było 87% tych środków.

Polska w połowie stawki pod względem zarządzania funduszami UE

W latach 2007-2015 poziom kontraktacji funduszy unijnych w naszym kraju wyniósł 100%, co jest wynikiem znacznie poniżej średniej dla analizowanych 11 krajów Europy Środkowo-Wschodniej, która ukształtowała się na poziomie 108%. Najwyższym poziomem kontraktacji mogą pochwalić się Słowacja (122%) oraz Węgry i Chorwacja (po 117%). Na drugim biegunie uplasowała się Litwa (99%). Skąd ta widoczna nadkontraktacja? Jest ona wynikiem możliwości podpisywania umów na większą sumę pieniędzy z UE niż dostępna pula w udostępnionym danemu państwu budżecie. Wiele krajów UE skorzystało z tej możliwości, co mogło wspomóc efektywność wykorzystania funduszy. Jednak wysoki wskaźnik kontraktacji nie zawsze oznacza, że środki te zostały proporcjonalnie wypłacone, a to jest kluczowy czynnik efektywności pozyskiwania funduszy. Pod względem wypłaconych funduszy Polska wypada lepiej – 92% spośród zakontraktowanych środków trafiło do beneficjentów, co jest równe średniej dla wszystkich państw z naszego regionu.

Najbardziej miarodajnym wskaźnikiem efektywności zarządzania środkami pochodzącymi z funduszy unijnych jest różnica pomiędzy środkami zakontraktowanymi, a wypłaconymi. Pod tym względem liderem jest Litwa, która otrzymała wszystkie zakontraktowane fundusze, Estonia (różnica 2 p.p.) i Słowenia (różnica 5 p.p.). Polska plasuje się na szóstym miejscu (różnica 8 p.p.), najgorzej z zarządzaniem środkami radziły sobie natomiast Rumunia (różnica 43 p.p.) i Słowacja (różnica 25 p.p.) – mówi Mirosław Proppé, partner, szef zespołu doradczego dla administracji publicznej i infrastruktury w KPMG w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej.

Od 2007 r. niewiele zmieniła się kolejność krajów pod względem ich zdolności w efektywnej absorbcji funduszy. Administracje krajów, które zawsze znajdowały się „w drugiej lidze”, niezależnie od aktualnych warunków, nie były w stanie poprawić względnej efektywności wykorzystania środków unijnych. W takich przypadkach fundusze przyczyniły się w niewielkim stopniu do budowania długoterminowej przewagi konkurencyjnej tych krajów.

Fundusze na rozwój systemów IT

Fundusze unijne doprowadziły do ogólnego rozwoju gospodarki wszystkich krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Efekty są najbardziej widoczne w sektorach infrastruktury transportowej oraz ochronie środowiska, które były najbardziej zaniedbanymi obszarami gospodarek krajów z tego regionu. Znaczna część funduszy została też przeznaczona na rozwój kapitału ludzkiego.

Wiele administracji centralnych, a także władz lokalnych i miejskich, spożytkowało fundusze na rozwój systemów IT – zarówno na potrzeby przetwarzania i analizy danych, czy stworzenia e-urzędów, jak i zapewnienia społeczeństwu szerszego dostępu do nowoczesnych technologii komunikacyjnych – mówi Mirosław Proppé, partner, szef zespołu doradczego dla administracji publicznej i infrastruktury w KPMG w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej.

Najmniej projektów z udziałem funduszy europejskich, pod względem liczby i wartości, zostało zrealizowanych w obszarze badań i rozwoju.

Informacje o badaniu
Raport KPMG CEE pt. „EU Funds in Central and Eastern Europe. Progress Report 2007-2015” przedstawia analizę poziomu wykorzystania środków unijnych w latach 2007-2015 przez 11 krajów Europy Środkowo-Wschodniej, przyjętych do Unii Europejskiej po 2004 roku. Analiza została przygotowana w pierwszym półroczu 2016 roku na podstawie danych przekazanych przez instytucje publiczne odpowiedzialne w poszczególnych krajach za zbieranie i przetwarzanie danych nt. funduszy unijnych (stan na 31 grudnia 2015 roku). W raporcie uwzględniono dane z Polski, Bułgarii, Czech, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Chorwacji.