Polska: wydarzenia tygodnia 15/2010

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 14/2010

• Według Ministerstwa Finansów, po trzech miesiącach 2010 roku deficyt budżetu wyniósł 22,5-23,5 mld zł (w planie budżetu na ten rok przewidywano deficyt w wysokości 25,5 mld zł). W ustawie budżetowej na 2010 r. zaplanowano aż 52,2 mld zł deficytu. Deficyt może być niższy także z powodu spodziewanego wpływu pieniędzy z NBP (od 4 do 8 mld zł). Eksperci przewidują, że tegoroczny deficyt budżetowy może być niższy od zaplanowanego nawet o 10-15 mld zł.
• Premier Donald Tusk uważa, ze Polska powinna przedłużyć dostęp do elastycznej linii kredytowej (FCL) z MFW (20 mld USD). Minister gospodarki Waldemar Pawlak uważa, że jest ona nam już zbędna. Opłata tej linii kredytowej - ok. 180 mln zł (koszty ponosi NBP). W ciągu roku rezerwy walutowe NBP zwiększyły się o 17 mld USD.
• Sprzedaż detaliczna w Polsce, mierzona według metodologii Eurostatu, spadła w lutym o 1,4% m/m i o 5,8% r/r.
• Według ocen Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej stopa bezrobocia na koniec I kwartału wyniosła 12,9% (wobec 13% w lutym).
• NBP miał w marcu 63,4 mld euro rezerw walutowych. Rezerwy walutowe NBP są środki denominowane w dolarach, euro, jenach i innych walutach, a ulokowano je głównie w bezpiecznych obligacjach rządowych i innych papierach skarbowych. Wg ocen banku centralnego w 2010 roku polskie PKB może wynieść 3,1%, a w 2011 roku 2,9%.
• NBP interweniował na rynku walutowym przeciwdziałając procesowi umacniania się złotego. Dotychczasowy proces umacniania się polskiej waluty jest niebezpieczny dla naszej wymiany gospodarczej z zagranicą i dla naszej gospodarki. Mocny złoty powoduje, że inflacja spada, bo tańszy jest import. Aprecjacja złotówki wynik dużego popytu na polskie obligacje ze strony zagranicy, oraz oczekiwanych przepływów prywatyzacyjnych.
• Trwa awantura pomiędzy zarządem NBP i RPP na temat sposobu rozliczenia zysku banku centralnego za 2009 rok. Członkowie RPP uznali, że zarząd banku centralnego celowo tak interpretuje zasady rachunkowości obowiązujące w NBP, by jak najmniej z zysku wypłacić budżetowi państwa. Zarząd banku uznał, że decyzja RPP jest niezgodna z prawem, a prezes NBP zapowiedział, że uchwały RPP nie wykona.
• W IV kw. br. Skarb Państwa sprzeda w ofercie publicznej blisko 63,82% akcji warszawskiej giełdy papierów wartościowych.
• Błąd w interpretacji przepisów dot. podatku akcyzowego od prądu stanowiącego straty przesyłowe powoduje, że budżet państwa będzie musiał zwrócić ponad 0,9 mld zł elektrowniom.
• Przyjęto ustawę zbliżającą nas do cyfryzacji naszego życia społecznego. Ustawa wspiera samorządy w inwestycjach telekomunikacyjnych. Dzięki niej inwestorzy telekomunikacyjni będą mogli korzystać z istniejącej już infrastruktury zakładów energetycznych czy wodociągowych.
• W gronie rządowym pojawiają się wątpliwości co do celowości przeznaczania środków unijnych na energetyczny most polsko-litewski i na polską nitkę rurociągu Odessa - Brody. Mówi się o koncepcji alternatywnej przeznaczenia tych środków na inwestycje w energetykę w kraju, np. na finansowanie odnawialnych źródeł energii.
• Energetyczna grupa Tauron zakończyła ubiegły rok zyskiem netto w wysokości 898,7 mln zł, przy przychodach ze sprzedaży na poziomie 13,6 mld zł. W tym roku koncern wchodzi na giełdę, z której chce uzyskać ok. 4 mld zł na inwestycje (m.in. na budowę nowych bloków energetycznych w kilku elektrowniach). Holding Tauron Polska Energia, który tworzą 94 firmy i jest on drugim pod względem wielkości producentem energii elektrycznej w Polsce oraz liderem pod względem sprzedaży energii dla klientów korporacyjnych i indywidualnych. Kontroluje 20% polskich zasobów węgla kamiennego. Moc elektrowni koncernu wynosi 5447 MW. Grupa obsługuje 17% powierzchni kraju i zatrudnia ok. 28 tys. osób.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ENERGETYKA - NOWE NADZIEJE czyli czy POLSKA STOI NA ZŁOŻACH GAZU

Uważam, że polityka energetyczna jest od lat uważana za słaby punkt naszego kraju. Wynika ona przede wszystkim z wieloletniej dominacji tradycyjnego podejścia do produkcji energii elektrycznej w oparciu o zasoby węgla kamiennego i brunatnego, a także z powodu bardzo wysokich kosztów związanych z inwestowaniem w nowe technologie wytwarzania energii i z długiego okresu zwrotu kapitału w tej branży. Kilkadziesiąt lat temu wzmocniliśmy naszą energetykę gazem i ropą głównie z importu, jednak trzeba mieć świadomość tego, że w miarę upływu lat i rozwoju zapotrzebowania na te surowce nasza gospodarka jest dziś bardzo uzależniona od tych dostaw. Obecny stan w tym zakresie jest jednak obiektywnym wynikiem rozwoju potrzeb, jest też funkcją naszego położenia geograficznego, dawnych aliansów politycznych oraz świadomości naszych zasobów naturalnych, ale też tradycji. Wydaje się, że pojęcie bezpieczeństwa energetycznego jest już dziś mocno osadzone w społecznej świadomości, ale nasza niekonsekwencja w ostatnich dwóch dekadach powoduje, że praktycznie jesteśmy w tym samym miejscu co dwadzieścia lat temu. W planach pojawiły się jednak nadzieje na zmiany...

1. Nasza tradycyjna energetyka oparta na węglu jest już w dużym stopniu wyeksploatowana i wiele wskazuje na to, że w najbliższych latach wiele elektrowni będzie trzeba zamknąć ze względu na ich sprawność energetyczną i funkcjonalną. Obecnie realizowane inwestycje energetyczne nie są w stanie zapewnić pokrycia wzrastających potrzeb. Dlatego wzorem wielu krajów (w tym i naszych sąsiadów) powróciliśmy do koncepcji elektrowni atomowych. W planach jest wybudowanie dwóch elektrowni, jednaj jeszcze w obecnym dziesięcioleciu i drugiej w następnej dekadzie. Musimy jednak być świadomi tego, że w naszej części Europy jesteśmy ostatnim krajem, który takie decyzje podjął i zaczyna je realizować. Nasi południowi sąsiedzi już takie generatory eksploatują, Niemcy zaczynają je modernizować tak, aby przedłużyć ich czas eksploatacji, Ukraina zamierza zbudować trzy kolejne elektrownie, Białoruś rozpoczęła budowę blisko naszej granicy, a niedawno Rosjanie obok Kaliningradu rozpoczęli nową inwestycję, proponując nam wejście kapitałowe w tę inwestycję...

2. Nie udały się nam plany budowy elektrowni atomowej na Litwie we współpracy z republikami nadbałtyckimi. O fiasku zdecydowała niezdolność do zawarcia kompromisu, ale też ostatni kryzys, który bardzo osłabił gospodarki tych krajów. Przez długi czas mówiło się o potrzebie budowy mostu energetycznego z Litwą, co miało podłączyć litewską sieć z polską (europejską). Przez długi czas sprawa była przez nas popierana werbalnie (w deklaracjach rządowych), jednak realnie nie zrobiono nic (litewska sieć jest połączona z rosyjską, gdzie ceny energii są niższe niż w Polsce...). Chociaż projekt znalazł poparcie w UE, to obecnie trudno o nim mówić jako o czymś realnym w najbliższych latach. W gronie rządowym pojawiają się wątpliwości co do celowości przeznaczania środków unijnych na energetyczny most polsko – litewski, ale też na polską nitkę ropociągu Odessa – Brody. Mówi się o koncepcji alternatywnej przeznaczenia tych środków na inwestycje w energetykę w kraju, np. na finansowanie odnawialnych źródeł energii.

3. Kiedyś duże nadzieje wiązaliśmy z odkryciem złóż ropy w Karlinie (kto to jeszcze pamięta?...). Dziś mówi się, że Polska ma największe w Europie zasoby niekonwencjonalnych złóż gazu ze skał łupkowych. Na pewno problemem będzie pełne zinwentaryzowanie złóż. Jednak niewiadomą jest opanowanie technologii ich eksploatacji i oczywiście ich koszty. MAE poinformowało, że w USA wdrożono nowe technologie wydobycia gazu z tych złóż i w ciągu dekady wydobycie gazu z tych niekonwencjonalnych złóż w USA wzrosło o 2/3 i Stany Zjednoczone stały się praktycznie niezależne od importu gazu. Poinformowano też, że zasoby gazu - głównie z niekonwencjonalnych złóż - mogą starczyć USA nawet na 100 lat. Bez odpowiedzi jest dziś pytanie, w jakim stopniu szczegółowe badania potwierdzą nadzieje roztoczone przez ekspertów, którzy szacują nasze złoża w skałach łupkowych na 1,5 – 3 bln m³ (a więc równoważy to nasze 100-letnie potrzeby...). Jeśli próbne odwierty potwierdzą wstępne szacunki, to eksploatacja będzie możliwa za 10-15 lat.