Region CEE: rynek nieruchomości III kw. 2009

Przeczytaj także: Wtórny rynek nieruchomości w 2009r.

W raporcie czytamy, iż zanim efekty tych zmian dosięgną Europę Centralną i Wschodnią, region ciągle będzie doświadczał najgłębszego kryzysu gospodarczego w historii współczesnej. Pomimo tego, w przypadku gospodarek regionu Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie branża nieruchomości jest jedną z najbardziej dotkniętych kryzysem, w III kwartale 2009 roku pojawiły się symptomy stabilizacji i ożywienia rynku.

Citydom24.pl informuje, iż w związku z bezrobociem, obniżką wynagrodzeń i nieprzyjaznymi warunkami kredytowania przez banki, rynek mieszkaniowy osiągnął swoje dno w porównaniu do lat poprzednich. Rozbieżność jest najbardziej drastyczna w krajach, które przeżywały boom na rynku nieruchomości zaledwie kilka lat wcześniej, tj. w krajach nadbałtyckich. Wyższy procent transakcji na rynku nieruchomości dokonuje się obecnie przy pomocy oszczędności własnych kupujących bez finasowania z udziałem banków. Liczba transakcji jest mała, ponieważ Ci którzy mogli pozwolić sobie na zakup nieruchomości w niskiej cenie i na dobrych warunkach, prawdopodobnie już to zrobili. Sprzedający, którzy nie są zmuszeni do sprzedaży swoich nieruchomości, utrzymują ceny ofertowe na poziomie niedostępnym dla kupujących. Zawarte transakcje pokazują olbrzymie różnice pomiędzy ceną ofertową a ceną transakcyjną.
Wiele osób jedyne rozwiązanie widzi w wynajmowaniu nieruchomości i to jest jedna z przyczyn, dla których ceny wynajmu nie wykazują spadku.

Nowe projekty deweloperskie są zamrożone lub też kontynuowane przy pomocy środków własnych inwestorów, ponieważ banki niechętnie udzielają kredytów. Skutkiem tego w przyszłości w ofercie będzie mniej nowych nieruchomości a to znajdzie swoje odzwierciedlenie w cenach.

W raporcie czytamy, iż banki są ostrożne, obawiają się złych kredytów i dlatego stosują bardzo restrykcyjne kryteria kredytowe. Niewiele instytucji proponuje kredyt na 100% wartości nieruchomości, przy równoczesnych wysokich odsetkach i innych warunkach niemal niemożliwych do spełnienia. Niewiele się o tym pisze ale banki coraz częściej dokonują przejęć nieruchomości.
Praktycznie wszystkie banki albo tworzą swoje własne agencje nieruchomości albo znajdują inne sposoby na wystawienie przejętej nieruchomości na sprzedaż. Zdaniem Citydom24.pl pozytywnym trendem jest fakt, że niektóre rządy podejmują działania wspomagające finansowanie nieruchomości jak ma to miejsce w Polsce i Serbii. Warto nadmienić, że efekty kryzysu gospodarczego są w Polsce mniej widoczne niż u sąsiadów z regionu.

Wyłączność agencyjna nie jest popularną opcją wśród sprzedających nieruchomości w regionie i równocześnie w związku ze zmniejszającą się ilością ofert, na rynku nieruchomości panuje duża konkurencja. Tylko agencje posiadające zakumulowane środki są w stanie przetrwać, a i to po radykalnej redukcji kosztów i personelu.

Jakkolwiek w ogólnej opinii ekspertów, rynek w regionie już osiągnął dno i pojawiają się sygnały ożywienia. Obserwuje się pewną stabilizację cen w większości sektorów, po prawie dwóch latach systematycznego spadku cen. Zagraniczni inwestorzy ponownie interesują się regionem, gdyż może to być najlepszy moment na zakup nieruchomości. Wraz z obniżaniem się kosztów budowy, deweloperzy z własnym kapitałem szukają nowych możliwości.

Z raportu wynika, że do końca bieżącego roku nie przewiduje się żadnych większych zmian. Opierając się na stabilnej liczbie użytkowników odwiedzających portale City24, można wysnuć wniosek, że pomimo kryzysu zainteresowanie nieruchomościami nie zmniejszyło się.