Tydzień 12/2009 (16-22.03.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 11/2009 (09-15.03.2009)

• Inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii w styczniu wyniosła 2,2% r/r, zaś w lutym wzrosła do 2,4% r/r (w grudniu była na poziomie 2,8% r/r).
• Według GUS w lutym produkcja sprzedana przemysłu spadła o 14,3% r/r, ale w porównaniu do stycznia wzrosła o 2,7%. Ministerstwo Gospodarki spodziewa się spadku produkcji w marcu o 6% r/r, a w całym I kw. o ponad 10%. Jednak dynamika PKB, dzięki usługom i budownictwu, powinna być dodatnia.
• W styczniu tego roku eksport wyniósł 28 mld zł (spadek o 16,2% r/r), a import jest szacowany na ok. 32 mld zł (spadek o 18,2%). Udział Niemiec w naszym eksporcie był wyższy o 0,9 pkt. proc. i wyniósł 27%, a w imporcie niższy o 2,6 pkt proc. i stanowił 20,9%.
• Według ministra skarbu A. Grada tegoroczne przychody z prywatyzacji powinny wynieść 12 mld zł.
• Ostatni szczyt unijny uzgodnił listę projektów objętych planem pobudzenia unijnej gospodarki. Na jego realizację przeznaczyli 5 mld euro z zastrzeżeniem, że muszą być one wydane do końca 2010 r. Po tej dacie niewydane pieniądze przepadną i wrócą do budżetów narodowych. Z tej sumy 180 mln euro dofinansowania otrzyma elektrownia w Bełchatowie, będą one przeznaczone na budowę proekologicznej instalacji do wychwytywania, transportu i magazynowania CO2 na powstającym właśnie nowym bloku energetycznym. Na terminal gazowy LNG w Świnoujściu otrzymaliśmy 80 mln euro.
• Nie doszło do zawarcia ugody pomiędzy Eureko i Skarbem Państwa, jednak obie strony zadeklarowały chęć powrotu do postępowania pojednawczego. Oczekuje się podpisania memorandum, w którym będą warunki ugody w sprawie sporu o warunki prywatyzacji PZU. Polska proponuje porozumienie na bazie rzeczywistych nakładów poniesionych przez Eureko, a Skarb Państwa jest gotów do zwrotu wartości realnie dokonanej inwestycji wraz ze stosownymi odsetkami. Holendrzy żądają sprzedaży 21% akcji PZU po 116,5 zł za akcję, nie później niż do końca marca 2009 roku i wyceniają poniesione szkody z tytułu niewykonania umowy prywatyzacji PZU Eureko na ok. 35,6 mld zł, nie licząc kosztów postępowania i ewentualnych należnych odsetek. Trwające postępowanie przed międzynarodowym arbitrażem (które przegraliśmy) ma w ciągu 12 miesięcy zakończyć się ostatecznym werdyktem.
• Mając na celu wejście do strefy euro musimy starać sie spełniać kryteria z Maastricht. Polska w 2008 roku spełniała kryterium fiskalne, gdyż deficyt sektora finansów publicznych wyniósł 2,7%PKB, a dług w relacji do PKB wyniósł 45,9%. Jednak w najbliższym okresie te wskaźniki pogorszą się. Według tych kryteriów inflacja nie może być wyższa niż 1,5 pkt proc. od średniej stopy inflacji w trzech krajach UE, gdzie inflacja była najniższa, a długoterminowe stopy procentowe nie mogą przekraczać więcej niż o 2 pkt proc. średniej stóp procentowych w 3 krajach UE o najniższej inflacji. Prócz tego dług publiczny nie może przekraczać 60% PKB, a deficyt budżetowy -3% PKB. Wejście do strefy euro poprzedza 2-letni pobyt w mechanizmie ERM2, gdy przez dwa lata dana waluta jest już związana z euro, a jej kurs może się wahać w stosunku do euro tylko o plus/minus 15%.
• Według analityków po dwóch bardzo słabych miesiącach 2009 r., w marcu produkcja przemysłowa spadnie o 6,0%, a w całym w całym I kw. br. spadek przekroczy poziom 10,0%. Oficjalna prognoza budżetowa mówi o 3,7% wzrostu, ale pesymistyczny scenariusz rządowy przewiduje wzrost o 1,7%. MG szacuje ten wskaźnik na nie więcej niż 2%.
• Zapowiedziana transakcja litewskiego rządu z PKN Orlen w sprawie sprzedaży ok. 10% akcji rafinerii Mażeikiu Nafta (Możejek) nie odbyła się.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CO SŁYCHAĆ W POLSKIEJ GOSPODARCE

Przestudiowałem kolejny, coroczny raport „Forbesa” na najlepsze państwo do inwestowania. Wynika z niego, że przy tworzeniu listy krajów pod uwagę wzięto główne wskaźniki makroekonomiczne, a także sytuację polityczną, obowiązujące przepisy prawne, skalę korupcji i kondycję miejscowej giełdy mającą wpływ na system bankowy danego kraju. Pierwsze miejsce zajęła Dania, a na kolejnych miejscach znalazły się USA i Kanada. W czołówce są też Nowa Zelandia, Wielka Brytania, Szwecja, Australia, Hong Kong i Norwegia. Polska zajęła dopiero 43 miejsce i jest to spadek w porównaniu z ubiegłym rokiem o 10 miejsc. Wyżej od Polski sklasyfikował większość krajów naszego regionu: Słowację (30. miejsce), Słowenię (36.), Czechy (38.), a nawet Węgry (40.) i Litwę (42.)

W ostatnich tygodniach można było zauważyć, że główne działania rządowe są skoncentrowane na wejściu do strefy euro i na oszczędnościach w wydatkach publicznych. Teraz do tego doszło poszukiwanie rozwiązań chroniących stanowiska pracy. Eksperci przestrzegają, że „dołek kryzysowy” jest jeszcze przed globalną gospodarką. To wystarczający powód, aby z rosnącą uwagą przyglądać się wynikom polskiej gospodarki i działaniom naszego rządu...

1. Produkcja przemysłowa spada, a ten spadek w lutym wyniósł 14,3% r/r (po uwzględnieniu mniejszej liczby dni roboczych spadek ten wyniósł 12,4%). Warto tu przypomnieć, że w grudniu ten spadek wyniósł 4% r/r, a w styczniu już 15,3% r/r. Według prognoz spadek produkcji przemysłowej w następnych miesiącach będzie malał. Największe spadki notujemy obecnie w dziedzinach eksportowych (produkcja metali - spadek o 36,3% i w produkcji samochodów - spadek o 32,5%). Według NBP w styczniu eksport wyniósł 28 mld zł (spadek o 16,2% r/r), a import jest szacowany na ok. 32 mld zł (spadek o 18,2%). Udział Niemiec w naszym eksporcie był wyższy o 0,9 pkt. proc. i wyniósł 27%, a w imporcie niższy o 2,6 pkt proc. i stanowił 20,9%. W lutym eksport liczony w euro spadł w styczniu aż o 25,2% r/r.W sumie produkcja spadła w 25 z 34 działów przemysłu. Zaskoczeniem są jednak dobre wyniki produkcji budowlanej. W lutym wzrosła ona o 1,9% r/r. Są nadzieje, że jeśli utrzyma się wzrost sprzedaży detalicznej (a taką możliwość stwarza duże ożywienie handlu przygranicznego), to w całym pierwszym kwartale możliwy jest wzrost gospodarczy nawet powyżej 1%. Jeśli jednak stopień spadku eksportu wzrośnie i nastąpi spowolnienie na rynku konsumpcyjnym, to należy liczyć się ze spadkiem PKB...

2. Warto też zwrócić uwagę na politykę realizowaną przez NBP. Bank centralny w okresie od listopada obniżył główną stopę procentową z poziomu 6% do 4%. Aktualne jest pytanie, jak będzie on postępował dalej, kiedy USA, Japonia i Szwajcaria obniżyły ją prawie do zera, a EBC do poziomu 1,5%. Większość prognoz przewiduje kolejną ich obniżkę, chociaż ostrożność podpowiada rosnąca inflacja liczona na poziomie producentów (w styczniu była na poziomie 3,6% r/r, a w lutym już 5,4% r/r). Ten wzrost poziomu inflacji w pierwszych dwóch miesiącach roku wynika głównie z osłabienia złotówki i ze wzrostu cen energii, więc nie jest wykluczone, że jednak w marcu RPP podejmie decyzję o obniżce poziomu stóp procentowych (mówi się o 0,25 pkt. proc). Ten krok będzie podyktowany koniecznością dalszego obniżania cen kredytów i będzie zachętą do wzrostu konsumpcji i poziomu inwestycji.

3. Już od dłuższego czasu z niepokojem przyglądam się rozwojowi sporu pomiędzy holenderskim Eureko, a polskim rządem. Niepokój mój wynika stąd, że wszystkie prawne rozstrzygnięcia były na korzyść Holendrów. Międzynarodowy Arbitraż ma teraz wydać decyzję ile będziemy musieli im zapłacić za szkody poniesione w rezultacie niewykonania umowy dot. prywatyzacji PZU. Jednak ostatnio Eureko jest w słabszej sytuacji rynkowej. Jeszcze nie wiadomo, jak to wpłynie na postawę tej firmy w sporze z polskim rządem. Jeszcze w 2007 r. ta firma miała 979 mln euro zysku. Ubiegły rok zamknęła już na minusie - 2,1 mld euro i są to głównie straty na inwestycjach na rynkach finansowych. Koncern przyznał, że w 2008 r. spadła też sprzedaż nowych produktów, a dodatkowo Eureko odnotowało poważny spadek kapitałów własnych (ogółem o 28%, do poziomu 7,5 mld euro). Ostatnio wydano komunikat, że kolejny raz nie doszło do zawarcia ugody pomiędzy Eureko i Skarbem Państwa, chociaż obie strony w dalszym ciągu deklarują chęć powrotu do postępowania pojednawczego. Oczekuje się więc kolejnych prób zmierzających do podpisania memorandum, w którym będą uzgodnione warunki przyszłej ugody w sprawie sporu o warunki prywatyzacji PZU. Polska proponuje porozumienie na bazie rzeczywistych nakładów poniesionych przez Eureko, a Skarb Państwa jest gotów do zwrotu wartości realnie dokonanej inwestycji wraz ze stosownymi odsetkami. Holendrzy żądają sprzedaży 21% akcji PZU po 116,5 zł za akcję, nie później niż do końca marca 2009 roku i wyceniają poniesione szkody z tytułu niewykonania umowy prywatyzacji PZU Eureko na ok. 35,6 mld zł, nie licząc kosztów postępowania i ewentualnych należnych odsetek.

Wygląda na to, że mamy 12 miesięcy na dogadanie się z Holendrami. Gdy po tym terminie ogłosi swój werdykt międzynarodowy arbitraż, to będziemy musieli go już tylko wykonać, a więc zapłacić stosowne kary...