Tydzień 47/2003 (17-23.11.2003)

• W pierwszym kwartale wzrost gospodarczy był na poziomie 2,2%, a w drugim wyniósł 3,8%. Według Ministerstwa Finansów i ekspertów w trzecim kwartale wyniesie on ok. 3,9%, a w czwartym przekroczy 4%. W roku 2002 wzrost gospodarczy wyniósł 1,4%. W tym roku wyniesie ok. 3,5%, czyli tyle ile zapisano w ustawie budżetowej. Rząd zapisał w budżecie na rok 2004, że wzrost ten wyniesie ok. 5,0%.

• Eksperci UBS spodziewają się, że w roku 2004 nastąpi wzrost poziomu spożycia zbiorowego i indywidualnego, oraz zwiększą się wydatki inwestycyjne firm. W roku 2004 nowa RPP będzie obniżać stopy procentowe i w połowie roku spadną one z obecnego poziomu 5,25% do 4,75% - 4,50%. Przewidują też, że złoty będzie się umacniał i na koniec 2004 roku będzie on na poziomie 4,30zł za euro. Doceniają też dobry stan rachunku obrotów bieżących, nadwyżkę na rachunku kapitałowym (napływ kapitału przewyższa deficyt obrotów), brak zagrożenia inflacyjnego.

• W październiku Polska spłaciła kolejną ratę swojego zadłużenia zagranicznego w łącznej wysokości 453,9 mln USD i 3,9mld euro. Ministerstwo Finansów poinformowało też, że w ubiegłym miesiącu dokonano przedterminowego wykupu obligacji Brady'ego w wysokości 393mln USD.

• Jerzy Hausner prognozuje poziom inflacji na koniec roku na ok. 1,3%.

• Rząd szacuje, że w latach 2003-2006 przychody brutto z prywatyzacji wyniosą ponad 30mld zł.

• Według GUS od początku roku inwestorzy oddali do użytku następującą liczbę mieszkań: indywidualni -ponad 96,5 tys., deweloperzy przeszło 19,6 tys. (wzrost o 11% r/r), a spółdzielnie ok. 9 tys. mieszkań (spadek o 20% r/r).

• Podpisany został list intencyjny dotyczący fuzji PKN Orlen SA i jego węgierskiego koncernu MOL.

• JTT Computer to największy, do ubiegłego roku, producent komputerów w Polsce. Wystąpił do sądu o ogłoszenie upadłości. Wrocławska firma jest od blisko 4 lat w sporze z organami skarbowymi o VAT. Wygrała sprawę w Naczelnym Sądzie Administracyjnym, a mimo to nie otrzymała zwrotu nadpłaconego podatku. Zabrakło jej kapitału obrotowego, a banki nie były zainteresowane udzieleniem jej kredytu. W ostatnim okresie jej sprzedaż stanęła, a zatrudnienie spadło 4-krotnie do ok. 100 osób. Firma opracowuje plan sanacyjny i liczy na zawarcie układu z wierzycielami w ramach postępowania upadłościowego.

Mikrokomentarz do wydarzeń gospodarczych

---

SPRAWY POLSKIEGO GÓRNICTWA DECYDUJĄ SIĘ TERAZ W BRUKSELI

Górnictwo w Polsce ma duże zasługi i długą tradycję. W powojennej Polsce, przez wiele dziesiątków lat przemysł ten rozwijał się dynamicznie w sprzyjających warunkach gospodarczych i politycznych. Jednak w ostatnich latach rzeczywistość gospodarcza bardzo się zmieniła i zmieniła się też rola górnictwa w polskiej gospodarce. W naszym społeczeństwie coraz większa jest świadomość, że nie można żyć tylko tradycjami, nie można też samymi protestami zatrzymać obiektywnych, światowych przemian. Każdą koncepcję gospodarczą trzeba mądrze i nieustannie modyfikować, a dzisiaj trzeba "przykroić" rolę górnictwa do obecnych i przyszłych warunków gospodarczych. Niezbędne jest stworzenie alternatywy dla dotychczasowej, nieaktualnej już górniczo-hutniczej koncepcji Śląska. Musimy to uznać za stały punkt w dyskusjach na temat przyszłości polskiej gospodarki, a także przyszłości Śląska i górnictwa węglowego. Muszą to też rozumieć decydenci, mieszkańcy Śląska i sami górnicy.

Obecny plan restrukturyzacji górnictwa to największy program pomocy publicznej w Polsce. W latach 2003-2006 na ten cel przeznaczy się 6,17mld zł (z czego prawie 5mld przeznaczonych będzie na wydatki związane ze zmniejszaniem zatrudnienia - odprawy, stypendia, szkolenia, dotacje na nowe miejsca pracy itp., a 1,14mld zł na fizyczną likwidację kopalń), a na oddłużenie kopalń niemal 18mld zł. W rezultacie tego procesu zamknięte zostaną cztery kopalnie.

Należy pamiętać, że wstępując do Unii zgodziliśmy się, by o przyszłości polskiego górnictwa decydowano nie tylko w naszym kraju. Obecnie w cieniu sporów górniczych central związkowych z rządem, toczą się rozmowy na ten temat w Brukseli. Polski rząd zaczyna starania o to, by Komisja Europejska zgodziła się na tę planowaną, gigantyczną pomoc publiczną dla polskiego górnictwa. Polska musi taką zgodę uzyskać. Jeżeli Unia Europejska nie zaakceptuje tego programu, górnictwo nie dostanie od skarbu państwa żadnej pomocy. Gdyby nawet rząd udzielił mu jej, to po 1 maja 2004 roku zgodnie z prawem unijnym górnictwo musiałoby ją zwrócić.

Unia dopuszcza pomoc publiczną (rozporządzenie o numerze 1407/2002) z przeznaczeniem na:

• pokrycie bieżących strat produkcyjnych, przy czym każde wsparcie musi wiązać się z ograniczaniem potencjału wydobywczego,
• zabezpieczenie dostępu do rezerw węgla,
• pokrycie specjalnych potrzeb - tzw. kosztów odziedziczonych.

Trzeba mieć świadomość tego, że poszczególne elementy obecnego planu restrukturyzacji polskiego górnictwa wykraczają poza dotychczasową interpretację i praktykę stosowania w Unii powyższych reguł. Dlatego zadaniem naszej delegacji jest, by w trakcie negocjacji wyjaśnić stanowisko polskie i umożliwić rozszerzenie dotychczasowej unijnej interpretacji warunków udzielania pomocy publicznej (chodzi tu przede wszystkim o rozszerzenie rozumienia tzw. "kosztów odziedziczonych"). W rozmowach brukselskich reprezentują nas eksperci Ministerstwa Gospodarki i Pracy oraz specjaliści z UOKiK (to organ nadzorujący pomoc publiczną w Polsce) i Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Mają oni trudne zadanie. Wyniki negocjacji poznamy przed końcem bieżącego roku.

Musimy się też liczyć z tym, że na restrukturyzację polskiego górnictwa mamy czas tylko do roku 2007. Ten termin Komisja Europejska wyznaczyła jako graniczny dla udzielania pomocy dla tej branży w całej Unii.