Tydzień 6/2008 (04-10.02.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 5/2008 (28.01-03.02.2008)

• Według MF styczniowa inflacja wyniosła 4% (podobnie jak w grudniu). W ubiegłym tygodniu RPP zdecydowała się podnieść stopy o 25 pkt. proc. i obecnie główna stopa jest na poziomie 5,25%.
• Powstaje Polska Izba Gospodarcza Zaawansowanych Technologii. W Zgromadzeniu Założycielskim uczestniczyły 94 przedsiębiorstwa oraz 10 polskich największych uniwersytetów - m.in. Politechniki Warszawska, Wrocławska i Śląska, Akademia Górniczo-Hutnicza oraz Uniwersytet Warmińsko-Mazurski.
• Pakiet Szejnfelda związany z likwidacją barier dla przedsiębiorczości natrafił na trudności w trakcie uzgodnień międzyresortowych. Jego celem jest wprowadzenie rzeczywistej wolności gospodarczej. W ocenie organizacji przedsiębiorców urzędnicy ministerialni średniego szczebla blokują inicjatywy reformatorskie, by zachować przywileje swoich instytucji kosztem przedsiębiorców.
• Przewiduje się wprowadzenie przepisów rozszerzających listę krajów, których obywatele (albo osoby prawne) będą mogli wykonywać na terytorium Polski działalność gospodarczą na takich samych zasadach, jak obywatele polscy. W związku z postanowieniami prawa europejskiego, przedsiębiorcy z państw UE, EFTA oraz Szwajcarii będą mogli także czasowo świadczyć usługi w naszym kraju bez obowiązku uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS albo ewidencji działalności gospodarczej.
• Rząd przewiduje zmiany w ustawie o specjalnych strefach ekonomicznych, w tym zwiększenie wielkości specjalnych stref ekonomicznych (obecnie granicą jest 12 tys. ha i ma ona być zwiększona do 20 ha) oraz uściślenie warunków zezwolenia na działalność gospodarczą. Zmiana ma także dotyczyć tego, że teraz podmiotem opiniującym wniosek o utworzenie strefy będzie zarząd województwa, a nie jak obecnie wojewoda. Nowelizacja ustawy przewiduje też uściślenie kryteriów włączania gruntów prywatnych do specjalnych stref ekonomicznych oraz precyzuje warunki zezwolenia na działalność gospodarczą w strefie.
• Podczas wizyty premiera Tuska w Rosji zaproponowaliśmy alternatywę dla gazociągu Nord Streem w formie naziemnej - rurociąg Amber. Poparły ten pomysł Litwa i Estonia. Nie poparła go Łotwa.
• W trakcie 2008 roku będzie ustawowa zmiana progu przychodów netto, która umożliwi małym i średnim przedsiębiorcom nadal korzystać z prawa do prowadzenia tzw. uproszczonej rachunkowości, czyli podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Próg ten będzie zwiększony z 800 tys. euro do 1,2 mln euro.
• PKN Orlen zamierza zakupić od litewskiego rządu państwowe przedsiębiorstwo "Klajpedos nafta", które zarządza terminalem naftowym. Chce też połączyć rurociągiem rafinerię w Możejkach z tym terminalem. Alternatywą dla tego przedsięwzięcia jest rurociąg z Możejek do Butyngi. Do 2012 r. PKN Orlen planuje zainwestować w budowę rurociągu produktowego 100 mln USD.
• Planowane na 12 lutego podpisanie litewsko- polskiego porozumienia o utworzeniu spółki joint venture do budowy tzw. mostu energetycznego między oboma krajami może zostać ponownie odroczone.Na początku października ub.r. strona polska oświadczyła, że budowa tzw. mostu energetycznego z Litwą może się przedłużyć, o ile nie otrzyma 1000-1200 MW z nowej siłowni w Ignalinie.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

1. Rząd przygotowuje zmianę w sposobie stosowania ustawy o tzw. „złotym wecie”. Mówi sie, że będzie zmniejszona do 15 liczba spółek, wobec których będzie ona stosowana. Mają też być zastosowane nowe rozwiązania prawne, które nie będą sprzeczne z ustawodawstwem unijnym (teraz ustawę kwestionuje KE). Dotychczasowa ustawa z połowy 2005 roku precyzuje „szczególne uprawnienia Skarbu Państwa oraz sposoby ich wykonywania w spółkach kapitałowych o istotnym znaczeniu dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego”. I tak zarząd spółki musi przekazywać obserwatorowi wydelegowanemu przez ministerstwo istotne informacje dotyczące zmian w spółce (chodzi tu np. o decyzje w sprawie ważnych składników majątku, przeniesienia spółki za granicę czy zmiany zakresu działalności), a obserwator ma za zadanie przygotowywać kwartalne raporty dla ministra skarbu lub ministra, który go na tę funkcję wyznaczył. Resort skarbu ma tez uprawnienia umożliwiające blokowanie niektórych decyzji akcjonariuszy i władz spółek. MSP zamierza w planowanych zmianach w ustawie oprzeć się na przepisach belgijskich, które są akceptowane przez KE. Jak wiadomo w połowie 2007 roku Komisja Europejska wszczęła przeciwko Polsce drugi etap postępowania karnego w sprawie "złotego weta" twierdząc, że "polska ustawa zasadniczo obniża atrakcyjność nabycia udziałów w spółkach państwowych przez innych inwestorów z UE, a taki czynnik odstraszający inwestorów z pozostałych państw członkowskich narusza przepisy traktatu". W podobnych sprawach Europejski Trybunał Sprawiedliwości wykazał się bezwzględnością i tak nakazał Niemcom zmianę ustawy o Volkswagenie, której celem była ochrona tej firmy przed przejęciem poprzez uprzywilejowanie przedstawicieli rządu federalnego i landu.

2. Od 2005 r. Stocznia Gdańsk jest badana przez ekspertów Komisji Europejskiej, w zakresie pomocy publicznej, otrzymanej od rządu np. w postaci pomocy na restrukturyzację, poręczeń kredytów. Wyniki tych kontroli potwierdziły wcześniejsze podejrzenia KE, której wnioski są następujące: ograniczcie moce produkcyjne (proponuje sie zamknięcie dwóch z trzech stoczniowych pochylni) lub oddajcie pieniądze otrzymane od państwa. Alternatywą jest kontynuacja działalności stoczni przy obecnych mocach produkcyjnych, ale stocznia będzie musiała oddać 700 mln zł. Końcem 2007 roku ukraiński koncern metalurgiczny - ISD kupił Stocznię Gdańsk (to trzeci pod względem wielkości producent statków w Polsce) za ok 400 mln zł. Teraz dowiedzieli się od KE, że będą mogli rozwinąć produkcję statków, lecz muszą oddać państwu 700 mln zł - siedem razy więcej niż wcześniej szacowano. Dotychczas ukraiński inwestor liczył sie z kwotą od 30 do 106 mln zł. Rozważają oni teraz różne warianty od rezygnacji z działalności stoczniowej albo starania o unieważnienie transakcji zakupu Stoczni Gdańsk i wycofanie się z inwestycji, do zapłacenia wynegocjowanej z KE kwoty włącznie. Problem komentują specjaliści: kontynuacja produkcji w oparciu o jedną pochylnię jest nieopłacalna, a zapłacenie 700 mln dodatkowo za przestarzałe pochylnie jest tez nieopłacalne.

3. Wiele wskazuje na to, że odbędzie się twarda walka o wycofana będzie ustawę ograniczającą budowę dużych sklepów, uchwalona w roku ubiegłym. W ocenie ekspertów większość zawartych w niej regulacji jest niezgodna z prawem Unii i konstytucją. Wynika z niej, że założenie sklepu od 400 do 2 tys. m kw. wymaga nie tylko decyzji wójta (lub burmistrza czy prezydenta), jak było do niedawna, ale także zgody rady gminy lub miasta. Rada ma zbadać, jaki wpływ ma budowa dużego sklepu na miejscowy rynek pracy, infrastrukturę miasta, drogi oraz inne sklepy. Natomiast aby utworzyć sklep o powierzchni ponad 2 tys. m kw., trzeba mieć zgodę rady i sejmiku wojewódzkiego. Ustawa wymierzona była przeciw hipermarketom, jednak szybko okazało się, że dotyczy także księgarni, aptek, salonów samochodowych czy meblowych.

4. Wizyta premiera w Moskwie przyspieszyła tworzenie kilku projektów, w których uczestniczyć ma Rosja i Polska (z naszej strony PKP). Polska, Rosja, Białoruś oraz Niemcy zamierzają uruchomić szybkie połączenie Berlin – Moskwa. Podroż na tej trasie zostanie skrócona z ponad 27 do 18 godzin. Ma też być utworzona spółka kolejowa EuroAsia Rail Logistics, zajmująca się transportem towarów koleją z Azji poprzez Rosję, Białoruś, Polskę i Niemcy do Europy Zachodniej. PKP chce wykorzystać wspólnie z kolejami ukraińskimi i rosyjskimi linię szerokotorową PKP LHS, biegnącą z Hrubieszowa do Sławkowa pod Katowicami. Posłużyłaby ona do transportu towarów z Azji do Europy. Kolejny projekt to wdrażanie wspólnie z kolejami rosyjskimi polskiego systemu SUW 2000, umożliwiającego szybkie i tanie pokonywanie bariery szerokości torów między krajami UE a Rosją, Ukrainą i Białorusią.