Finansowanie pomostowe: kredyt czy zaliczka na realizację projektu?

Przeczytaj także: Finansowanie działalności - Aniołowie Biznesu

Oczywiście istnieje możliwość finansowania inwestycji ze środków własnych. Instytucja, z którą podpisuje się umowę wymaga jednak przedstawienia dowodów na zabezpieczenie tych środków na realizację inwestycji, a dokumenty te nie zawsze są możliwe do uzyskania. Podobne wymogi dotyczą nie tylko dotacji z Unii Europejskiej, ale też innych możliwości dofinansowania, na przykład w ramach Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Przy finansowaniu projektu z EOG istnieje wymóg zabezpieczenia środków na pierwszy i drugi kwartał rzeczowej realizacji projektu oraz zapewnienia środków niezbędnych do zachowania płynności finansowej przy realizacji projektu zgodnie z planem wdrażania projektu, załączonym do umowy. W przypadku projektów unijnych zabezpieczenie okresu finansowania projektów jest zależne od ich wielkości. Przy realizacji małych projektów niezbędne jest posiadanie przez organizację całości kwoty, na którą przewidziana jest inwestycja.

Finansowanie kredytem unijnych płatności różni się od standardowego systemu finansowania inwestycji w drodze kredytowania. Czym różni się kredyt pod dotację od „normalnego’’ kredytu przyznawanego firmie? Przede wszystkim powinien się on charakteryzować elastycznością. Nie jest obecnie możliwe dokładne określenie czasu oczekiwania na refinansowanie poniesionych wydatków przez instytucje unijne. Na podstawie doświadczeń przy realizowaniu projektów z poprzednich okresów (finansowanych z funduszy przedakcesyjnych oraz w ramach programów z lat 2004-2006) możemy jednak oszacować, że zwrot kosztów inwestycji może nastąpić kilka miesięcy po zakończeniu projektu. Należy pamiętać, że beneficjent otrzyma zwrot środków dopiero po przedstawieniu faktur i rozliczeniu całości projektu oraz zaakceptowaniu dokumentów przez instytucje, z którą była podpisywana umowa. W razie wystąpienia wątpliwości co do poprawności wykonania projektu lub nie wykonania go zgodnie z przyjętymi założeniami, instytucja nadzorująca poprosi beneficjenta o wyjaśnienia przyczyn zaistniałej sytuacji, co z kolei opóźni zamknięcie projektu i wypłatę środków. Umowa kredytowa musi przewidywać zaistnienia takiej sytuacji i umożliwiać przedłużenie spłaty całości kredytu.

Oferta kredytowa w odpowiedzi na potrzeby beneficjenta funduszy unijnych powinna być również szersza niż samo sfinansowanie luki czasowej. Kredyt powinien umożliwiać sfinansowanie nie tylko i wyłącznie części objętej dotacją unijną, ale również tzw. kosztów niekwalifikowanych, które najczęściej stanowią integralną część projektu. W projektach inwestycyjnych polegających na zakupie komputerów oraz nowoczesnego oprogramowania są to często koszty szkoleń. Bank może również zaoferować kredyt współfinansujący wkład własny beneficjenta, na okres dostosowany do potrzeb kredytobiorcy, honorując standardowe zabezpieczenia kredytów. Ważne jest, aby harmonogram spłaty był ustalany indywidualnie w zależności od charakteru projektu inwestycyjnego.

Przykładem kredytu spełniającego te wymogi może być produkt finansowy pod nazwą Kredyt Europejski instytucji finansowej Eurochance. Firma, poza standardowymi produktami przygotowała specjalne oferty dla szpitali oraz jednostek samorządowych. Kredyt Europejski obejmuje zarówno możliwość finansowania uzupełniającego (obejmującego wkład własny beneficjenta i koszty niekwalifikowane projektu), jak i finansowanie pomostowe. W przypadku jednostek samorządowych kwota kredytu obejmuje całość projektu, zaś w przypadku szpitali i przedsiębiorstw tylko jego część (całość przyznanej dotacji oraz koszty uzupełniające w kwocie do 75 proc. wartości dla szpitali oraz połowy kosztów uzupełniających w przypadku przedsiębiorstw). Odzyskanie kwoty dofinansowania bank zakłada w momencie rozliczenia inwestycji i wpłaty środków na konto beneficjenta, zaś na spłatę dofinansowania uzupełniającego daje termin 10 lat (z karencją 12 miesięczną, w ratach miesięcznych lub kwartalnych). W zależności od beneficjenta różne są formy zabezpieczenia kredytu, może to być weksel własny in blanco wystawiony przez jednostkę samorządu terytorialnego lub w przypadku szpitali i przedsiębiorstw hipoteka, zastaw, przewłaszczenie, poręczenie lub przelew wierzytelności.