Europa: wydarzenia tygodnia 13/2019

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 12/2019

• W trakcie niedawnej wizyty Xi Jinpinga, prezydenta Chin, w Paryżu zostało podpisanych 15 znaczących porozumień gospodarczych. Jednym z nich jest zamówienie u europejskiego koncernu lotniczego Airbus na dostawę 300 samolotów dla chińskich przewoźników lotniczych. To znakomity moment dla tej firmy biorąc pod uwagę obecną sytuację w przemyśle eurolandu. Natychmiast na tą informację zareagowały giełdy (wzrost o 2,3 proc). Według Bloomberga wartość kontraktu to ok. 35 mld USD. Według zapisów w kontrakcie Airbus dostarczy 290 samolotów z rodziny A320 i 10 egzemplarzy szerokokadłubowego A350. Airbus A320 to rynkowy rywal Boeinga 737, z kolei A350 konkuruje z amerykańskim B787 Dreamliner. Warto przypomnieć, że po wypadkach w Etiopii i Indonezji wiele krajów zablokowało loty B737 (w tym USA, Chiny i kraje unijne) i będzie to miało spory wpływ na rynek. Wg prognoz do 2037 r. na światowe rynki producenci dostarczą 37 tys. samolotów z czego ok. 20 procent będzie zakupiona przez chińskich przewoźników), a rynek pracy zgłosi zapotrzebowanie na 540 tys. nowych pilotów. W krótszej perspektywie bo do 20125 roku Chiny mają stać się największym rynkiem lotniczym na świecie, detronizując USA. Eksperci szacują, że to właśnie dynamiczne wzrosty ruchu lotniczego w Azji mają być głównym motorem napędowym podwojenia liczby pasażerów na świecie do 8,3 mld w 2037 roku. Pekin szacuje, że chińscy przewoźnicy w ciągu 20 lat zakupią 7,4 tys. samolotów a warto dodać, że już obecnie chińskie linie lotnicze korzystają z około 1730 samolotów Airbusa, w tym 1455 z rodziny A320 i 17 maszyn typu A350 XWB.
• Jakimi regulacjami ostatecznie zakończy się ACTA 2. Parlament Europejski przyjął projekt zapisów regulujących prawa autorskie. W nadchodzących tygodniach kraje członkowskie będą musiały zatwierdzić decyzję PE. Następnie państwa unijne powinny w ciągu dwóch lat dostosować swoje prawo krajowe do dyrektywy o prawie autorskim. Nie jest wykluczone, że ten ostatni etap nie będzie identyczny we wszystkich krajach. Na jednej z ostatnich konwencji wyborczych przedstawiciele rządu ogłosili, że dokonają takiej implementacji dyrektywy, aby "wolność w internecie była zachowana.
• Google zostało ukarane trzecią już karą grzywny przez Unię Europejską w związku z naruszaniem unijnych przepisów antymonopolowych. Tym razem tech-gigant musi zapłacić 1,69 mld USD. KE nałożyła karę na spółkę w związku z ograniczającymi konkurencję praktykami związanymi z usługą reklamową Google AdSense. To trzecia już kara od KE dla Google. Pierwszą nałożono we wrześniu 2017 roku, w wysokości 2,7 mld USD, a kolejną - rekordową, bo wynoszącą 5 mld USD nałożono w połowie 2018 roku.
• Każdy rząd szuka pieniędzy, a gdzie je zazwyczaj znajduje? Oczywiście w podatkach... To, na jaki pomysł wpadli urzędnicy brukselscy i szefowie rządów unijnych nie jest ani zaskakujące, ani oryginalne. To "odkrycie" interesuje polityków, bo chociaż można z tego procederu uzyskać miliardy euro, to jednak zmusza do odpowiedzenia sobie na pytanie: dlaczego dotąd nie udaje się sprawiedliwie eksploatować tego "źródełka". A teraz o konkretach słów kilka. Nie ukrywajmy, że (upraszczając problem) obszar unijny można nazwać "rajem podatkowym". Ta opinia dotyczy podatku od funkcjonowania biznesu cyfrowego! Jak wiadomo na całym obszarze unijnym działają wielkie koncerny technologiczne, które zarabiają duże pieniądze. Rozwiązania prawne są takie, że pozwalają gigantom międzynarodowym w unikaniu płacenia podatków. Ale sytuacja jest bardziej skomplikowana, bo niektóre unijne kraje tym gigantom cyfrowym w tym procederze w tym pomagają. Do tej grupy krajów można dziś zaliczyć Cyfr, Maltę, ale też Belgię, czy Irlandię.
• Prace nad rozwiązaniem tego problemu ostatnio nabrały tempa. Zobaczymy jaki będzie tego efekt. I jeszcze mały akcent polski. Premier Morawiecki powiedział, że podatek cyfrowy może także dofinansować "piątkę Kaczyńskiego"... Czy mogą to być duże kwoty: mówi się, że podatek dla firm technologicznych miałby wynosić 3 proc. od wysokości przychodów pozyskiwanych przez te spółki z reklam adresowanych do odbiorców w granicach kraju.
• Hasło "sztuczna inteligencja" staje się coraz bardziej powszechnym, nie tylko w wypowiedziach polityków i przedstawicieli środowiska biznesowego. Sposób wypełniania treścią tego hasła zdecyduje o przyszłości gospodarczej prawie każdego kraju. Dziś w rozwoju AI liderują Chiny i Stany Zjednoczone. Dwa lata temu dużą karierę zdobyła wypowiedź prezydenta Rosji Władimira Putina, wg którego kraj, który zdobędzie przewagę w rozwoju sztucznej inteligencji, "będzie rządzić światem". Na początku 2019 roku prezydent USA D. Trump podpisał decyzję wykonawczą dotyczący strategicznego planu rozwoju sztucznej inteligencji - American AI Initiative. Podobne programy realizują już m.in. Francja, Kanada i Korea Południowa. Ministerstwo Cyfryzacji zaprezentowało założenia do strategii AI w Polsce. Coraz częściej słyszy się, że Europa musi zastanowić się nad utworzeniem firmy, która rozwijałaby technologie sztucznej inteligencji (AI) i byłaby zdolna do konkurowania ze światowymi rywalami.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PIEŚŃ PRZESZŁOŚCI CZY WSPÓŁCZESNE ZAGROŻENIE? WHO PRZYPOMINA O GRUŹLICY...

Mimo że skuteczne szczepionki na gruźlicę istnieją od lat dwudziestych poprzedniego stulecia, od lat osiemdziesiątych obserwuje się gwałtowny nawrót choroby. Światowa Organizacja Zdrowia uznała ją nawet za chorobę będącą globalnym zagrożeniem zdrowotnym. Z okazji Światowego Dnia Gruźlicy zapytaliśmy profesor Marię Korzeniewską-Kosełę o to, czym właściwie jest ta choroba, jakie regiony są nią najbardziej zagrożone oraz co możemy zrobić, aby zminimalizować ryzyko zachorowania.

- „Gruźlica jest chorobą zakaźną, wywołaną przez prątki z grupy Mycobacterium tuberculosis, która przenosi się drogą inhalacyjną, kropelkową. Jedynym istotnym źródłem zakażenia tej choroby są prątkujący chorzy, którzy zarażeni są gruźlicą płuc. Im szybciej wykryjemy chorobę i chory zostanie poddany prawidłowemu leczeniu, tym szybciej przestaje być kolejnym źródłem zakażenia. Najczęściej choroba objawia się jako gruźlica płuc, a jednym z najważniejszych jej objawów jest kaszel. Jeżeli kaszel utrzymuje się i nie zmniejsza przez dwa tygodnie, powinniśmy zgłosić ten fakt lekarzowi, który zadecyduje, jakie dalsze leczenie podjąć. Jeżeli chory na gruźlicę nie będzie leczony, to istnieje prawdopodobieństwo, że taka osoba może umrzeć.” – dla Newsrm.tv tłumaczy profesor Maria Korzeniewska-Koseła.

Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia w 2017 roku na gruźlicę zachorowało 10 milionów na świecie, z czego dwie trzecie chorych skupione było w ośmiu krajach (Indie, Chiny, Indonezja, Filipiny, Pakistan, Nigeria, Bangladesz, RPA). 16% pacjentów zmarło w wyniku tej choroby. Ponadto, szacunki organizacji medycznych podają, że ponad półtora miliarda osób na świecie może być zakażonych prątkami gruźlicy. Samo zakażenie nie oznacza jeszcze uaktywnienia się choroby, ale około 10% z tych osób może, w pewnym momencie swojego życia, zachorować na aktywną gruźlicę. Ryzyko zachorowania zwiększa się zakażenie wirusem HIV, cukrzyca, palenie papierosów i nadmierne picie alkoholu. Aby zmniejszyć postęp choroby, Światowa Organizacja Zdrowia zaleca stosowanie leczenia profilaktycznego w dwóch, priorytetowych grupach społecznych: u osób zakażonych HIV i u dzieci do lat pięciu, które mają domowy kontakt z chorym na gruźlicę.

Jeśli chodzi o Europę, nasza rozmówczyni podaje, że większość krajów zbliża się do fazy całkowitej eliminacji choroby. Jednakże, w 2017 roku stwierdzono ponad 55 tysięcy przypadków gruźlicy, z czego najwięcej w Rumunii, Polsce, Litwie, Łotwie i Wielkiej Brytanii. Zdaniem naszej ekspertki, fakt, iż najwięcej przypadków zapadania na gruźlicę odnotowuje się w Europie Wschodniej, wiąże się z historią tego regionu – kraje te w przeszłości należały do strefy wpływu Związku Radzieckiego, który prowadził niewłaściwe leczenie tej przypadłości. W latach czterdziestych, w Polsce, 70% nastolatków zakażonych było prątkami gruźlicy. Pula nosicieli i osób, które mogły w przyszłości zachorować, była ogromna. Jeśli chodzi o Wielką Brytanię, przyjmuje ona bardzo dużo emigrantów z terenów zagrożonych gruźlicą, dlatego też zapadalność na tę chorobę jest tak wielka w tym kraju.

Poprosiliśmy profesor Korzeniewską-Kosełę o dokładne przybliżenie sytuacji choroby w naszym kraju i o sposoby, jakie statystyczny Polak może podjąć, aby zminimalizować ryzyko zachorowania:

- „Dane z 2017 roku podają, że w Polsce na gruźlicę zachorowało 5787 osób, co było wynikiem mniejszym, od tego w roku poprzednim. Najwięcej osób zachorowało na gruźlicę płuc i były to osoby w przedziale wiekowym 45-64 lata. Zgłoszono ponad sześćdziesiąt przypadków gruźlicy u dzieci do 14 roku życia, a największa grupę chorych stanowili mężczyźni. Choroba była przyczyna zgonu u ponad pięciuset osób. Najbardziej narażone na zachorowanie są osoby w bliskim kontakcie z chorym, dlatego, gdy zauważamy, że nasz domownik często kaszle, powinniśmy mu zwrócić uwagę i polecić wizytę u lekarza. To chyba najlepszy sposób. Pocieszające jest to, że do zakażenia potrzebny jest dłuższy, bliski kontakt z chorym, przelotne spotkanie na ulicy czy w otwartej przestrzeni, raczej zakażeniem nie skutkuje.” – podkreśla nasza ekspertka.

Czy możliwe jest całkowite wyeliminowanie choroby? Nasza rozmówczyni powołuje się na plany Światowej Organizacji Zdrowia, która, poprzez udoskonalenie szczepionek, lepsze leki i nowe programy profilaktyczne, chce wyeliminować gruźlicę w ciągu najbliższych dziesięcioleci. Nie będzie to jednak możliwe, jeżeli kraje nie zapewnią podstawowej opieki zdrowotnej najuboższym mieszkańcom.