Polska: wydarzenia tygodnia 37/2014

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 36/2014

• Sejm uchwalił w piątek ustawę o odwróconym kredycie hipotecznym. Zakłada ona, że bank będzie wypłacał swojemu klientowi przez określony czas lub jednorazowo świadczenie pieniężne, zabezpieczone hipoteką ustanowioną na każdym rodzaju nieruchomości, także gruntach. Ma ona umożliwić osobom posiadającym mieszkanie uwolnienie kapitału w nim zamrożonego. Właściciel nieruchomości będzie otrzymywał pieniądze w zamian za to, że po jego śmierci bank przejmie mieszkanie, chyba że spadkobiercy zdecydują się je wykupić"."choć odwrócona hipoteka ma być produktem przeznaczonym dla seniorów, to ustawa nie precyzuje minimalnego wieku osób, które mogą z niej skorzystać.
• Państwowy dług publiczny po II kwartale wyniósł 793.565,5 mln zł, co oznaczało wzrost o 11.461,0 mln zł, czyli 1,5 proc. w stosunku do I kwartału 2014 r. Zmiana PDP w II kwartale 2014 r. wynikała ze: - wzrostu zadłużenia podsektora rządowego o 12,5mld zł, w tym zadłużenia Skarbu Państwa o 12,46 mld zł, spadku zadłużenia podsektora samorządowego o 1.1mld zł, w tym jednostek samorządu terytorialnego o 1.2mld zł oraz wzrostu zadłużenia podsektora ubezpieczeń społecznych o 5,0 mln zł.
• Stopa bezrobocia w sierpniu wyniosła 11,7 proc., wobec 11,9 proc. w lipcu.
• Według Eurostat-u produkcja przemysłowa w Polsce (wyrównana dniami roboczymi) w lipcu 2014 r. wzrosła o 2,3 proc. r/r, po wzroście o 2,8 proc. r/r w czerwcu.
• OFE przekażą do ZUS w ramach tzw. suwaka bezpieczeństwa środki o wartości 4,7 mld zł w tym roku i 3,8 mld zł w 2015 roku. Mechanizm suwaka polega na tym, że na 10 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez danego ubezpieczonego, co miesiąc na subkonto w ZUS przekazywana będzie określona wartość środków zgromadzonych na rachunku członka OFE. Dodatkowo, na 10 lat przed osiągnięciem przez ubezpieczonego, wieku emerytalnego ZUS zaprzestanie odprowadzać składki do OFE; składki w tym okresie ewidencjonowane będą na subkoncie w ZUS. W momencie osiągnięcia wieku emerytalnego, na rachunku w OFE nie będzie żadnych środków.ZUS szacuje również, że transfery do OFE w 2015 roku wyniosą 2,7 mld zł, w 2016 roku 2,9 mld zł, w 2017 r. 3,1 mld zł i w 2018 r. 3,2 mld zł. Do tej pory, w bieżącym roku, OFE otrzymały z ZUS 7,25 mld zł.Obecnie do Otwartych Funduszy Emerytalnych zapisuje się tylko co dziesiąty Polak wchodzący na rynek pracy. Większość z nich zapewne nawet nie wie, że ma taką możliwość
• Według GUS w okresie styczeń – lipiec wśród głównych partnerów handlowych Polski odnotowano wzrost eksportu do Szwecji, na Węgry, do Niemiec, Włoch, Holandii, Czech, Wielkiej Brytanii, Francji i Słowacji, a importu – z Chin, Belgii, Wielkiej Brytanii, Włoch, Niemiec, Francji, i Holandii. Udział Niemiec w polskim eksporcie w okresie styczeń-lipiec 2014 r. wzrósł do 25,8 proc. Udział Rosji obniżył się do 4,4 proc.r/r, udział Ukrainy obniżył do 1,9 proc.r/r., a importu – ze Stanami Zjednoczonymi, Rosją i Czechami.
• Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy Prawo restrukturyzacyjne, która ma zapewnić przedsiębiorcom w trudnej sytuacji finansowej możliwość skutecznej restrukturyzacji, przy zachowaniu ochrony praw wierzycieli, podało Centrum Informacyjne Rządu (CIR).
• Nasz system ubezpieczeń w dalszym ciągu jest niewydolny. W 2015 r. niemal co trzeci złoty z budżetu pójdzie na emerytury i renty.
• Resort finansów przedstawił nową wersję klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania, która znalazła się w projekcie nowelizacji Ordynacji podatkowej. Nowy projekt definiuje "znaczną korzyść" podatkową jako przekraczającą 50 tys. niezapłaconego podatku rocznie. Próg ten odnosi się do podatkowej korzyści uzyskanej w wyniku wdrożenia sztucznej konstrukcji prawnej, nie mającej żadnego istotnego celu poza uchyleniem się od podatku
• Niemal 163 tys. osób w przedziale wiekowym 18-26 lat zalega ze spłatą zadłużenia (wynosi ono ok. 357 mln zł).
• Według Agencji Rynku Rolnego eksport polskich zbóż wzrósł o 32% r/r do 5,1 mln ton w roku gospodarczym 2013/2014 (tj. od lipca 2013 r. do czerwca 2014 r.). Import w tym okresie wzrósł o 77% r/r do ok. 1,3 mln ton zbóż. To skutek dobrej jakości zbóż oraz konkurencyjnych krajowych cen. W naszym eksporcie dominowały kraje członkowskie UE (71%). W strukturze eksportu największy udział miała pszenica (50%) oraz żyto (21%). Więcej niż przed rokiem wyeksportowano również produktów pierwotnego przetwórstwa (o 22%) oraz produktów wysokoprzetworzonych (o 14%).
• PGE EJ1 - spółka celowa, która została powołana do budowy pierwszej elektrowni jądrowej, podpisała umowę z inżynierem kontraktu - wyłonioną w przetargu brytyjską spółką AMEC. Wartość umowy to ponad 1,3 mld zł netto. Warto tu dodać, że 220 polskich firm jest zainteresowanych polskim projektem jądrowym, z czego 58 ma doświadczenie w tej dziedzinie.
• Według Instytutu Badań Rynku Motoryzacyjnego Samar polskie fabryki w sierpniu wyprodukowały 22068 samochodów osobowych i dostawczych w sierpniu (jest to o 60,95 proc. mniej m/m i o 36,93 proc. mniej r/r).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PROF. LESZEK BALCEROWICZ ZDRADZA NIEZNANE FAKTY ZE SWOJEGO DZIECIŃSTWA. DO KSIĘGARNI TRAFIŁ WYWIAD-RZEKA „TRZEBA SIĘ BIĆ”

Leszek Balcerowicz po raz pierwszy opowiedział o sobie. W księgarniach pojawił się wywiad-rzeka „Trzeba się bić. Opowieść biograficzna”, w którym były wicepremier i minister finansów opowiedział nie tylko o kulisach władzy, lecz także o swoim dzieciństwie i młodości. Leszek Balcerowicz przyznaje, że chciałby, aby opowieść o jego życiu czytało się jak dobry kryminał.

„Trzeba się bić. Opowieść biograficzna” to wywiad-rzeka przeprowadzony przez Martę Stremecką, dziennikarkę, która ma na swoim koncie podobne rozmowy z Janiną Paradowską i Jerzym Urbanem. Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Czerwone i Czarne. Leszek Balcerowicz wcześniej nie mówił publicznie o swoim dzieciństwie, ani młodości, uważa bowiem, że życie prywatne należy chronić. Przyznaje jednak, że ten okres życia ukształtował go jako człowieka i polityka.

– Nie byłem ani synem dyplomaty, ani jakiegoś dygnitarza. Mój ojciec pochodził ze wsi, wychowałem się w podmiejskim gospodarstwie i wiem lepiej, co to jest rolnictwo niż większość działaczy PSL-u. W szkole podstawowej robiłem pojedynki zwykle ze starszymi od siebie. Wychowałem się na przedmieściu Torunia, gdzie niedaleko były slumsy. Byli tam ludzie, którzy przez jedną noc budowali dodatkową izbę, i tam często byli też chłopcy, którzy byli ode mnie starsi, i to z nimi lubiłem się bić, żeby wygrywać, a czasami żeby kogoś obronić – mówi Leszek Balcerowicz w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Lifestyle.

W książce Leszek Balcerowicz opowiedział m.in. o swoich młodzieńczych marzeniach i pasjach, bójkach ze starszymi kolegami, pracy w gospodarstwie swoich rodziców, walce z nadwagą i doświadczeniach sportowych, m.in. mistrzostwach Polski w biegach średnich w lekkiej atletyce w 1966 roku, w których zdobył złoty medal. Równie dużo uwagi poświęcił kulisom wprowadzania planu Balcerowicza, związanych z tym emocjom, czasom spędzonym w Unii Wolności oraz kierowaniu NBP. Przedstawił także swoją receptę na sprawnie działające państwo.

– Tak się złożyło przez przypadek historyczny, że trafiłem do polityki wtedy, kiedy Polska była wolna. I to hasło trzeba się bić odnosi się nie do bójek fizycznych, tylko do wielkiej walki o to, żeby w Polsce było mniej polityki w społeczeństwie, mniej polityki w gospodarce, a za to więcej wolności i więcej miejsc pracy i rozwoju, co było i jest historycznym zadaniem – mówi Leszek Balcerowicz.

Były wicepremier dużo uwagi poświęca także swojej rodzinie. Najpierw rodzicom, którzy mimo braku wykształcenia bardzo dbali o wszechstronny rozwój swoich dzieci. Cała trójka ukończyła studia, w dzieciństwie uczęszczała natomiast na zajęcia dodatkowe, np. lekcje muzyki. Leszek Balcerowicz przyznaje, że dla polityki poświęcił bardzo dużo, głównie życie prywatne. Dzieci wychowywała przede wszystkim żona, Ewa, podczas gdy on sam pracował po kilkanaście godzin dziennie.

– Kiedy działa się w sferze publicznej w czasach przełomu, to nie można pracować 8 godzin dziennie. Trzeba pracować kilkanaście godzin dziennie i w bardzo dużym tempie. Siłą rzeczy nie ma dużo czasu na życie rodzinne. Gdy mój syn miał 9 lat, a moja córka 5 lat, to ja przestałem prawie bywać w domu.

Wyjeżdżałem rano, wracałem wieczorem, czasami było trochę czasu w niedzielę i to jest wielką zasługą mojej żony, że ona bardzo dobrze wychowała nasze dzieci i że potem to zaczęliśmy nadrabiać – mówi Leszek Balcerowicz.

Leszek Balcerowicz urodził się w Lipnie w 1947 r. W roku 1970 ukończył z wyróżnieniem Wydział Handlu Zagranicznego w Szkole Głównej Planowania i Statystyki. Pięć lat później na tej samej uczelni obronił pracę doktorską. Pełnił funkcję wicepremiera i ministra finansów w pierwszym niekomunistycznym rządzie Polski po II wojnie światowej, a także prezesa Narodowego Banku Polskiego. Jest autorem kilkunastu publikacji książkowych i wielu artykułów naukowych z zakresu ekonomii i polityki, m.in. „Odkrywając wolność. Przeciw zniewoleniu umysłów” oraz „Socjalizm. Kapitalizm. Transformacja. Szkice z przełomu epok”.

Leszek Balcerowicz ekonomista, polityk