Prezydent: pora zacząć konkurować innowacyjnością a nie tanimi pracownikami

Przeczytaj także: NBP: rynek pracy w Polsce w IV kw. 2014

Koniec kraju tanich pracowników?

Ponad dwie dekady wzrostu gospodarczego dają przesłanki by sądzić, że polska gospodarka cechuje się konkurencyjnością. Niekoniecznie wynikała ona jednak z innowacyjności.

– Wszyscy mamy świadomość, że w jakiejś mierze wygasa mechanizm rozwoju gospodarczego Polski w oparciu o niskie koszty pracy – mówi Bronisław Komorowski. – To się kończy. To był ten okres, który dał dam bardzo wiele, kiedy mogliśmy przyciągać tym inwestycje zewnętrzne, także i miejsca pracy, nie należy o tym zapominać, ale niewątpliwie ten prosty dosyć mechanizm wspierający rozwój gospodarczy naszego kraju gdzieś się kończy. Trzeba więc myśleć o nowym etapie, o nowych narzędziach sprzyjających rozwojowi – podkreśla prezydent.

Zmiany w wielu ustawach

Ustawa o wspieraniu innowacyjności będzie skutkować zmianami w innych aktach prawnych, między innymi w ustawach o szkolnictwie wyższym, instytutach badawczych, Polskiej Akademii Nauk, stopniach naukowych i tytule naukowym, promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, cudzoziemcach, podatku dochodowym od osób prawnych i podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w ustawie o rachunkowości.

Prezydent proponuje zniesienie opodatkowania aportu (wkładu) do spółek w postaci własności intelektualnej i przemysłowej z publicznych uczelni i jednostek badawczych. Wprowadza definicję spółki podwyższonego ryzyka, tzw. venture capital, czyli firmy inwestującej w innowacyjne przedsięwzięcia. Spółki takie mają być zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu sprzedaży akcji. Preferowane mają być małe fundusze, o wartości aktywów do 50 mln euro.

Projekt zawiera również rozwiązania ułatwiające rozporządzanie majątkiem przez uczelnie, instytuty badawcze, Polską Akademię Nauk i jej instytuty naukowe - z 20 tys. do 134 tys. euro ma zostać podwyższony próg, w ramach którego będą one mogły samodzielnie dysponować majątkiem.

Prezydent zaproponował zmiany w przepisach ułatwiające zatrudnianie w instytutach badawczych i na uczelniach młodych naukowców oraz zagranicznych specjalistów. Proponowaną zmianą jest m.in. rezygnacja z konieczności przeprowadzania przez pracodawcę testu rynku pracy wobec cudzoziemców będących absolwentami i studentami polskich szkół i uczelni wyższych. Łatwiejsze ma być także podejmowanie studiów w Polsce przez obcokrajowców.

Konieczne rozwiązanie systemowe

Do prezydenckich propozycji negatywnie podchodzi "Solidarność". Według władz związku, projekt jest jedynie wycinkiem koniecznych zmian polskiego systemu wspierania innowacyjności, podczas gdy kwestia ta wymaga kompleksowego, systemowego rozwiązania. Według "Solidarności", podstawą działań systemowych musi być systematyczne zwiększanie nakładów finansowych na naukę połączone z systemem współpracy nauki i biznesu. Według Krajowej Sekcji Nauki "Solidarności", propozycje przedstawione w prezydenckim projekcie nie przekonują i nie przełożą się na wzrost innowacyjności polskiej gospodarki, mogą natomiast prowadzić do nadużyć.