Tydzień 39/2006 (25.09-01.10.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 38/2006 (18-24.09.2006)

• Niemiecki koncern E.On (drugi co do wielkości po francuskim EdF koncern energetyczny świata) chce przejąć hiszpańską Endessę. Rząd hiszpański nie zgadza się na to i chce ten koncern połączyć z lokalną spółką Gas Natural. Komisja Europejska wyraża pogląd, że przejęcie Endessy przez E.ON nie zagraża ani konkurencji, ani konsumentom, a działania hiszpańskiego rządu przeciwdziałające przejęciu przez niemiecki koncern E.On hiszpańskiego koncernu energetycznego są sprzeczne z unijnymi traktatami. Jeśli wkrótce ta opinia będzie miała charakter decyzji i nabierze mocy prawnej, to oznacza, że Hiszpania musi wycofać się ze swojego stanowiska. Jednak opinia ta może mieć szersze znaczenie także dla oceny rozpatrywanego przez Brukselę przypadku ingerencji polskiego rządu w fuzję Pekao i BPH. To może przesądzić o całym sporze rządu UniCredito, z Komisją Nadzoru Bankowego i prezesem NBP L. Balcerowiczem.
• Centralny Bank Węgier (NBH) podwyższył stopy procentowe o 50 pkt. bazowych. Wynoszą one obecnie 7,75%.
• Kolejny bank centralny tym razem Słowacji (NBS) podwyższył stopy procentowe o kolejne 25 pkt. bazowych i obecnie główna stopa procentowa wynosi 4,75%. Poprzednia podwyżka w lipcu wyniosła 50 pkt. bazowych. Od początku roku słowacki bank podwyższył stopy procentowe o 175 pkt. bazowych.
• Propozycja nałożenia gospodarczych sankcji UE wobec Białorusi natrafiła na trudności. Miały być one odpowiedzią na sytuację na Białorusi i łamanie praw człowieka. Unia zakazała wjazdu na swój teren ponad przedstawicielom wysokich białoruskich władz, a później zamroziła ich aktywa finansowe. Przyjęcie decyzji w sprawie nałożenia sankcji ekonomicznych na Białoruś miało nastąpić już jakiś czas temu. Mówiło się o pozbawieniu Białorusi prawa do korzystania z preferencyjnych warunków w handlu ze Wspólnotą.
• We francuskim porcie le Havre powstanie największy we Francji gazoport. Będzie odbierał ze statków 8-10 mld m³ gazu LNG rocznie. Rozpocznie działalność w 2011 roku. Koszt jego budowy wyniesie 0,5 mld euro.
• Rosyjskie firmy w ciągu roku zakończą budowę elektrowni atomowej w Iranie w 2007 roku. Oba kraje zapewniają, że kontrakt nie narusza zasad międzynarodowego traktatu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT).
• EBC potwierdza możliwość dalszych podwyżek stóp procentowych.
• Komisja Europejska poparła plan fiskalny przygotowany przez węgierski rząd. W tym roku deficyt budżetowy Węgier, ma wynieść 10,1% PKB (jest na najwyższym poziomie wśród wszystkich krajów Unii Europejskiej).
• Według przyjętego przez czeski rząd budżetu na 2007 rok deficyt budżetowy wyniesie 4%PKB. To zdaniem ekspertów uniemożliwi wprowadzenie euro w tym kraju w 2010 roku.
• Kolejny element nowej polityki pomiędzy Rosją i Ukrainą. Gazprom do końca roku nie zmieni ceny gazu sprzedawanego Ukrainie. Dotąd wynosiła ona 95USD za 1000 m³. Uzgodniono też, że od 2007 do 2009 roku Gazprom będzie jej dostarczał 62 mld m³ gazu rocznie. Ceny za te dostawy mają zostać ustalone do końca 2006 roku. Eksperci przewidują, że w 2007 roku cena gazu dla Ukrainy nie przekroczy 135 USD za 1000 m³.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

UNIJNA EUROPA JUŻ 27 KRAJÓW.

Komisja Europejska opowiedziała się za wejściem z dniem 1.01.2007 Rumunii (22 mln mieszkańców) i Bułgarii (8 mln miesz­kańców) do Wspólnoty, mimo coraz większych oporów w gronie krajów członkowskich przed dalszym rozszerzaniem Unii. Jed­nak dla równowagi dodała do swojej decyzji, że będzie stosowała kary, jeśli nie będą respektowały unijnych norm.

Wytknęła też szereg niedociągnięć w systemie dystrybucji unijnych funduszy, bezpieczeństwie żywności, wymiarze sprawiedliwości, walce z korupcją i zorganizowaną przestępczością. Poinformowała, że utworzy specjalny system monitorowania rozwoju sytuacji w obu krajów i jeśli stwierdzone niedociągnięcia nie będą naprawione, to w ciągu najbliższych trzech lat Komisja Europejska będzie mogła zastosować tzw. klauzule ochronne, w myśl których będzie mogła ograniczać ich korzyści z członkostwa w UE.

Problemem szczególnie ostro postawionym przez KE była dystrybucja unijnych środków, gdzie kontrole wykryły duże nieprawi­dłowości. Równie zdecydowanie odniesiono się do spełniania unijnych kryteriów sanitarnych w handlu żywnością oraz nie spe­łnianiem norm bezpieczeństwa przez lotnictwo pasażerskie.

Przyjęcie tych bałkańskich krajów do Unii to już piąty etap rozszerzania jej składu. Rozszerzanie Unii na pewno wzmocni jej międzynarodową pozycję. Jednak trzeba mieć świadomość tego, że przyjęcie Rumunii i Bułgarii do Unii będzie ostatnim do czasu przyjęcia przez Unię Europejską nowego traktatu, który zreformuje unijne instytucje i umożliwi rozszerzonej Unii sprawne funkcjonowanie. Ta reforma instytucjonalna jest jeszcze przed unijnymi krajami. Pierwsze podejście pod ten problem skończyło się fiaskiem, bo unijna konstytucja nie została przyjęta we Francji i w Holandii, a szereg krajów wstrzymało u siebie ten proces. To wstrzymanie dalszych przyjęć do Unii szczególnie zaniepokoiło czekającą w kolejce Chorwację i... Polskę, która forsowała kandydaturę Ukrainy.