Wakacje 2018: Turcja przestaje być tania?

Przeczytaj także: Wakacje 2018: ciągle taniej

Hiszpania: wzrost o 0,51% - zyskiwała udziały rynkowe po raz czwarty z rzędu, tym razem najszybciej w kwietniu, a traciła jedynie w czerwcu i październiku. Wyraźne w ostatnim czasie zyskiwanie udziałów rynkowych przez ten kierunek może mieć związek z przedłużająca się słabszą passą Turcji, Bułgarii i Grecji. W sytuacji nieco obniżonych nastrojów konsumenckich kierunek bardziej premiowy jakim jest Hiszpania powinien przejściowo zyskiwać udziały rynkowe do czasu ponownego ożywienia popytu Polsce B.

Turcja: wzrost o 0,02% - kierunek zakończył lub przynajmniej przyhamował dość silny 14-tygodniowy trend spadkowy, który mógł mieć związek ze wcześniejszą stopniową zwyżką bezwzględnych i relatywnych cen, rosnącym stopniem przebrania najatrakcyjniejszych ofert oraz z obniżeniem poziomu nastrojów konsumenckich w tzw. Polsce B. W minionym tygodniu bezwzględne ceny Turcji spadły po raz pierwszy od 6 tygodni i możliwe, że Turcja wróci do trendu wzrostowego. Warunkiem jest, że ceny wycieczek do tego kraju zyskają bardziej atrakcyjne poziomy cenowe, co w znacznej mierze zależy od skali uzupełnienia programów czarterowych.

Tunezja: bez zmiany - regularnie zyskiwała na znaczeniu od czwartego tygodnia stycznia, co może wynikać z relatywnie bardzo niskich cen oraz z odłożonego popytu z trzech poprzednich sezonów. Wcześniejszy słabszy okres sprzedaży w okresie drugiej połowy listopada i pierwszej połowy grudnia mógł wynikać z przejściowo wyższych cen Tunezji wobec Egiptu i Bułgarii. W ostatnim tygodniu zyskiwała głównie w maju i w czerwcu i w obu tych miesiącach była już piątym kierunkiem przed Albanią i Egiptem. Ostatnie słabnięcie dynamiki przyrostu udziału w rynku może mieć związek z obserwowanymi zwyżkami cen na tym kierunku.

Albania: spadek o 0,19% - w okresie dużego popytu w okresie 10 luty-10 marca na ten kierunek, średnie ceny na nim wyraźnie wzrosły, co wraz z bardzo dobrą passą Tunezji i Egiptu doprowadziło do znaczącego osłabienia tempa sprzedaży. Ostatnie przeceny wycieczek do Albanii nieco wyhamowują tempo spadku jej udziału w rynku i powinny wpłynąć na ponowne ożywienie sprzedaży tego kierunku.

Bułgaria: spadek o 0,37% - w ostatnim tygodniu traciła udziały (już siódmy tydzień z rzędu) tym razem we wszystkich miesiącach z wyjątkiem maja i września. Przyczynami mogą być słabsze nastroje konsumenckie w tzw. Polsce B oraz znaczący stopień wcześniejszego zaspokojenia popytu przez najbardziej zapobiegliwych klientów. Kierunek powinien powrócić do lepszej passy wraz z przybliżeniem się do terminów wakacji.

Grecja: spadek o 0,54% - długotrwała passa spadkowa trwająca od połowy stycznia spowodowana prawdopodobnie przez połączenie silnej konkurencji cenowej kilku krajów sąsiednich oraz znacznego zaspokojenia popytu na ten kierunek w kilku wcześniejszych sezonach. W ostatnim czasie na dynamice sprzedaży dodatkowo zaciążyły też słabsze nastroje konsumenckie w obszarze tzw. Polski B. W ostatnim tygodniu Grecja traciła udziały zwłaszcza w kwietniu i w maju. W tym pierwszym miesiącu spadła już pod względem udziałów na trzecią pozycję po Egipcie i Hiszpanii. Po niedawnych zniżkach cen wycieczek do Grecji, a także po majówce sprzedaż tego kierunku powinna ulec poprawie.

Z mniej istotnych kierunków warto zwrócić uwagę na Cypr, który od początku roku praktycznie nieprzerwanie zwiększa udział w rynku lata 2018. W okresie od pierwszego tygodnia stycznia wzrósł on już o znacznie ponad połowę, a mianowicie z 1,6 do 2,76 procent (przed tygodniem 2,64 procent).

Plusy i minusy tygodnia(i) dla turystyki

Teoretyczny plus: przebieg kampanii wyborczej na Węgrzech

Sześć tygodni temu oficjalnie wystartowała w tym kraju kampania wyborcza, a w międzyczasie czołowe partie przedstawiały najważniejsze elementy swoich programów, z którymi pójdą do wyborów 8 kwietnia tego roku. Wydaje się, że stopniowo słabnie sondażowa pozycja rządzącej koalicji Fidesz-KDNP, która była absolutnie pewna znakomitego wyniku wyborczego. Sytuacja gospodarcza na Węgrzech jest oceniana jako bardzo korzystna, bezrobocie ustanawia najniższe historyczne rekordy (jest mniejsze niż w Polsce), a kraj stał się światowym liderem tempa wzrostu płac (w tym płac minimalnych). Kampania Fideszu mniej akcentuje sprawy gospodarcze traktując sukces w tym obszarze jak coś zupełnie oczywistego, za to mocno akcentuje konsekwentną polityką antyimigracyjną.

Strategia taka okazała się ryzykowna, bowiem ostrze kampanii opozycji paradoksalnie wymierzone zostało w teoretycznie najsilniejszy punkt rządzących, czyli w płace. Rządowi zarzuca się zaniedbywanie dochodów węgierskich obywateli (sic!) poprzez tolerowanie niegodnie niskich poziomów wynagrodzeń (też świadczeń socjalnych). Szczególnie aktywna w tym obszarze jest najbardziej prawicowa partia Jobbik, która już kilka miesięcy temu rozkręciła i to dość skutecznie, kampanię ‘Equal wages for equal work’ wymierzoną właśnie w różnice płac na tych samych stanowiskach na zachodzie Europy i na Węgrzech stosowaną przez zachodnie koncerny. Inne partie też nie próżnują prześcigając się w obietnicach, w tym wzrostów płac o dziesiątki procent, zwłaszcza w służbie zdrowia (min. 50 procent).

Efektem tej sytuacji jest, że Fidesz-KDNP, który jeszcze niedawno mógł liczyć na ponad 75 procent mandatów, obecnie może mieć problemy nawet z przekroczeniem większości konstytucyjnej, czyli 2/3 - tak jak w Polsce. Wniosek z tego jest taki, że są to już kolejne wybory (zwłaszcza po wyborach w Rumunii), z których jasno wynika, że współczesnych wyborców interesują głównie obietnice materialne, które są konkretnie i twardo przyrzeczone przez rywalizujące o ich względy partie, a daleko mniejszą rolę grają już kwestie ideologiczne.

Mogą być i ostrzeżeniem i mobilizatorem dla rozpolitykowanego polskiego rządu i premiera

Ewentualnie słabszy, od jeszcze niedawnych szacunków, wynik partii rządzącej na Węgrzech może być bardzo korzystny dla polskiej branży turystyki wyjazdowej. Oznaczać on będzie bowiem zdecydowaną sugestię reorientacji obecnych priorytetów polskiego obozu rządzącego z mało zrozumiałej dla ogółu Polaków szarpaniny i młócki o podłożu ideologicznym na rzecz koncentracji na ważnych sprawach stricte gospodarczych, w tym na konstruowaniu nowych inicjatyw nakierowanych na poprawę bytu materialnego i innych warunków życia obywateli. Ma to tym większe znaczenie, że pozytywna rola dochodotwórcza programu Rodzina 500+ uległa już wyczerpaniu.

Wpływ porzucenia rozprzestrzenionej ostatnio politycznej paplaniny na rzecz energicznej i pragmatycznej koncentracji na pro-wzrostowych oraz pro-dochodowych priorytetach gospodarczych i społecznych byłby dla branży turystyki wyjazdowej fundamentalnie korzystny i mógłby zapewnić jej kolejny okres przyspieszonego wzrostu.

II. Istotne kwestie z zakresu cen imprez turystycznych

1. Podobnie jak przed rokiem stosujemy w raportach wizualizację omawianej tematyki cen imprez turystycznych w postaci mapek, które w naszej intencji mają pomóc w szybszym zorientowaniu się w ogólnej sytuacji. Począwszy od 22 stycznia zestawienia obejmują jedynie sezon lato 2018, podczas gdy wcześniej były one sporządzane naprzemiennie dla zimy i lata.

2. Niniejsze zestawienie obejmuje po raz siedemnasty w tym sezonie i jedenasty w tym roku kalendarzowym porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2018 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (06.08-12.08 2018). Ceny zostały zebrane 30 marca i porównane z cenami dla tego samego okresu zebranymi 22 marca, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi 30 marca 2017.

Należy zaznaczyć, że przedstawione bieżące porównania i zestawienia są już dostatecznie reprezentatywne gdyż bierze w nich udział 3420 hoteli (w pierwszym i drugim zestawieniu było to jedynie 2530 i 1480 hoteli) i występują w nich pełne oferty wszystkich kluczowych dla polskiego rynku touroperatorów.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 6 i 12 sierpnia, średnie ceny spadły o 1 złoty (poprzednio spadły o 31 złotych, nie zmieniły się, wcześniej wzrosły o 14, 30 i 6 złotych, spadły o 21 złotych, a jeszcze wcześniej wzrosły o 45, 30, 12, 27 i 17 złotych). Znaczące zniżki cen zanotowano w ostatnim tygodniu na Wyspach Kanaryjskich, w tym największe na Lanzarote i Teneryfie - o 187 i 63 złote, a także na greckiej wyspie Zakintos - o 44 złote. Największe zwyżki średnich cen odnotowano na Malcie – o 186 złotych oraz na Chalkidiki i w Tunezji Kontynentalnej – o 71 i 18 złotych. W tym samym czasie przed rokiem ceny nie uległy zmianie, a przed dwoma laty odnotowano wzrost średnich cen o 44 złote.

Zmiany średnich cen wycieczek jakie miały miejsce w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach obrazuje załączona mapka, a ich przebieg w tym sezonie na najważniejszych kierunkach przedstawiony jest na zamieszczonym poniżej wykresie.

Wykres obejmuje przebieg zmian cen na pięciu najważniejszych kierunkach w polskiej letniej turystyce wyjazdowej, które są też często przedstawiane w kontekstach sprzedażowych na wykresach bazujących na danych Wakacji.pl, gdzie dodatkowo uwzględniana jest także Albania nabierająca coraz większego znaczenia w wypoczynkowych wyjazdach polskich turystów.

Ostatni tydzień przyniósł mieszane tendencje cenowe na najważniejszych kierunków turystycznych wyjazdów polskich turystów. Dość znaczne spadki wystąpiły na Wyspach Kanaryjskich gdzie wyniosły średnio 62 złote i była to kolejna przecena, choć w bardziej umiarkowanej skali niż przed tygodniem, która wyniosła 131 złotych. Mniejsze spadki odnotowano w Turcji i w przeżywającej ostatnio słabsza passę Grecji – o 15 i 2 złote, a niewielkie wzrosty w Bułgarii oraz w popularnym ostatnio Egipcie – o 3 i 9 złotych.

Kolejne z rzędu zwyżki cen miały też miejsce w cieszącej się ostatnio bardzo wysokim popytem Tunezji średnie ceny wzrosły 18 złotych, a kraj ten wyszedł już na 6 miejsce wśród najbardziej popularnych kierunków sezonu letniego z bieżącym udziałem 4,91 procent (przed tygodniem również 4,91 procent, a przed miesiącem 4,51 procent).

2. Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w okresie pierwszego pełnego tygodnia sierpnia 2018 pokazuje, że średnia cena była niższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 47 złotych (poprzednio ceny były niższe o 55, 3, 10, 15 i 1 złoty, wcześniej wyższe o 14 i 42 złote, a jeszcze wcześniej niższe o 7, 34, 32, 39, 71, 9, 18, 49 i 28 złotych). Przed rokiem, czyli w ostatnim tygodniu marca 2017, średnia cena w porównaniach rok do roku była o 188 złotych wyższa.

Nadal w kierunku obniżania cen wycieczek działają w tym sezonie czynniki o charakterze kosztotwórczym. Cena paliwa lotniczego jest wprawdzie sporo wyższa niż przed rokiem (2,52 wobec 2,26 zł/litr, czyli o 11,5 procent), ale nadal większy jest wpływ silniejszego złotego, który w skali 12 miesięcy umocnił się dla rozliczeń turystycznych o średnio prawie 4 procent. W rezultacie nadal mamy wspólny wpływ zmian cen paliwa i kursów złotego w kierunku obniżania średniego poziomu kosztów wycieczek, choć już tylko w przybliżeniu o 30-40 złotych (poprzednio było to około 50-60 złotych, a wcześniej około 85-95, 90-95, 105-115, 110-115 i 120-125 złotych).

Warto zauważyć, że zmiana średnich cen wycieczek zaczęła w przybliżeniu odzwierciedlać teoretyczny wpływ wymienionych czynników, co można w jakiejś mierze tłumaczyć lepszą równowagą pomiędzy bieżącym popytem na imprezy turystyczne, a oczekiwaniami wiodących organizatorów w tej kwestii.