Banki brytyjskie i arabskie w symbiozie

Przeczytaj także: Klienci kontra nieuczciwe praktyki sektora bankowego

Poza dwiema najbardziej lukratywnymi branżami na świecie – energetyką i bankowością inwestycyjną Katarczyków można znaleźć też w branży spożywczej (26% akcji Sainsbury należy do Qatar Holding LLC), handlu detalicznego kosmetykami (kompletne przejęcie sieci Harrods) czy papierów wartościowych (20% London Stock Exchange jest własnością Qatar Holding LLC).

Arabowie zdają się kierować zasadą: „gdzie pieniądze, tam my”, a Brytyjczycy szybko zrozumieli, że stosując arabską logikę, nie zginą. Tym sposobem wylądowali w Sułtanacie Omanu. W grudniu zeszłego roku koncern BP podpisał tam kontrakt opiewający na 16 miliardów dolarów. British Petroleum ma zająć się badaniem oraz ekstrakcją gazu ziemnego w odpowiedzi na coraz większe zapotrzebowanie energetyczne Omanu. – To [podpisanie kontraktu – przypis M.S.] umożliwi nam przyniesienie Omanowi doświadczenia w produkcji gazu ziemnego, które budowaliśmy przez wiele dekad – tak skwitował sprawę prezes BP Bob Dudley w oświadczeniu dla prasy. I trafił w sedno. – Brytyjczycy mają doświadczenie technologiczne zarówno w kwestiach inżynierskich, jak i bankowych, a Arabowie pieniądze i chęć rozwoju – dodał. Symbiotyczna współpraca zaczyna być więcej niż oczywista.

Przyszłość bankiem pisana

W kontekście Bliskiego Wschodu, jego bogactwa i rozwoju gospodarki zawsze pojawia się pytanie: a co, jeśli ropa się skończy bądź przestanie być tak pożądana? Niektórzy twierdzą, iż Arabowie nie mają planu B, przez co ich rynek jest niepewny, nie ma przyszłości, a w konsekwencji nie zasługuje na długoterminowe zainteresowanie. Nic bardziej mylnego!

Szejkowie okazują się być niezwykle wnikliwymi i analitycznymi obserwatorami. Kiedy tylko czarne złoto spowodowało, iż na Półwysep Arabski zaczęła spływać gotówka, ci zaczęli dywersyfikować bogactwo. Biorąc pod lupę najbardziej doświadczony zakątek świata – Europę, doszli do wniosku, że najpewniejszą oraz dającą największe możliwości dalszego rozwoju gałęzią jest bankowość inwestycyjna. Tutaj jednak napotkali na problem. Na Półwyspie Arabskim bankowość była czymś praktycznie nieznanym. Z pracy badawczej Saeed Al-Muharramiego pod patronatem omańskiego Sultan Qaboos University zatytułowanej „Analiza konkurencyjności przemysłu bankowego w Katarze” możemy się dowiedzieć, że pierwszy bank w Katarze powstał dopiero w 1950 roku, a był to bank... brytyjski, dzisiaj znany jako ANZ Standard Chartered Bank. Później pojawił się tam British Bank of the Middle East oraz Grindlays, a dopiero w 1965 roku powstała pierwsza iście katarska instytucja – Qatar National Bank. Historia okazała się przewrotna – już na początku XXI wieku jeden z najważniejszych banków brytyjskich, Barclays znalazł się pod kontrolą katarską.

Obecna dynamika rozwoju katarskiej bankowości wyróżnia się na światową skalę. Instytucje z tego niewielkiego kraju plasują się na pierwszym miejscu względem wzrostu wielkości rynku, a według Bharat Book Bureau w najbliższych latach będzie można zaobserwować jeszcze bardziej dynamiczny wzrost instytucji finansowych w tamtym regionie. Bharat Book Bureau szacuje, że w latach 2011-2014 rynek bankowy na całym Bliskim Wschodzie przyrósł o 16 proc.

Arabia Saudyjska to trzecia na świecie najaktywniejsza potęga bankowa, która pomimo otwarcia na międzynarodowe transakcje okazała się niesamowicie odporna na kryzys. W swojej pracy badawczej „Ocena rentowności wydajności saudyjskich banków państwowych” dr Mohammad Abdelkarim Almumani oraz dr Ahmed Arif Almazari napisali: „Pomimo niekorzystnej kondycji gospodarki na świecie, banki w Arabii Saudyjskiej nie przestawały rozwijać swojej działalności. Saudyjskie banki kontynuowały udzielanie pożyczek przedsiębiorstwom, jak również gospodarstwom domowym. Ogólna ilość kredytów na rynku zwiększyła się. […] Według Saudyjskiego Banku Centralnego, ilość pożyczonych przez banki pieniędzy w Arabii Saudyjskiej osiągnęła 891,6 mld riali saudyjskich [229,1 mld dolarów – przypis M.S.] pod koniec listopada 2011 roku, dając do 15 proc. więcej niż rok wcześniej. […] Wszystkie aktywa saudyjskich banków wzrosły o 13,6 proc. między 2007 a 2010 rokiem, a ilość pożyczek o 12,2 proc. Światowe badania wskazują, że w 2011 roku ilość aktywów i pożyczek wzrośnie odpowiednio o 9,1 proc. i 11,9 proc. Najważniejsze cechy systemu bankowego Arabii Saudyjskiej to i) stosunek zwyczajnych pożyczek do zdeponowanych pieniędzy na poziomie 85 proc.; ii) pokrycie NPL do poziomu ponad 100 proc.; iii) Net Interest Marigin na poziomie ok 3,5 proc. lub więcej; […] v) wartość majątku netto do aktywów na poziomie ok. 15 proc”.

Przyszłość należy jednoznacznie do Bliskiego Wschodu, który jest coraz bogatszy i coraz mniej uzależniony od dobrostanu tamtejszych skał. Mają mnóstwo pieniędzy, które mądrze i aktywnie inwestują. Brytyjska przyjaźń z tamtym regionem nie jest więc kwestią przypadku, tylko przemyślanego i bardzo opłacalnego dla obu stron działania. Zwłaszcza teraz, kiedy obydwa regiony wchodzą w fazę stabilnego wzrostu gospodarczego, może się okazać, że wspólnie zupełnie opanują światowy rynek inwestycji, a to oznaczać będzie również dominację finansową regionów.