Działalność gospodarcza - bariery 2012

Przeczytaj także: Działalność gospodarcza - bariery

6. Częste zmiany prawa

Częste zmiany prawa, nawet jeśli wiążą się z wprowadzeniem korzystniejszych rozwiązań, są zawsze źródłem kłopotów na etapie wdrożenia. Etap ten obejmuje zarówno przyswojenie nowych regulacji czy przeszkolenie pracowników, jak też zakup nowych lub przystosowanie już posiadanych systemów informatycznych do zmieniających się przepisów. Częste zmiany zarówno obowiązków, jak i przysługujących przedsiębiorcom praw, utrudniają budowanie i realizację długoterminowych planów rozwoju firmy. Dla przykładu, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w ostatnich 10 latach była nowelizowana ponad 60 razy. Ustawa o podatku od towarów i usług od początku jej obowiązywania, czyli od 2004 r., wymagała ponad 40 zmian. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że zmiany przepisów dotyczących tego podatku następują nie tylko bezpośrednio, czyli poprzez nowelizację samej ustawy o VAT, ale również „za pomocą” innych ustaw. Przykładowo, następujące obecnie zmiany przepisów o VAT biegną trzytorowo: przez nowelizację samej ustawy o VAT, ale też pośrednio przez ustawę okołobudżetową oraz wspomnianą już ustawę deregulacyjną. Takie rozbicie ścieżki legislacyjnej dodatkowo utrudnia przedsiębiorcom zapoznanie się z wprowadzanymi zmianami.

7. Rozbudowane obowiązki o charakterze formalnym i dokumentacyjnym

Na wypełnienie samych obowiązków związanych z rozliczeniem podatków polska firma potrzebuje średnio 275 godzin rocznie (dane z raportu Doing Business 2013). Przykładem straconego czasu jest wystawianie tzw. faktur wewnętrznych. Funkcjonują one m.in. w firmach, które kupują towary od firm zarejestrowanych w innym kraju UE. Chociaż wszystko wskazuje na to, że już od 2013 r. obowiązek ten zniknie (pozostanie taka możliwość), a dodatkowo pojawią się inne ułatwienia w zakresie fakturowania (np. faktury uproszczone czy zbiorcze), to wiele uciążliwych i kosztownych dla przedsiębiorców obowiązków formalnych i dokumentacyjnych ciągle będzie miało miejsce. Wśród nich można wskazać np. konieczność przechowywania rolek z kas fiskalnych przez okres 5 lat (taki okres najprawdopodobniej będzie obowiązywał od przyszłego roku). Jest to mało praktyczne, gdyż często już po roku zapisy są nieczytelne lub wręcz niewidoczne. Niestety, propozycja Ministerstwa Gospodarki skrócenia czasu przechowania paragonów do dwóch lat nie została przyjęta przez rząd.

Kolejnym utrudnieniem, z którym przedsiębiorca musi się zazwyczaj zderzyć już na etapie otwierania firmy, jest rejestracja jako podatnik VAT. Nie tylko wiąże się to z koniecznością uiszczenia opłaty rejestracyjnej (170 zł), ale dodatkowo wymaga wizyty w urzędzie skarbowym. O ile więc obecne regulacje pozwalają na rejestrację działalności gospodarczej, wybór formy opodatkowania czy zgłoszenie do ZUS-u w ramach „jednego okienka”, o tyle rejestracja podatnika VAT wymaga najpierw uiszczenia opłaty w gminie, a następnie wizyty w urzędzie skarbowym.

Katarzyna Rola-Stężycka, Katarzyna Siwek, Agata Szymborska-Sutton,