Market maker i animator rynku

Przeczytaj także: Giełda edukuje. Wywiad z prezesem GPW w Warszawie, prof. Małgorzatą Zaleską

Z drugiej strony, na rynku kierowanym cenami, market maker - zamiast kojarzyć ze sobą inwestorów w tym samym momencie – staje się stroną transakcji, uczestnicząc w każdej wymianie akcji.

Animatorzy muszą być członkami giełdy lub, w określonych przypadkach, innymi instytucjami (firmami inwestycyjnymi krajowymi i zagranicznymi), których zlecenia będą wykonywane przez określonego członka. Każdy dom maklerski może być animatorem wielu spółek, niezależnie czy zawiera umowę z samymi spółkami, czy z giełdą. Nie działa to jednak w drugą stronę: akcje danej firmy mogą mieć wielu animatorów rynku, ale tylko jednego działającego na podstawie umowy z emitentem. Podobnie spółka musi posiadać przynajmniej jednego market makera w systemie notowań kierowanym cenami.

Jeśli z jakiegoś powodu animator lub market maker nie może pełnić swojej funkcji lub na podstawie decyzji giełdy zrezygnowano z jego usług, GPW może zawiesić obrót akcjami danej spółki lub przenieść na drugi z systemów kierowania zleceniami. O ile jednak w przypadku zawieszenia animatora, spółka musi posiadać podpisaną umowę z market makerem, by być kwotowaną w systemie kierowanym cenami, to w przypadku zawieszenia tego drugiego – spółka może przejść automatycznie do systemu kierowanego zleceniami, bez uczestnictwa animatora.

Obecność podmiotów animujących rynek ma niebagatelne znaczenie na giełdach o niższej płynności. Z tego względu szczególnie niezbędni są oni na rynku alternatywnym. NewConnect nie cieszy się dużą popularnością wśród inwestorów instytucjonalnych i dużych inwestorów zagranicznych. Co więcej, alternatywny system obrotu charakteryzuje duża zmienność zarówno cen, jak i zainteresowania inwestorów. Wobec czego zdarzają się momenty, iż rynek zamiera i niemożliwe jest wyjście z inwestycji. Wówczas animatorzy kupują (rzadziej sprzedają) walory, przejmując na siebie ryzyko.

Nieco inna sytuacja ma miejsce w przypadku obrotu kierowanego zleceniami, zbliżonego do systemu aukcyjnego. Tutaj market makerzy są zawsze stroną transakcji, decydującą o cenie waloru. Inwestorzy mogą dane kwotowanie waloru zaakceptować i zawrzeć transakcję lub zrezygnować z obrotu akcją określonej firmy.

Polskie giełdy nie charakteryzuje zbyt duża płynność, z tego względu instytucje animatorów i market makera pełnią na nim ważne funkcje. Szczególnie istotna jest ich obecność na NewConnect, ze względu na duże ryzyko samych papierów, jak i powodzenia całych przedsiębiorstw, które one reprezentują.