Europa: wydarzenia tygodnia 25/2013

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 24/2013

• Negocjatorzy Parlamentu Europejskiego i rządów państw UE uzgodnili w Brukseli kompromis w sprawie nowego budżetu Unii na lata 2014-2020.Uzgodniona propozycja może zostać wykorzystana na wspieranie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w UE. Teraz ten kompromis wymaga jednak jeszcze zatwierdzenia na sesji plenarnej PE, co możliwe jest na początku lipca, oraz przez Radę UE (czyli przedstawicieli rządów). Gilmore poinformował, że porozumienie uwzględnia wszystkie kluczowe postulaty PE w sprawie wieloletniej perspektywy finansowej, a więc elastyczność budżetu, czyli możliwość przesuwania niewykorzystanych środków z roku na rok i pomiędzy działami budżetowymi, obowiązkowy przegląd budżetu w 2016 r., rozpoczęcie prac nad stworzeniem systemu dochodów własnych UE oraz nowelizację rocznego budżetu na 2013 r. o dodatkowe 11, 2 mld euro.
• Na początku roku zapowiedziano rozpoczęcie negocjacji, które mają doprowadzić do planowanego transatlantyckiego partnerstwa handlowego i inwestycyjnego (tzw. TTIP). W wyniku negocjacji ma powstać umowa o wolnym handlu między Unią a USA. Jeśli negocjacje zakończą się sukcesem, w wyniku powstanie największa strefa wolnego handlu na świecie. Rozmiar tego przedsięwzięcia określa to, że każdego dnia wartość wzajemnych obrotów handlowych między UE a Stanami Zjednoczonymi osiąga poziom ok. 2 mld euro. Unijni eksperci szacują, że dzięki tej umowie europejska gospodarka może zyskać 119 mld euro rocznie (0,5 proc. PKB).
• Szwajcaria odrzuciła wniosek amerykańskiego rządu w sprawie ujawnienia przez banki osób mają konta w szwajcarskich bankach i unikają płacenia podatków. Nie jest wykluczone, że będziemy świadkami eskalacji sporu pomiędzy oboma krajami, a szwajcarskie banki będą pozywane przed amerykańskie sądy za współudział w przestępstwie.
• Ze względu na "obecny klimat polityczny" w Turcji Niemcy chcą odłożenia zaplanowanych na najbliższy okres rozmów akcesyjnych Ankary z Unią Europejską.
• W ramach UE uzgodniono, że w 2016 r. Komisja Europejska dokona przeglądu wieloletniej perspektywy finansowej UE i biorąc pod uwagę sytuację ekonomiczną, może zaproponować zmiany. Uzgodniona przez kraje UE wieloletnia perspektywa finansowa na okres 2014-2020 przewiduje wydatki rzędu 960 mld euro w zobowiązaniach oraz ponad 908 mld euro w rzeczywistych płatnościach na siedem lat. Zgodnie z ustaleniami przywódców państw unijnych Polska na lata 2014-2020 ma otrzymać 105,8 mld euro, w tym na politykę spójności 72,9 mld euro, a na politykę rolną 28,5 mld euro. Będziemy największym beneficjentem unijnych funduszy.
• W Petersburgu odbyło się 17. Międzynarodowe Forum Ekonomiczne. Uczestniczyła w nim kanclerz Angela Merkel i prezydent Władimir Putin. Dużo uwagi w dyskusji poświęcono energetyce i surowcom energetycznym. W jej trakcie zaprezentowano prognozę Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE) wg której w najbliższych latach można liczyć się ze słabym popytem na gaz w Europie i z tym, że w najbliższych 10 latach ten popyt nie wróci do poziomu sprzed kryzysu
• Polsko-białoruskie obroty handlowe spadły w 2012 r. o 4 proc. r/r i wyniosły 2,3 mld USD. Polski eksport w ubiegłym roku wzrósł o 6 proc. r/r, a eksport białoruski spadł o 16 proc.r/r. Negatywna dynamika wymiany handlowej utrzymywała się też w ciągu pierwszych 4 miesięcy 2013 roku.Według prognoz obroty w 2013 roku powinny utrzymać się na poziomie ok. 2,5 mld, bo wszystkie działania państwa białoruskiego idą w kierunku ograniczenia importu, promowania swojej produkcji i uruchamiania zapasów, których wielkość przekracza miesięczną produkcję.
• Chevron Ukraine B.V. poinformował, że na realizację prac wiertniczych w celu poszukiwawczym gazu łupkowego na terenach Ukrainy potrzebuje pięć lat. Te poszukiwania będą realizowane na terenach obwodu lwowskiego i iwanofrankowskiego. Spółka Chevron Ukraine B.V. pokryje wszystkie wydatki związane z tą inwestycją.
• Polskie inwestycje na Białorusi wzrosły w ubiegłym roku o 50 proc. i wyniosły 126,8 mln USD, przy czym na inwestycje w produkcję przypadało około 14 mln, co oznacza spadek o 27,5 proc. w porównaniu z rokiem 2011. Pozostałe środki to kredyty i pożyczki udzielane przez Polskę i polskie przedsiębiorstwa firmom z polskim kapitałem, które działają na Białorusi.Na Białorusi według stanu z grudnia 2012 r. działało 531 firm z polskim kapitałem.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

W zamienionym w fortecę Lough Erne w Irlandii Płn. odbył się szczyt najbardziej wpływowych państw - grupy G8. Wzięli w nim udział przywódcy Wielkiej Brytanii, USA, Niemiec, Francji, Włoch, Japonii, Rosji i Kanady oraz przedstawiciele Unii Europejskiej. Jednym z tematów obrad była walka z osobami i firmami, które unikają płacenia podatków. Warto więc zasygnalizować stanowisko Szwajcarii, a właściwie odrzucenie przez Parlament propozycji ustawy która miała zapewnić władzom USA dostęp do danych na temat kont ich obywateli w bankach szwajcarskich, co zdaniem USA wspomogłoby walkę z uchylaniem się Amerykanów przed podatkami...

Istotą ustawy odrzuconej przez Szwajcarów (zwanej "lex USA") było zezwolenie szwajcarskim bankom na przekazywanie informacji o zasobach ich klientów amerykańskiej prokuraturze.Uchwalenie tej ustawy byłoby poważnym ustępstwem w stosunku do dotąd obowiązujących uregulowań prawnych, ale też sposobem na uniknięcie eskalacji sporu między amerykańskimi służbami podatkowymi, a szwajcarskimi bankami i uniknięcie postępowań karnych z tytułu wcześniejszych - nielegalnych z amerykańskiego punktu widzenia operacji (co Amerykanie obiecywali).

Przeciwnicy ustawy zwracali uwagę, że jest to próba szantażowania Szwajcarii przez USA, a finalnym celem może być nawet przez procesy sądowe osłabienie pozycji szwajcarskich banków, a nawet wyeliminowanie ich z amerykańskiego rynku. Zastanawiające było to, że USA sygnalizując możliwość rezygnacji z procesów za przeszłość, nie opublikowali tej obietnicy w formie oficjalnej deklaracji. Działania amerykańskiego rządu oceniono jako presję na Szwajcarię i oczekiwanie praktycznie bezwarunkowej kapitulacji.

Warto tu dodać, że ustawa zaproponowana przez rząd szwajcarski i odrzucona przez parlament "nie zezwalała bankom na ujawnianie nazwisk klientów, ale przewidywała trwający rok okres dopuszczalności przekazywania przez nie informacji o osobach trzecich, takich jak księgowi i zajmujący się sprawami podatkowymi prawnicy", co zdaniem Szwajcarów powinno wystarczyć władzom USA do zidentyfikowania osób uchylających się od swych obowiązków wobec fiskusa.

W uzupełnieniu informujemy, że szwajcarska Rada Narodowa czyli izba większa parlamentu powtórnie nie zgodziła się na przyjęcie ustawy, uchwalonej wcześniej przez izbą mniejszą (Radę Kantonów). Po raz pierwszy Rada Narodowa odrzuciła tę ustawę kilka dni temu, jednak Rada Kantonów (która ją przyjęła) zdecydowała się drugi raz skierować ją do izby większej. W ustawodawstwie szwajcarskim przyjęto, że ustawa wchodzi w życie, jeśli przyjmą ją obie izby. Która z izb zajmuje się projektem jako pierwsza, decydują wspólnie przewodniczący Rady Kantonów i Rady Narodowej. Dwukrotne odrzucenie przez drugą izbę ustawy przyjętej już przez jedną izbę, oznacza zakończenie procedury legislacyjnej.