Polska: wydarzenia tygodnia 23/2010

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 22/2010

• Według GUS w I kwartale PKB polskiej gospodarki urosło o 3 proc. w ujęciu rocznym (przed wyrównaniem sezonowym, w cenach stałych średniorocznych roku poprzedniego) wobec 3,3 proc. w poprzednim kwartale, natomiast po przeprowadzeniu wyrównania sezonowego wzrost gospodarczy był na poziomie 0,5 proc. k/k i 2,8 proc. r/r.
• Głównym czynnikiem wzrostu PKB w pierwszych trzech miesiącach 2010 roku był popyt krajowy (jego wpływ na tempo wzrostu gospodarczego wycenia się na 2,3 pkt proc), natomiast wpływ popytu zagranicznego (eksportu netto) szacuje się na 0,7 pkt proc.
• Zgodnie ze wstępnymi obliczeniami Ministerstwa Finansów w maju inflacja będzie na poziomie 2,1 proc. r/r, natomiast m/m 0,2 proc.
• W opinii MF do 2012 r. wysokość długu publicznego nie przekroczy 55% PKB (zgodnie z polską metodologią, w 2010 r. wyniesie 50,4 proc. PKB, w 2011 r. - 52,5 proc., a w 2012 r. - 51,6 proc.). Jednak zgodnie z "Planem rozwoju i konsolidacji finansów 2010-2011" rząd będzie redukował wydatki budżetowe - przede wszystkim poprzez ograniczenie udziału wydatków prawnie zdeterminowanych w wydatkach ogółem, a stanowią one dziś zdecydowaną większość wydatków budżetu państwa. Zgodnie z przyjętym w lutym 2010 r. przez rząd "Programem konwergencji - aktualizacja 2009" Polska ma zredukować nadmierny deficyt do 2012 roku.
• Eurostat oszacował, że stopa bezrobocia w Polsce w miesiącu kwiecień pozostała na poziomie 9,9 proc., podobnie jak w miesiącu wcześniejszym (wg metodologii GUS w kwietniu bezrobocie wyniosło 12,3%).
• Według Eurostat-u sprzedaż detaliczna w Polsce spadła w kwietniu o 8,7 proc. m/m (po marcowym wzroście o 7,8proc.). Spadek ten miał miejsce w całej w całej UE a w strefie euro spadek wyniósł 1,2 proc. m/m. Sprzedaż ta spadła także m.in. w Danii o 8,6 proc., Słowacji - 3,6 proc., Hiszpanii - 2,1 proc. podczas gdy wzrost zanotowano w Belgii - 1,8 proc. i Niemczech - 1 proc. Licząc r/r sprzedaż w UE i strefie euro była niższa o 0,5 proc.
• Rząd nie planuje też podwyżek podatku PIT i CIT, składki ubezpieczeniowej i zdrowotnej ani wprowadzania podatku liniowego
• WG W. Pawlaka nie należy się spodziewać wzrostu cen żywności wywołanego powodzią.
• Wedle Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych w miesiącu maj nastąpił wzrost o 2,8 pkt wskaźnika wyprzedzającego koniunktury w wyniku przede wszystkim zwiększenia liczby nowych zamówień w sektorze przedsiębiorstw produkcyjnych.
• Sprzedano bony 52-tygodniowe o całkowitej wartości 794 mln PLN przy przeciętnym poziomie rentowności 3,848 proc.
• Według ministra skarbu od 1 stycznia do 31 maja wartość przychodów z procesów prywatyzacyjnych osiągnie poziom 7,5 mld PLN. W budżecie na 2010 rok zaplanowano przychody z prywatyzacji na poziomie 25 mld zł.
• Przed końcem II kwartału będzie giełdowy debiut koncernu energetycznego Tauron. W ofercie publicznej będzie 52% akcji firmy. MSP przewiduje w końcu roku prywatyzację GPW. Będzie sprzedane 63% akcji tej firmy.
• PGE (Państwowa Polska Grupa Energetyczna), czeski CEZ, francuski GdF Suez, Kulczyk Holding oraz dwaj inwestorzy z Czech - to najpoważniejsi kandydaci do kupna gdańskiej spółki Energa.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GOSPODARKA, WYBORY, POWÓDŹ, czyli CO DALEJ

Szybko zbliżają się wybory prezydenckie, a w kilka miesięcy po nich czeka nas uczestnictwo w wyborach do władz lokalnych. Doświadczenie z poprzednich batalii uczy, że atmosfera walki przedwyborczej na ogół nie służy spokojnym, a przede wszystkim racjonalnym rozmowom o przyszłości naszej gospodarki, a obecna z fala powodzi w całym kraju praktycznie usuwa te problemy z centrum uwagi naszego społeczeństwa. Nie jest wykluczone, że im bliżej wyborów, będziemy świadkami formułowania koncepcji doraźnych i słabo osadzonych w realiach. Jest też bardzo prawdopodobne, że będą nam przedstawiane pomysły i sposoby ich realizacji zbudowane na emocjach i na populizmie. Nie chcąc ulegać tej atmosferze dominującej dziś w kręgach ludzi władzy i emocjonalnym nastrojom społecznym postanowiliśmy, że w najbliższych tygodniach w tych komentarzach będziemy opierali się na faktach i poglądach ludzi, których pozycja w mniejszym stopniu uzależniona jest od bieżących wydarzeń w naszym kraju...

1. Bazę pod dyskusję na temat przyszłości zawsze stanowi bieżący stan gospodarki. I kwartał był niezły, bo PKB urosło o 3% r/r (przed wyrównaniem sezonowym, w cenach stałych średniorocznych roku poprzedniego) wobec 3,3% r/r. w IV kwartale 2009 roku. Wzrost gospodarczy napędza dziś popyt krajowy (odpowiada on za ponad 70% tempa wzrostu gospodarczego), ale też eksport. Inflacja spadła już do 2,1% w skali roku (w strefie euro wynosi 1,6%), a stopa bezrobocia jest wg GUS na poziomie 12,3% (w strefie euro 10,1%), a wg Eurostatu na poziomie 9,9%. Za pierwsze 5 miesięcy roku prywatyzacja dała przychody do budżetu w wysokości 7,5 mld zł (w budżecie na cały rok zapisano 25 mld zł), ale do końca czerwca na giełdę będzie skierowanych 63% akcji koncernu energetycznego Tauron i będzie to w tym roku największa oferta prywatyzacyjna. Słabością minionych pierwszych miesięcy 2010 roku było wyraźne zmniejszanie się eksportu do krajów strefy euro (liczonego w europejskiej walucie), co we wpływach do kas firmowych było rekompensowane spadkiem wartości złotówki oraz duże zaawansowanie deficytu budżetowego i zauważalny spadek sprzedaży detalicznej (spadła o 8,7% m/m, po wzroście w marcu o 7,8%). Tego tak dużego spadku nie da się łatwo wytłumaczyć także tym, że w krajach strefy euro był także spadek, chociaż mniejszy, bo o 1,2% m/m (chociaż w kilku unijnych krajach był on wyraźny np. w Danii o 8,6%, Słowacji – 3,6%). Mimo tych zastrzeżeń oceniając wyniki naszej gospodarki na tle krajów unijnych można stwierdzić, że do dziś rozwija się ona w zasadzie bez większych problemów. Nie mówię tu o wpływie powodzi na wyniki gospodarcze przyszłych miesięcy, bo kataklizm jeszcze nie ustąpił, a straty nie są jeszcze zinwentaryzowane i oszacowane.

2. Jak wiadomo za 2-3 miesiące rząd pokaże projekt nowego budżetu na 2011 rok. Będzie on oceniany z punktu widzenia bezpieczeństwa budżetu i finansów publicznych oraz rozwiązań, które będą je wspomagały, z nadzieją, że nie zahamują rozwoju. Zgodnie z obietnicami ma on zawierać takie rozwiązania jak: reguła wydatkowa, usługi wspólne w administracji, płynność budżetu, spójność i efektywność systemów emerytalnego i rentowego. Pytanie jest następujące: jak te elementy wpłyną na finalną postać budżetu, jakie będą towarzyszące mu ustawy okołobudżetowe?... Zresztą pytań będzie więcej, bo na pewno czeka nas wielki, a w dodatku zmieniony w stosunku do wcześniejszych planów z powodu zaskakującej nas powodzi, ale też będzie musiał uwzględnić problemy reform służby zdrowia i reformy emerytalnej, rozwoju energetyki i badań naukowych. Problemem będzie upilnowanie poziomu długu publicznego w stosunku do PKB. Patrząc na dalszą perspektywę już teraz widać, że kilkukrotnie sygnalizowane terminy naszego wejścia do strefy euro będą późniejszy czas, chociaż na pewno utrzymanie stabilności w gospodarce będzie wymagało konsekwentnego dążenia do jak najszybszego spełnienia kryteriów z Maastricht. Na pewno problemem będzie też przeprowadzenie zmian w ustawie o wieku emerytalnym. To wyzwanie demograficzne wymagać będzie, aby cały proces zmian w tym zakresie został zakończony w okresie najbliższych 15 lat. Mówiąc o wejściu w etap gospodarki opartej na wiedzy problemem będzie zapewnienie środków na rozwój nauki i szeroko rozumianej edukacji. Problemów jest wiele i jak to zwykle bywa przed budżetem zawsze staje więcej uzasadnionych potrzeb, niż realnych możliwości ich realizacji. Jak to rozstrzygnie rząd, zobaczymy w sierpniu...