Start, ale czy up?

Przeczytaj także: Plan Mateusza Morawieckiego, czyli ucieczka z pułapki na myszy

Jak zmonetyzować wynalazki

Obiecującym sygnałem jest zapowiedź powołania Funduszu Funduszy, który stworzyć mają Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wraz z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz Grupą PZU. Celem takiego wehikułu, inwestującego w fundusze venture capital, będzie wsparcie rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw technologicznych i komercjalizacja wyników badań naukowych. Początkowy budżet Funduszu ma wynieść ok. 500 mln zł, które wyłoży Grupa PZU i inni prywatni inwestorzy, a jego twórcy liczą, że pomoże przyciągnąć do Polski najlepszych inwestorów venture capital.

Mówiąc o inwestycjach w innowacje, nie można również zapominać o komercjalizacji. Doświadczenia współpracy NCBiR z polskimi naukowcami pokazują, że już od lat jest ona polską piętą achillesową. Rządowe plany na razie nie zwiastują, by miało się to zmienić.

– Zbyt wiele mówi się o produkcie, a zbyt mało o możliwościach jego komercjalizacji. Obawiam się, by w ten sposób nie doszło do powtórzenia sytuacji z grafenem czy niebieskim laserem. Myślenie o komercjalizacji zawsze było naszą słabością – podkreśla Arkadiusz Skuza.

Z tego względu jest ważne, aby wśród ludzi zajmujących się zarządzaniem inwestycjami (np. w Polskim Funduszu Rozwoju) znalazło się miejsce przede wszystkim dla praktyków biznesu, ludzi rozumiejących nowoczesną technologię, a także zarządzających spoza Polski.

Właśnie otwarcie na zagraniczne doświadczenia i transfer wiedzy może być czynnikiem, który poważnie zwiększy szanse na sukces polskiego programu.

– Warto przyznać, że przed nami jeszcze wiele nauki, jeśli chodzi o rozwijanie innowacji i wspieranie start-upów. Skorzystajmy z pomocy tych, którzy robią to dłużej i lepiej – mówi Eliza Kruczkowska, postulując, by przyciągnąć do Polski najlepsze programy akceleracyjne ze świata, takie jak Techstars czy 500 Startups.

Dzięki temu do polskich start-upów mógłby trafić tzw. mądry pieniądz, czyli nie tylko kapitał, ale również wiedza m.in. o tym, jak rozwijać globalny biznes. Polskie firmy mogą już korzystać z tych programów poza Polską, ale często kończy się to rozwijaniem biznesu poza naszym krajem. Jeśli więc chcemy powstrzymać wyciekanie talentów, warto stworzyć im taką szansę w Polsce.

Takie działania nie powinny ograniczać się tylko do polskich firm. Ze względu na naszą pozycję w Europie możemy przyciągać również przedsiębiorców z okolicznych krajów. Taka otwartość może być niezwykle korzystna dla organizatorów – wystarczy spojrzeć na działający od 2010 r. rządowy program Start-up Chile. Chilijskie władze stworzyły akcelerator, którego celem było ściągnięcie firm z całego świata, a co za tym idzie wzrost innowacyjności, pobudzenie gospodarki, transfer wiedzy i promocja kraju, jako technologicznego centrum regionu. W efekcie przyciągnięto już ponad 3 tys. przedsiębiorców, stworzono 1,5 tys. miejsc pracy, a wycena start-upów sięga już kilkuset milionów dolarów. Nie ma powodów, aby Polska nie mogła się stać takim centrum dla start-upów z naszej części Europy.

Pomysły, które znalazły się w rządowych planach, są obiecujące i choć znaków zapytania nadal jest sporo, nie muszą one zagrażać powodzeniu programu. Dobrze, że o start-upach i innowacji zaczęto mówić na najwyższym szczeblu władzy, a otwartość na dialog daje wielkie możliwości i nadzieję, że konkretne rozwiązania, które mają się pojawić do połowy tego roku, zostaną dobrze dopracowane.

Nie mamy zresztą innego wyjścia. Jeśli chcemy wyrwać się z pułapki średniego dochodu i przeciętnego produktu, musimy stawiać na innowacje.

– Start-upy są niezbędne, by ci najwięksi gracze na rynku szybciej się rozwijali i następowała wymiana energii, technologii, wiedzy, kapitału ludzkiego. Jeśli nie chcemy być jedynie biernymi konsumentami nowoczesnych technologii, a sami je wytwarzać, musimy stawiać na innowacje – podsumowuje Bartłomiej Gola.